Για όσους ενδιαφέρονται να χρησιμοποιήσουν τη θεατρική διασκευή του παραμυθιού μου "Το Πρώτο Λουλούδι" που την έκανε η Άννα Κοντολέων, μπορεί να τη βρούνε στο the-first-flower. blogspot.com
20.7.08
Οδηγώ και ακούω διαφημιστικά μηνύματα
Όταν οδηγώ, ακούω ραδιόφωνο.
Είναι ένας τρόπος κι αυτός να ξεπερνώ νευρικές καταστάσεις και την αίσθηση του χαμένου χρόνου, καθώς οι κυκλοφοριακές συνθήκες στην Αθήνα έχουν πια πάρει τις διαστάσεις ενός εφιάλτη.
Ακούω, λοιπόν, ραδιόφωνο όταν οδηγώ και επειδή οδηγώ αρκετά, μπορώ να ισχυριστώ πως τους περισσότερους από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς της πόλης μας τους γνωρίζω.
Όλοι οι ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί διαθέτουν σημαντικό μέρος του ραδιοφωνικού χρόνου τους σε διαφημίσεις.
Οι διαφημιζόμενοι αποτελούν την ουσιαστικότερη πηγή οικονομικών πόρων για τους ιδιωτικούς σταθμούς.
Κι έτσι ακούω ραδιόφωνο σημαίνει πως ακούω και διαφημιστικά μηνύματα.
Νομίζω πως έχει ενδιαφέρον να παρακολουθεί κανείς τα κείμενα και τη γενικότερη σκηνοθετική άποψη των διαφημιστικών μηνυμάτων. Ενδιαφέρον από την άποψη πως μπορείς να βγάλεις κάποια κοινωνικής υφής συμπεράσματα.
Υποτίθεται πως τα διαφημιστικά μηνύματα απευθύνονται στον μέσο πολίτη, άρα καθώς τα ακούς μπορείς να σχηματίσεις μιαν άποψη για την τρέχουσα ηθική, τις τρέχουσες αξίες και την τρέχουσα αισθητική.
Ακούω, λοιπόν, διαφημίσεις και καταλήγω σε κάποια συμπεράσματα για τον τρόπο που ζουν και σκέφτονται οι συμπολίτες μου –πάει να πει οι άνθρωποι που μένουν δίπλα μου, οι φίλοι μου με τους οποίους μοιράζομαι την καθημερινότητά μου, εγώ ο ίδιος (μιας κι εγώ ένας μέσος πολίτης αυτού του τόπου θεωρώ πως είμαι).
Λοιπόν, από τα διαφημιστικά ακούσματα έχω σχηματίσει την άποψη πως ο μέσος έλληνας και η μέση ελληνίδα όταν αποφασίσουν να δημιουργήσουν οικογένεια έχουν πάρει απόφαση πως ο ένας δε θα εκτιμά τον άλλο. Η μεν σύζυγος θα προσπαθεί να ξεγελά τον σύντροφό της, θα έχει τις χειρότερες απόψεις για την πεθερά της, θα θεωρεί γενικώς τον άντρα της ως εκείνο τον τύπο που πρέπει για στόχο της ζωής του να έχει την απόλυτη κάλυψη των ατομικών και μόνο αναγκών της.
Ο δε σύζυγος αντιμετωπίζει το ταίρι του κάτι σαν κέρβερο, κάτι σαν μοιραίο κακό… Μοιραίο και κακό του κεφαλιού του που αποφάσισε να μπλέξει μαζί της σε ερωτικό παιχνίδι ξεχνώντας πως μετά τα σορόπια των ερώτων, ακολουθεί το πικρό ποτήρι της συμβίωσης.
Τα παιδιά που ο μέσος έλληνας και η μέση ελληνίδα κάνουν τις περισσότερες φορές είναι μικρά και ψεύτικα αντίγραφα των γονιών τους, το μόνο, δε που ζητούν από αυτούς είναι να τους καλύπτουν τις καταναλωτικές τους ανάγκες.
Οι διαφημιστές μας στην προσπάθειά τους να πουλήσουν χρησιμοποιούν -δήθεν- την κοινωνική σάτιρα, αλλά με τρόπο που αντί να σατιρίζει γελοιοποιεί και το κυριότερο –και ουσιαστικά επικίνδυνο- να διαπλάθει συνειδήσεις, να κατοχυρώνει παρεκκλίσεις και να θεσμοθετεί τον αριβισμό.
