Ο μεγάλος, ο αληθινά μεγάλος συγγραφέας τολμά να ανατρέπει ακόμα και τον ίδιο του τον εαυτό.
Ο Μάριο Βάργκας Λιόσα (το προτιμώ από το ‘Γιόσα’) είναι μεγάλος συγγραφέας και το ξέρει τόσο καλά που δεν έχει ανατρέψει τον εαυτό του μόνο συγγραφικά, αλλά και πολιτικά.
Αυτός ο πάλαι ποτέ μαρξιστής έφτασε να διεκδικεί την αρχηγία της χώρας του με ένα πρόγραμμα νεοφιλελευθερισμού.
Αλλά ας σταθώ στον συγγραφέα –στη συγγραφική τόλμη. Αυτά είναι εκείνα που κανείς αξίζει να κρατήσει από μια τόσο εκτυφλωτική προσωπικότητα.
Και θαυμάζω –ως αναγνώστης μα και ως συγγραφέας- αυτό το απόλυτα ερωτικό μυθιστόρημα του, ακριβώς όπως θαυμάζω και τα όσα άλλα του έργα έχω διαβάσει που τόσο με ενθουσιάζουν και με την πολιτική τους διάσταση.
Στο «Μητριάς Εγκώμιο» , πάντως τώρα, αναφέρομαι.
Εδώ ο πολιτικός Λιόσα μας παρουσιάζει το ερωτικό του οπλοστάσιο. Με αυτό θα περάσει τις πολιτικές του απόψεις.
Η απόλυτη ερωτική ελευθερία, ο ερωτικός αμοραλισμός μόνο σε τάξεις μεγαλοαστικές θα τον συναντήσει κανείς και είναι σε αυτές τις τάξεις που αυτός ο αμοραλισμός στον έρωτα, θα καταστρέψει την ευτυχία.
Ναι, με ένα απόλυτα ερωτικό κείμενο ο Λιόσα κάνει, εν τέλει, πολιτική.
Αλλά πέρα από αυτό, εκείνο που κανείς θαυμάζει είναι το πως αυτός ο μεγάλος λογοτέχνης καταφέρνει να κάνει Λογοτεχνία περιγράφοντας τις πιο ποταπές λειτουργίες του ανθρώπινου σώματος.
Οι σελίδες στις οποίες παρακολουθούμε τον δον Ριγομπέρτο να κινείται μέσα στο μπάνιο του και να κάνει ότι ο καθένας από εμάς κάνει σε αυτόν τον χώρο, νομίζω πως είναι πλέον κλασικές. Τη αισθητική τους καταξίωση δεν την έχουν πάρει από το ασυνήθιστο τρόπο με τον οποίο ο δον Ριγομπέρτο εκτελεί την προσωπική του υγιεινή, αλλά από μια μείξη ρεαλισμού και ποίησης στις περιγραφές.
Ακόμα αξίζει κανείς να σταθεί στο πως ο Λιόσα συνδέει την καθημερινότητα των ηρώων του με την διαχρονικότητα κάποιων μεγάλων πινάκων.
Και βέβαια όλα αυτά τα υποστηρίζει με τον γνωστό του εκείνο τρόπο να αφηγείται απλά, την ώρα που στέλνει τα πιο σύνθετα μηνύματα.
Ο έρωτας... Η σεξουαλική έκφραση, πιο σωστά, αποτελεί ύψιστη έκφραση ελευθερίας. Αλλά όπως κάθε άλλη ύψιστη ελεύθερη έκφραση μπορεί να οδηγήσει ή στον Παράδεισο ή στο Καθαρτήριο.
Ατομική η ευθύνη, αλλά όπως κάθε τι το ατομικό, συνδέεται και με μια συλλογική αντιμετώπιση του κόσμου.
Ο μικρός Αλφονσίτο -αυτός που ως μικρός θεός ή σατανάς- καταστρέφει τον κλειστό κόσμο δυο αστών, μπορεί και θέλει στη συνέχεια να προχωρήσει το καταστροφικό του έργο και σε άτομα που προέρχονται από άλλες κοινωνικές τάξεις.
Σαφέστατα ένα βιβλίο που μπορεί να σοκάρει. Να μια ακόμα διάσταση του προφίλ ενός μεγάλου συγγραφέα.
Το έργο έχει κυκλοφορήσει στα ελληνικά σε δυο μεταφράσεις.
Εγώ διάβασα μια παλιά που την υπογράφει η Κλαίτη Σωτηριάδου.
Έχω ακούσει πως και η νεώτερη της Χριστίνας Θεοδωροπούλου είναι επίσης πολύ καλή.