«Ποια
μάσκα μπορεί να φορέσει ένα παιδί που αναγκαστικά πρέπει να μείνει για
οικογενειακούς λόγους από την πόλη στο χωριό βιώνοντας την απόρριψη από τους
γονείς του; Πώς μπορεί να νιώθει ένα παιδί όταν πρέπει να αλλάξει περιβάλλον;
Να γίνει αποδεκτός κι ας… κεκεδίζει; Ήρωας ή αντιήρωας να ενδυθεί κάποιος που
έχει να αντιμετωπίσει την εχθρότητα, που απορρίπτεται για ένα φυσικό του
ελάττωμα, που απειλείται με …βιασμό; Ποιος είναι ο θύτης και ποιο το θύμα; Και
μια παράξενη γυναίκα που μιλάει με αποφθέγματα συγγραφέων και ποιητών; Κι η
μουσική, το τραγούδι, η τέχνη μπορεί να μουρμουρίζουν μικρά μυστικά ζωής, να
απαλύνουν τον πόνο, να αποκαλύπτουν μυστικά; Αυτή η γυναίκα τι γυρεύει να
ξορκίσει, τι να παλέψει στη μοναξιά της; Και ποια «γέφυρα» είναι πρόθυμη να
στήσει γεφυρώνοντας χάσματα στον χρόνο; Τι είναι αυτό που αποφεύγει ένας έφηβος
σκαλίζοντας λίγο το παρελθόν, που τελικά τον προσδιορίζει; Μια περιπέτεια
στήνει ο εμπειρότατος στη γραφή και τη συγγραφή Μάνος Κοντολέων, μια ιστορία
μυστηρίου με ήρωες απτούς, καθημερινούς, οικείους, αναγνωρίσιμους… Μια ιστορία
που μπορεί να έχουμε βιώσει όλοι, ίσως μια ιστορία που απευχόμαστε να βιώσουμε
εμείς και οι δικοί μας άνθρωποι, μια ιστορία που οφείλουμε να φέρουμε όμως σε
πέρας αρκεί να επιλέξουμε: Ζορό ή Καπιτάνο;
Από
ποια πλευρά του ποταμού θα σταθούμε; Θα κολυμπήσουμε ή θα πνιγούμε; Κι ο
«ποιητής» τι έχει να πει για όλα αυτά; Όταν γύρω μας επικρατεί σκοτάδι πώς
ανάβει ένα φως; Φοράμε τη μάσκα του Καπιτάνο ως άμυνα σε στιγμές αδυναμίας,
όταν η απελπισία μάς αναγκάζει να γίνουμε εκδικητές, να πάρουμε το αίμα μας
πίσω, να κλείσουμε ένα χάσμα την ώρα που μια «ανίκητη δύναμη» πασχίζει να μας
καταπιεί. Παρόλα αυτά μια δύναμη μόνο μπορεί να άρει το πέπλο της εκδίκησης, να
φανερώσει την αλήθεια, να αλλάξει τον κόσμο, αρκεί να την ανασύρουμε, ακόμα κι
αν χρειαστεί ο ήρωας, εμείς οι ίδιοι, να ψαχουλέψουμε στο υπόγειο που είναι
γεμάτο από αράχνες, σκονισμένα κιβώτια, σάπια μπαούλα, μέσα σε μυρωδιά μούχλας,
αποκαλύπτοντας μυστικά, ίσως και μερικά μολυβένια στρατιωτάκια έστω πλαστικά,
καθώς και επιτραπέζια παιχνίδια μνήμης και γνώσεων… Κι ένα ραβδί, μια βακτηρία,
ένα μπαστούνι με τόσες χρήσεις όσες μπορεί να του δώσουμε εμείς, όσες
επιτρέψουμε στην ηθική μας να επιτελέσει. Σε έναν τόπο που «από τα Χριστούγεννα
έρχεται η Άνοιξη», όλα μπορεί να συμβούν. Ο Καπιτάνο ακόμα κι αν κυκλοφόρησε
μόνο για πολύ λίγο, παραμένει έτοιμος να ξαναγεννηθεί. Μα ποιος είναι ο
Καπιτάνο; Αυτός που δεν ξέρει να λέει συγνώμη, αυτός που δεν δίνει άφεση στους
άδικους, αυτός που ξέρει να τιμωρεί χωρίς έλεος, που δεν δέχεται καμιά
δικαιολογία, που δεν δέχεται τη δύναμη της αγάπης. Ένας «Καπιτάνο» που
καραδοκεί να ξεπηδήσει από μέσα μας να «βάλει μια τάξη» σε έναν κόσμο που
επιτίθεται από αδυναμία, που εκθέτει τους άλλους για να μην εκτεθεί, που κρύβει
τον πόνο προξενώντας πόνο. Αυτός μας φέρνει στα όρια, κι αν είναι κανείς έφηβος
τα ξεπερνά πιο εύκολα και του δίνει υπόσταση, χώρο δράσης, μια ευκαιρία, αρκεί
να διαγνώσει μια στάλα φόβου αντί μια στάλα ζωής και θέλησης… Τότε ο Καπιτάνο
παίρνει σάρκα και οστά, μια ανάσα μακριά μας στέκεται, ο άλλος μας εαυτός, ίσως
τον έχουμε ανταμώσει κι έχουμε αναμετρηθεί μαζί του, ίσως και να μην έχει έρθει
ακόμα η στιγμή. Αλλά ποιο το αποτέλεσμα; Ποια ζωή μάς περιμένει;».
Όλες
αυτές οι σκέψεις πέρασαν από το μυαλό μου απολαμβάνοντας την ανάγνωση του νέου
βιβλίου του Μάνου Κοντολέων και θέλησα να τις μοιραστώ με τους αναγνώστες, με
περισσότερους ανθρώπους σε έναν κόσμο που συχνά μάχεται αντί να κάνει ειρήνη,
που φοβάται αντί να αγαπά, που αποδιώχνει την ποίηση αντί να την νιώθει και να
την κάνει πράξη. «Η μάσκα του Καπιτάνο» είναι ένα μυθιστόρημα ενηλικίωσης
μικρών και μεγάλων, καθώς, όπως ο συγγραφέας, όπως εξομολογητικά αναφέρει,
«προτιμά να ασχολείται με τα βιώματα τα δικά του και των άλλων» προσφέροντάς
μας κείμενα που από δικά του γίνονται ολότελα δικά μας…
Διονύσης
Λεϊμονής
Εφημερίδα
Θεσσαλία, 23/5/2021