Κάτι τέτοια σκέφτομαι όταν ακούω τις διαφημίσεις και απορώ πως είναι δυνατόν μια τέτοια κατάσταση να συνεχίζεται δίχως κάποιος αρμόδιος κρατικός λειτουργός να μην επεμβαίνει για να την σταματήσει. Να την απαγορεύσει.
Ναι. Όσο κι αν μια ζωή υπήρξα οπαδός και μαχητής της έννοιας της ελευθερίας του λόγου και της έκφρασης, δεν μπορώ να μην βλέπω πως από την ελευθερία έχουμε μεταπηδήσει στην ασυδοσία. Και πως στο όνομα μιας ελευθερίας της έκφρασης, γίνεται ένας βιασμός αρχών και ιδεολογιών.
Κάπου έχουμε μπερδέψει τα πράγματα. Ο κοινωνικός ιστός μοιάζει να βρίσκεται σε κυκλοφοριακή συμφόρηση. Αντίστοιχη με αυτή των οδών και των δρόμων των πόλεών μας.
Κι ενώ οδηγώ και χάνω το χρόνο μου και σμπαραλιάζω τα νεύρα μου δεν γίνεται να μην αναλογίζομαι πως χάνω και την αξιοπρέπειά μου σαν πολίτης, σαν άτομο , σαν απλός άνθρωπος που θέλει και να εκτιμά τον άλλο και να εκτιμάται από αυτόν, θέλει να αγαπά και να αγαπιέται, να συμπάσχει και να δέχεται την κατανόηση. Θέλει να κερδίζει, αλλά όχι μόνο χρήμα, μα και συναισθήματα. Κι αυτό το είδος κέρδους κανένα διαφημιστικό μήνυμα δεν το υποστηρίζει
Είναι ένας τρόπος κι αυτός να ξεπερνώ νευρικές καταστάσεις και την αίσθηση του χαμένου χρόνου, καθώς οι κυκλοφοριακές συνθήκες στην Αθήνα έχουν πια πάρει τις διαστάσεις ενός εφιάλτη.
Ακούω, λοιπόν, ραδιόφωνο όταν οδηγώ και επειδή οδηγώ αρκετά, μπορώ να ισχυριστώ πως τους περισσότερους από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς της πόλης μας τους γνωρίζω.
Όλοι οι ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί διαθέτουν σημαντικό μέρος του ραδιοφωνικού χρόνου τους σε διαφημίσεις.
Οι διαφημιζόμενοι αποτελούν την ουσιαστικότερη πηγή οικονομικών πόρων για τους ιδιωτικούς σταθμούς.
Κι έτσι ακούω ραδιόφωνο σημαίνει πως ακούω και διαφημιστικά μηνύματα.
Νομίζω πως έχει ενδιαφέρον να παρακολουθεί κανείς τα κείμενα και τη γενικότερη σκηνοθετική άποψη των διαφημιστικών μηνυμάτων. Ενδιαφέρον από την άποψη πως μπορείς να βγάλεις κάποια κοινωνικής υφής συμπεράσματα.
Υποτίθεται πως τα διαφημιστικά μηνύματα απευθύνονται στον μέσο πολίτη, άρα καθώς τα ακούς μπορείς να σχηματίσεις μιαν άποψη για την τρέχουσα ηθική, τις τρέχουσες αξίες και την τρέχουσα αισθητική.
Ακούω, λοιπόν, διαφημίσεις και καταλήγω σε κάποια συμπεράσματα για τον τρόπο που ζουν και σκέφτονται οι συμπολίτες μου –πάει να πει οι άνθρωποι που μένουν δίπλα μου, οι φίλοι μου με τους οποίους μοιράζομαι την καθημερινότητά μου, εγώ ο ίδιος (μιας κι εγώ ένας μέσος πολίτης αυτού του τόπου θεωρώ πως είμαι).
