Για το "Δάχτυλα πάνω στο σώμα της" , μια ανάρτηση στο Think Free

Γράφει η Τέσυ Μπάιλα

Μια ισχυρή διεκδίκηση ταυτότητας σε μια κοινωνία που δεν αποδέχεται ό,τι αντιτίθεται στα κατεστημένα της έμφυλα πρότυπα μοιάζει αρχικά να είναι το νέο βιβλίο του Μάνου Κοντολέων «Δάχτυλα πάνω στο σώμα της» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη. Επί της ουσίας όμως, στην πραγματικότητα είναι ένα βιβλίο για την ελευθερία και το δικαίωμα του καθενός μας να την προσδιορίζει με τους δικούς του όρους, για την επιβολή μιας προσωπικής ταυτότητας και για την ανάγκη της προάσπισής της.

Δεν είναι καθόλου τυχαία εξάλλου η φράση με την οποία ο συγγραφέας κλείνει το βιβλίο: «Ψάχνει. Και με τα δικά της δάχτυλα κρατά την ταυτότητά της», ακριβώς για να δείξει την ανακούφιση της ηρωίδας του όταν πια έχει αποφασίσει, κυρίως η ίδια, ποια ακριβώς είναι και πλέον δεν ανησυχεί πως η παραδοχή της αυτή θα τρομάξει κανέναν, σε αντίθεση με το γεγονός ότι όλα αυτά τα χρόνια τρόμαζε μόνο η ίδια αρνούμενη να αποδεχτεί την αλήθεια.

Η ομοφυλοφιλία είναι σίγουρα ο ένας πυλώνας πάνω στον οποίο χτίζει την ιστορία του ο Μάνος Κοντολέων. Ο άλλος είναι ο έρωτας σε κάθε του μορφή με την απρόσκοπτη αθωότητα του αυτόβουλου προσδιορισμού του αντικειμένου του και την πεποίθηση ότι η πορεία προς την ολοκλήρωση, προς την τελείωση και ταυτόχρονα προς την προσωπική ισορροπία περνά μέσα από την αρμονική αυτοδιάθεση, κυρίαρχο δικαίωμα του καθενός μας.

Και είναι σημαντικό να σταθούμε στο γεγονός ότι για πρώτη φορά ένας άντρας συγγραφέας καταπιάνεται με τη γυναικεία ομοφυλοφιλία που σίγουρα παραμένει κρυφή σε σχέση με την αντρική ακόμη και από τις γυναίκες που την προτιμούν, με σκοπό να περιοριστεί ο κοινωνικός αποκλεισμός που συχνά φέρει μαζί της. Ο άντρας ομοφυλόφιλος συνήθως το διατυμπανίζει με ευθύτητα, άλλοτε με μια έντονα θηλυπρεπή συμπεριφορά και συχνά με δηλώσεις του που σκοπό δεν έχουν την κοινωνική πρόκληση αλλά την αδήριτη ανάγκη να μιλήσει χωρίς φόβο για την επιλογή του. Η γυναίκα όμως επιλέγει να σιωπήσει ενάντια σ’ αυτό που από τη μια είναι ανάγκη από την άλλη όμως αντιφάσκει κατάφωρα με τις παραδοσιακές συντεταγμένες ενός συντηρητικού κοινωνικού χώρου μέσα στον οποίο γαλουχήθηκε και η ίδια.

Η πρωταγωνίστρια αυτού του βιβλίου, η Λία, μια επιτυχημένη οδοντίατρος, συναντά μια σελίδα ενός παροπλισμένου παρελθόντος της μετά από κάμποσα χρόνια, ολοζώντανη μπροστά της και αυτή η συνάντηση γίνεται η αφορμή να ξεδιπλωθεί κινηματογραφικά η πορεία της ζωής της προς το σήμερα. Από τα φοιτητικά της χρόνια και τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα μέχρι την πρώτη της σχέση με τη Γεωργία και την πρώτη φορά με κάποιον άγνωστο άντρα παρακολουθούμε τη Λία και μαζί την αγωνία της να αναζητά τον τρόπο με τον οποίο οι σεξουαλικές της προτιμήσεις θα γίνουν αποδεκτές, όταν ξεκάθαρα πια τις αποδέχεται και η ίδια. Και τις διεκδικεί μέσα σε κάθε της σχέση όταν αποφασίζει να δηλώσει στον ερωτευμένο μαζί της Ορέστη ποια ακριβώς είναι, κατακρημνίζοντας με δύναμη τον κόσμο που είχαν στήσει για να ζήσουν μαζί, αφού την ανατροπή μόνο με δυνατή αποφασιστικότητα μπορείς να την φέρεις.

Ο συγγραφέας βρίσκει στο πρόσωπο της Λίας την αφορμή που αναζητά και ταυτόχρονα το πρόσφορο έδαφος για να καταβυθιστεί στη γυναικεία εκφραστική της σεξουαλικότητας και παράλληλα στη γυναικεία ψυχοσύνθεση όταν αυτή ερωτοτροπεί με την κοινωνικά, μη αποδεκτή σε μεγάλο βαθμό, απόκλιση. Και θέτει τα δικά του ερωτήματα. Είναι το δικαίωμα της επιλογής φύλου αναφαίρετο; Η μητρότητα μπορεί να υφίσταται ως λεσβιακό δικαίωμα; Υφίσταται ο ρόλος του πατέρα σε γονικές σχέσεις ομοφυλοφιλικού τύπου; Και τελικά πόσο θάρρος απαιτούν οι σημερινές κοινωνίες για την αναζήτηση και τελικά την αποδοχή αυτών των ρόλων; Και παραθέτει μια πλούσια βιβλιογραφία στο τέλος του βιβλίου για όποιον ειλικρινά ενδιαφέρεται να μελετήσει το θέμα.

Με τη γνωστή συγγραφική του εκφραστική ο Κοντολέων διαπραγματεύεται ένα θέμα πρόκληση, ένα, ακόμη και σήμερα, ταμπού, ισχυριζόμενος πως η ατομική  ελευθερία έγκειται κυρίως στην ελευθερία των αισθήσεων, υπάρχει μέσα στο βαθμό της διάθεσής μας να την εκφράσουμε και είναι ένα βαθύ ένστικτο που είναι αδύνατον να παραβλέψουμε. Οι λιτές προτάσεις, που επιλέγει ο συγγραφέας σημαδεύουν το κείμενο. Τρέχουν ασθματικά για να καταγράψουν τον χειμαρρώδη εσωτερικό ρυθμό των συναισθημάτων της ηρωίδας του, γίνονται η αφορμή να διαβάσει κανείς με ιδιαίτερο ενδιαφέρον το βιβλίο και να διακρίνει μέσα σ’ αυτό τις συγγραφικές εμμονές του δημιουργού του.

Άλλωστε ο Μάνος Κοντολέων το έχει ξεκάθαρα δηλώσει: «Λοιπόν, οι δικές μου εμμονές είναι από τη μια ο Έρωτας και από την άλλη οι ενδοοικογενειακές σχέσεις. Μα κάποια στιγμή κατάλαβα πως και οι δυο αυτές εμμονές μου κάτω από μια άλλη υπάρχουν. Αυτή που έχει να κάνει με την ελεύθερη έκφραση της ταυτότητας του καθένα από εμάς».

Πρώτη ανάρτηση:
http://www.thinkfree.gr/%CE%B4%CE%AC%CF%87%CF%84%CF%85%CE%BB%CE%B1-%CF%80%CE%AC%CE%BD%CF%89-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CF%83%CF%8E%CE%BC%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BF-%CE%BC-%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%BF%CE%BB/