Δημήτρης Πετσετίδης
"Λυσσασμένες αλεπούδες"
Διηγήματα
Κέδρος
Αν και δεν είναι δίκαιο να καταγράφεται ένα πεζογράφος ως εκφραστής μιας και μόνο μορφής της πεζογραφίας, εντούτοις στην περίπτωση του Δημήτρη Πετσετίδη η τοποθέτησή του στο χώρο των καλών διηγηματογράφων μας δεν μπορεί να θεωρηθεί μήτε τυχαία μήτε και άδικη.
Με τα επτά έως τώρα βιβλία του που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, ο εκ Σπάρτης, με σπουδές μαθηματικών, πεζογράφος έδειξε τη σαφή προτίμησή του στο σύντομο είδος του πεζού λόγου και θα τολμούσα να ισχυριστώ πως ακόμα και τότε που το εγκατέλειψε για να εκφραστεί μέσα στην άνεση της νουβέλας, ακόμα και τότε η γραφή του κρατούσε εκείνο το περιεκτικό που απαιτεί η περιγραφή μέσα στα όρια ενός διηγήματος.
Η τελευταία του συλλογή κρατά πολλά από τα στοιχεία που έχουν και οι προηγούμενες συγγραφικές του δουλειές, ενώ παράλληλα δίνει και νέα, έτσι ώστε ο αναγνώστης που τον έχει παρακολουθήσει από τα τέλη περίπου της δεκαετίας του 80 μέχρι πριν από λίγα χρόνια, να πεισθεί πως κρατά στα χέρια του μια συλλογή που επιβεβαιώνει την εκτίμηση του και επαυξάνει την αναγνωστική του ικανοποίηση.
Ο κόσμος του Πετσετίδη είναι συνήθως ο κόσμος των απλών, καθημερινών ανθρώπων. Και ο τρόπος που τους περιγράφει από τη μια δείχνει τη συμπόνια του συγγραφέα προς τα πρόσωπα που επιλέγει να αναπτύξει τα πάθη τους και από την άλλη την σκωπτική ματιά με την οποία έχει αποφασίσει πως θα πρέπει να αντιμετωπίζεται το παρελθόν και το παρόν.
Εδώ, στις «Λυσσασμένες αλεπούδες» τα γεγονότα που πάνω τους θα στηριχτούν τα διηγήματα έχουν να κάνουν με τα χρόνια του ‘40 έως ’45 περίπου.
Και ο Πετσετίδης αποδεικνύει πως είναι ένας πολιτικός συγγραφέας, όχι τόσο γιατί στα περισσότερα, αν όχι και σε όλα τα κείμενα της συλλογής, τα αφηγούμενα γεγονότα άπτονται πολιτικών καταστάσεων , όσο κυρίως γιατί αποφασίζει μέσα στη δίνη μιας παρακμής ιδεών και ουμανισμού όπως είναι τα όσα μέχρι τώρα ο 21ος αιώνας έχει γνωρίσει, αυτός να μιλήσει για καταστάσεις που δείχνουν να μην αφορούν μήτε το παραπλανημένο σήμερα, ούτε και το ανέμελο αύριο.
Αλλά δεν είναι έτσι –ο Δ. Π. ξέρει πολύ καλά πως αυτό που σήμερα συμβαίνει, όσο κι αν μέσα στα κείμενα του υποτονικά παρουσιάζεται ή και συχνά αποσιωπάται, εντέλει είναι δημιούργημα του χτες, πράξεις που έχουν ξεκινήσει από το παρελθόν.
Ένα παρελθόν που λησμονήθηκε ή με λάθος τρόπο πέρασε στη συλλογική μνήμη.
Γι αυτό και τα λάθη του τότε κάλλιστα μπορεί να επαναληφθούν, όχι όμως πλέον ως λάθη, αλλά ως διαστρεβλώσεις κοινωνικές και πολιτικές .
Όπως ο κουρέας, πρόσωπο από το διήγημα «Κομμωτήριον ανδρών» αναρωτιέται –«Του αϊτού ο γιος… τι είναι; Δημοτικό;»
Η γλώσσα των διηγημάτων κρατά σταθερούς τους δεσμούς της με την παράδοση της μεταπολεμικής λογοτεχνίας μας, αλλά με άνεση και επιτυχία μπαίνει μέσα στις δομές μιας αφήγησης που είναι ελλειπτική και ταχεία –ως πλάνα μιας καλής σύγχρονης κινηματογραφικής ταινίας.
(Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Διαβαζω, τεύχος Απριλίου 2008)