Λοιπόν, από τα διαφημιστικά ακούσματα έχω σχηματίσει την άποψη πως ο μέσος έλληνας και η μέση ελληνίδα όταν αποφασίσουν να δημιουργήσουν οικογένεια έχουν πάρει απόφαση πως ο ένας δε θα εκτιμά τον άλλο. Η μεν σύζυγος θα προσπαθεί να ξεγελά τον σύντροφό της, θα έχει τις χειρότερες απόψεις για την πεθερά της, θα θεωρεί γενικώς τον άντρα της ως εκείνο τον τύπο που πρέπει για στόχο της ζωής του να έχει την απόλυτη κάλυψη των ατομικών και μόνο αναγκών της.
Ο δε σύζυγος αντιμετωπίζει το ταίρι του κάτι σαν κέρβερο, κάτι σαν μοιραίο κακό… Μοιραίο και κακό του κεφαλιού του που αποφάσισε να μπλέξει μαζί της σε ερωτικό παιχνίδι ξεχνώντας πως μετά τα σορόπια των ερώτων, ακολουθεί το πικρό ποτήρι της συμβίωσης.
Τα παιδιά που ο μέσος έλληνας και η μέση ελληνίδα κάνουν τις περισσότερες φορές είναι μικρά και ψεύτικα αντίγραφα των γονιών τους, το μόνο, δε που ζητούν από αυτούς είναι να τους καλύπτουν τις καταναλωτικές τους ανάγκες.
Οι διαφημιστές μας στην προσπάθειά τους να πουλήσουν χρησιμοποιούν -δήθεν- την κοινωνική σάτιρα, αλλά με τρόπο που αντί να σατιρίζει γελοιοποιεί και το κυριότερο –και ουσιαστικά επικίνδυνο- να διαπλάθει συνειδήσεις, να κατοχυρώνει παρεκκλίσεις και να θεσμοθετεί τον αριβισμό.
Κάτι τέτοια σκέφτομαι όταν ακούω τις διαφημίσεις και απορώ πως είναι δυνατόν μια τέτοια κατάσταση να συνεχίζεται δίχως κάποιος αρμόδιος κρατικός λειτουργός να μην επεμβαίνει για να την σταματήσει. Να την απαγορεύσει.
Ναι. Όσο κι αν μια ζωή υπήρξα οπαδός και μαχητής της έννοιας της ελευθερίας του λόγου και της έκφρασης, δεν μπορώ να μην βλέπω πως από την ελευθερία έχουμε μεταπηδήσει στην ασυδοσία. Και πως στο όνομα μιας ελευθερίας της έκφρασης, γίνεται ένας βιασμός αρχών και ιδεολογιών.
Κάπου έχουμε μπερδέψει τα πράγματα. Ο κοινωνικός ιστός μοιάζει να βρίσκεται σε κυκλοφοριακή συμφόρηση. Αντίστοιχη με αυτή των οδών και των δρόμων των πόλεών μας.
Κι ενώ οδηγώ και χάνω το χρόνο μου και σμπαραλιάζω τα νεύρα μου δεν γίνεται να μην αναλογίζομαι πως χάνω και την αξιοπρέπειά μου σαν πολίτης, σαν άτομο , σαν απλός άνθρωπος που θέλει και να εκτιμά τον άλλο και να εκτιμάται από αυτόν, θέλει να αγαπά και να αγαπιέται, να συμπάσχει και να δέχεται την κατανόηση. Θέλει να κερδίζει, αλλά όχι μόνο χρήμα, μα και συναισθήματα. Κι αυτό το είδος κέρδους κανένα διαφημιστικό μήνυμα δεν το υποστηρίζει
15.7.08
Ο περίπατος που πια δεν κάνω
Μεγάλωσα σε μια γειτονιά λίγο πιο πάνω από το Ζάππειο. Όταν ήταν να κατέβω μαζί με τους δικούς μου στο κέντρο της Αθήνας, παίρναμε το λεωφορείο. Η διαδρομή που αυτό ακολουθούσε πέρναγε, πάντα, δίπλα από τον Εθνικό (τότε ακόμα Βασιλικό) Κήπο.
Κοιτούσα τα δέντρα, τις σιδερένιες πύλες των εισόδων του, τα σκουροπράσινα κάγκελα που τον περιφράσσανε. Πίσω απ΄ όλα αυτά άρχιζε ένας άλλος κόσμος. Κάποια στιγμή με πήγανε κι εμένα να σεργιανίσω στα μονοπάτια του και να ταίσω με το κουλούρι τις πάπιες στη κεντρική του λιμνούλα.
