Φεύγει Έρχεται - Λεπτές αφηγηματικές γραμμές

Η Ελένη Γεωργοστάθη έγραψε στο:  Μια φορά κι έναν καιρό η μικρή Ελένη

Ο Φοίβος: ένα παιδί που ζει στον μακρινό, βροχερό Βορρά. Μαζί με τον μπαμπά, τη μαμά, τον σκύλο τους τον Χιονιά. Είναι εκείνοι που έφυγαν. Κάποιοι άλλοι έμειναν στον Νότο. Ο παππούς Λέανδρος, η γιαγιά Φοίβη, ο Άρης, η Μέλπω, τα δίδυμα Φρίξος και Έλλη κι ο παπαγάλος Πλάτων. Ο Φοίβος ετοιμάζεται να τους επισκεφτεί. Κι εκείνοι να τον δεχτούν. Τέσσερις μέρες τούς χωρίζουν. Αυτές τις τέσσερις μέρες, γεμάτες ετοιμασίες, ρουτίνες, διαδρομές, αλλά και όνειρα, προσδοκίες, ελπίδες, συναισθήματα αφηγούνται στο Φεύγει Έρχεται ο Μάνος κι η Άννα Κοντολέων κι εικονογραφεί η Φωτεινή Τίκκου.

Τα περισσότερα σαλόνια του βιβλίου είναι χωρισμένα στα δυο – από τη μια ο Φοίβος που ετοιμάζει βαλίτσες, διαλέγει πράγματα, αγωνιά, περιμένει. Από την άλλη παππούδες, θείοι και ξαδέρφια, που κι εκείνοι κάνουν ετοιμασίες, προσπαθούν να μαντέψουν επιθυμίες και να αποτρέψουν ματαιώσεις, συνδέουν νοσταλγικά παρελθόν και παρόν, πασχίζουν να καλύψουν τα κενά που γεννά η απόσταση κι ο χρόνος που έχουν περάσει χωριστά, να δημιουργήσουν κοινές αναμνήσεις που θα κρατήσουν μια ζωή.

Λαχτάρα κι αγωνία, προσδοκίες και φόβοι, σ’ ένα κείμενο που ενώνει δυο κόσμους αλλά και δυο συγγραφικές πένες, που σε κανένα σημείο δεν παρεκκλίνουν από την κοινή αντίληψη και πρακτική τους. Δοσμένο με έναν απρόσκοπτο ρυθμό που δε χάνει τον βηματισμό του ανάμεσα στο εδώ και στο εκεί, δεν παρασύρεται από την εναλλαγή της μονολογικής οπτικής του Φοίβου με την πολλαπλότητα των οπτικών των ανθρώπων του που τον περιμένουν στον Νότο. Οι δυο συγγραφείς κατορθώνουν να επινοήσουν λεπτές αφηγηματικές γραμμές που συνδέουν διαφορετικούς τόπους και ζωές μέσα από αναφορές σε αντικείμενα, χρώματα, συνήθειες: αλλού είναι η επιλογή βιβλίων και δώρων, αλλού το αγαπημένο φρούτο του Φοίβου, αλλού η βροχή, τα δρομολόγια των τρένων κτλ. Όση απόσταση κι αν χωρίζει τους μεν από τους δε, είναι πολλά, ακόμα και τυχαία ή καθημερινά, αυτά που τους ενώνουν.

Η εικονογράφηση της Φωτεινής Τίκκου συνδυάζει χρώμα και λιγοστά στοιχεία κολάζ, άλλοτε χτίζοντας ολοκληρωμένα και ατμοσφαιρικά σκηνικά κι άλλοτε κατακερματίζοντας την πραγματικότητα και ζουμάροντας σε χαρακτηριστικές λεπτομέρειες. Αν και στο βιβλίο δηλώνεται με εικονίδια στις γωνίες των σελίδων ποιες από αυτές απεικονίζουν τον Βορρά και ποιες τον Νότο, η εικονογράφος δε διστάζει σε αρκετές περιπτώσεις να «επιτρέψει» σε ένα αντικείμενο ή μια λεπτομέρεια από το εκεί να εισβάλει στο εδώ, σε ένα χρώμα ή μοτίβο να ανοίξει διάλογο ανάμεσα στους δυο κόσμους, ακόμα και να τους παρουσιάσει ως ενιαίο εικονογραφικά σύνολο σε κάποια σαλόνια.

Αποτέλεσμα: Ένα πανέμορφο εικονογραφημένο βιβλίο όπου μικρές καθημερινές εικόνες χτίζουν προσδοκίες, κάνοντάς σε κι εσένα να ονειρευτείς τις μέρες εκείνες που θα περάσει ο μικρός Φοίβος κοντά στους συγγενείς του, να συμμεριστείς την κοινή αγωνία τους και τη λαχτάρα τους. Με το συναίσθημά σου να απελευθερώνεται λυτρωτικά εκεί ακριβώς που τελειώνουν οι προσδοκίες κι αρχίζουν οι μέρες της κοινής ζωής των ηρώων. Ένα βιβλίο αισιόδοξο, ζωντανό, αληθινό, που σε κάνει να συλλογιστείς όλες τις ιστορίες μετανάστευσης κοντινών και μακρινών σου ανθρώπων που ξέρεις, και που, χωρίς να εκβιάζει το συναίσθημα, μιλά κατευθείαν στην καρδιά σου.  

Πρώτη ανάρτηση: http://miaforakienankairoimikrieleni.blogspot.gr/2017/05/blog-post.html