Μια σχεδόν παραμυθένια εικόνα απλώθηκε μπροστά στα μάτια μου. Η ποικιλία του πράσινου, η ασύμμετρη συμμετρία των δενδροστοιχιών, οι ήχοι από τα φτερουγίσματα των πουλιών και η απόμακρη ηρεμία των κύκνων που τους παρατηρούσα να διασχίζουν τα στεκούμενα νερά…
Κάποτε αυτός ο κήπος ανήκε μόνο σε λίγους! Δεν μπορούσα να το πιστέψω…
Τα πρώτα μου μαθήματα δημοκρατίας τα πήρα καθώς μάθαινα πως ο Κήπος από πάρκο των βασιλιάδων μετατράπηκε σε κήπο για τον λαό.
Πολλές, πάμπολλες είναι οι φορές που έχω περπατήσει στα δρομάκια του -και με ανόμοιες καιρικές συνθήκες. Λιακάδα, ψιλόβροχο, κρύο…
Μέσα στον Κήπο αναζήτησα τη μοναξιά μου, ταξίδεψα τον έρωτα, χαμογέλασα στα παιδιά μου, αναλογίστηκα τους καημούς και τα πάθη μου. Από τα πολλά του πρόσωπα, τελικά, έχω κρατήσει το πιο μυστηριακό -αυτό που το συναντώ στις πιο σκιερές αλέες και στα πιο απόμερα παγκάκια. Ζευγαράκια που αδιαφορούν για το βλέμμα μου, μονήρεις τύποι που τους τρομάζει η περιέργειά μου, η ερημιά που αναμένει τις σκέψεις μου.
Αλλά, σπάνια πια επισκέπτομαι τον Κήπο. Αποφεύγω να έρχομαι σε άμεσο αντίκρισμα με ότι ίσως με κάνει να σκέφτομαι επικινδύνως. Προτιμώ να τον παρακάμπτω. Η κίνηση των λεωφόρων περιορίζει τη διάθεση της ψυχής να καλπάσει. Και εκείνη η είσοδος του ΜΕΤΡΟ σου εγγυάται την κάθοδο σε ένα προγραμματισμένο ταξίδι.
Προς τι να διακινδυνεύω το ξόδεμα του χρόνου μου διασχίζοντας κυκλικούς δρομίσκους, που αν τους αφεθείς ίσως σε επαναφέρουν από εκεί που είχες ξεκινήσει;
Κοιτούσα τα δέντρα, τις σιδερένιες πύλες των εισόδων του, τα σκουροπράσινα κάγκελα που τον περιφράσσανε. Πίσω απ΄ όλα αυτά άρχιζε ένας άλλος κόσμος. Κάποια στιγμή με πήγανε κι εμένα να σεργιανίσω στα μονοπάτια του και να ταίσω με το κουλούρι τις πάπιες στη κεντρική του λιμνούλα.
Μια σχεδόν παραμυθένια εικόνα απλώθηκε μπροστά στα μάτια μου. Η ποικιλία του πράσινου, η ασύμμετρη συμμετρία των δενδροστοιχιών, οι ήχοι από τα φτερουγίσματα των πουλιών και η απόμακρη ηρεμία των κύκνων που τους παρατηρούσα να διασχίζουν τα στεκούμενα νερά…
Κάποτε αυτός ο κήπος ανήκε μόνο σε λίγους! Δεν μπορούσα να το πιστέψω…
Τα πρώτα μου μαθήματα δημοκρατίας τα πήρα καθώς μάθαινα πως ο Κήπος από πάρκο των βασιλιάδων μετατράπηκε σε κήπο για τον λαό.
Πολλές, πάμπολλες είναι οι φορές που έχω περπατήσει στα δρομάκια του -και με ανόμοιες καιρικές συνθήκες. Λιακάδα, ψιλόβροχο, κρύο…
Μέσα στον Κήπο αναζήτησα τη μοναξιά μου, ταξίδεψα τον έρωτα, χαμογέλασα στα παιδιά μου, αναλογίστηκα τους καημούς και τα πάθη μου. Από τα πολλά του πρόσωπα, τελικά, έχω κρατήσει το πιο μυστηριακό -αυτό που το συναντώ στις πιο σκιερές αλέες και στα πιο απόμερα παγκάκια. Ζευγαράκια που αδιαφορούν για το βλέμμα μου, μονήρεις τύποι που τους τρομάζει η περιέργειά μου, η ερημιά που αναμένει τις σκέψεις μου.
Αλλά, σπάνια πια επισκέπτομαι τον Κήπο. Αποφεύγω να έρχομαι σε άμεσο αντίκρισμα με ότι ίσως με κάνει να σκέφτομαι επικινδύνως. Προτιμώ να τον παρακάμπτω. Η κίνηση των λεωφόρων περιορίζει τη διάθεση της ψυχής να καλπάσει. Και εκείνη η είσοδος του ΜΕΤΡΟ σου εγγυάται την κάθοδο σε ένα προγραμματισμένο ταξίδι.
Προς τι να διακινδυνεύω το ξόδεμα του χρόνου μου διασχίζοντας κυκλικούς δρομίσκους, που αν τους αφεθείς ίσως σε επαναφέρουν από εκεί που είχες ξεκινήσει;
11.7.08
Το Πρώτο Λουλούδι
Μάνος Κοντολέων
"Το πρώτο λουλούδι"
Εικονογράφηση: Ίρις Σαμαρτζή
Εκδόσεις Πατάκη
Κάποτε, σε μια εποχή και σ’ ένα μεγάλο τόπο, ζούσανε δυο αδερφές. Η Χρυσαφένια – αγαπημένη της μέρας και των ανθρώπων και η Ασημένια – αγαπημένη της νύχτας και των άλλων πλασμάτων. Οι άνθρωποι αγαπούσαν την Χρυσαφένια, καθώς προτιμούσαν περισσότερο να βλέπουν παρά να αισθάνονται. Τα άλλα πλάσματα της φύσης αγαπούσαν περισσότερο την Ασημένια, καθώς προτιμούσαν οι άνθρωποι να τα αισθάνονται κι όχι να τα βλέπουν. Έτσι, οι άνθρωποι, τα ζώα και τα φυτά τις ξεχωρίζανε. Εκείνες όμως θέλανε να τις αγαπούνε όλοι το ίδιο. Γι’ αυτό και ξεκίνησαν ένα ταξίδι, για να βρούνε το μέρος όπου οι μέρες θα ’ταν σπαρμένες όνειρα κι οι νύχτες γεμάτες λάμψη. Ξεκίνησαν το ταξίδι και δημιούργησαν το θαύμα. Η δροσερή ανάσα της Ασημένιας ενώθηκε με το ζεστό χαμόγελο της Χρυσαφένιας και το πρώτο λουλούδι γεννήθηκε.
Όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να δούνε τη θεατρική διασκευή αυτού του παραμυθιού, την οποία έχει επιμεληθεί η ηθοποιός Άννα Κοντολέων, ηλεκτρονικά στο διαδικτυακό τόπο των Εκδόσεων Πατάκη, στην ενότητα εκπαιδευτικά προγράμματα: http://the-first-flower.blogspot.com/
Όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να δούνε τη θεατρική διασκευή αυτού του παραμυθιού, την οποία έχει επιμεληθεί η ηθοποιός Άννα Κοντολέων, ηλεκτρονικά στο διαδικτυακό τόπο των Εκδόσεων Πατάκη, στην ενότητα εκπαιδευτικά προγράμματα: http://the-first-flower.blogspot.com/
ΥΠΑΡΧΩ
Κέβιν Μπρουκς
"Υπάρχω"
Μετάφραση: Μαλβίνα Αβαγιανού
Εκδόσεις Πατάκη
Μπορεί να διβαστεί ως θρίλερ.
Μπορεί να διαβαστεί ως μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας
Μπορεί και ως ερωτικό μυθιστόρημα
Είναι -κυρίως- μια πρωτότυπη εξιστόρηση του ερωτήματος "Ποιος είμαι;"
Σε κρατά καθηλωμένο, σε συναρπάζει, σε προβληματίζει.
Λογοτεχνία μοντέρνα.
Διαχρονικό ζήτημα με σύγχρονη ενσάρκωση