Το χνούδι της λεύκας

Θεόφιλος Ελευθεριάδης

«Το χνούδι της λεύκας»

Ιστορικό μυθιστόρημα

Εκδόσεις Λεξίτυπον

                                   

Ο Θεόφιλος Ελευθεριάδης γεννήθηκε (1960), ζει και εργάζεται ως κτηνίατρος στην Καβάλα.

Είναι συγγραφέας τεσσάρων ιστορικών μυθιστορημάτων. Το πρώτο κυκλοφόρησε το 2004, το τελευταίο τις πρώτες μέρες του 2020.

Η συγγραφή τεσσάρων πολυσέλιδων ιστορικών μυθιστορημάτων μέσα σε 16 χρόνια, ενώ παράλληλα εξασκείται ένα άλλο επάγγελμα, αυτομάτως αποτελούν ένα γεγονός που σε κάνει να στρέψεις την προσοχή σου στον δημιουργό τους.

Το ιστορικό μυθιστόρημα είναι ένα ιδιαίτερα απαιτητικό  είδος μιας και απαιτεί πέρα από τις ικανότητες να περιγράψεις μια εποχή που ο ίδιος δεν την έχεις ζήσει (να σημειωθεί στο σημείο αυτό πως ως ιστορικό θεωρείται εκείνο το μυθιστόρημα όπου η απόσταση που χωρίζει τα αφηγούμενα από την εποχή συγγραφής τους είναι από 50 χρόνια και πάνω) παράλληλα και  να έχει προηγηθεί διεξοδική έρευνα σε ποικίλες πηγές (ιστορίας, κοινωνιολογία, ανθρωπολογίας κ.α.)

Το εγχείρημα γίνεται ακόμα πιο δύσκολο αν η χρονική περίοδος που εξελίσσεται η μυθιστορηματική δράση είναι ιδιαιτέρως απλωμένη και το ίδιο να συμβαίνει και στο χώρο -πιο σωστά- στους χώρους όπου τα διάφορα γεγονότα διαδραματίζονται.

Τα μυθιστορήματα του Ελευθεριάδη και τις δυο αυτές απαιτήσεις τις αντιμετωπίζουν και μάλιστα με μεγάλη αποτελεσματικότητα.

Θα έλεγα μάλιστα πως θα μπορούσαν  να χαρακτηριστούν όχι μόνο ως ιστορικά αλλά και ως ταξιδιωτικά.

Άλλοτε η περίοδος των Ελληνιστικών Χρόνων, άλλοτε η Φραγκοκρατία, άλλοτε τα Προϊστορικά και Μυκηναϊκά Χρόνια -είναι οι εποχές των τριών πρώτων μυθιστορημάτων.

Στο τελευταίο,  η περίοδος είναι τα χρόνια της Αναγέννησης και ο χώρος… Από τις άκρες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην Ιβηρική Χερσόνησο και στην Ιταλία, κι από εκεί στην Άπω Ανατολή και στην Ιαπωνία.

Ο Ελευθεριάδης συνηθίζει να ‘στήνει’ ένα κεντρικό πρόσωπο -άντρα πάντα- που μέσα από τις δίνες προσωπικών περιπετειών αλλά και ιστορικών αναταράξεων βιώνει και ως ένα βαθμό εκφράζει την εποχή του.

Όπως, λοιπόν, και στα προηγούμενα τρία μυθιστορήματα, έτσι και εδώ στο ‘Χνούδι της Λεύκας’ ο αναγνώστης ταυτίζεται με τον κεντρικό ήρωα και μαζί του ταξιδεύει, γνωρίζει, πάσχει… Στην ουσία βυθίζεται στην εποχή καθώς οι περιγραφές διαπροσωπικών σχέσεων, πολιτικών καταστάσεων, κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών, ηθών και εθίμων και πλούσια προσφέρονται, αλλά και ολοζώντανα περιγράφονται.

Ο Θεόφιλος Ελευθεριάδης -ο ίδιος δηλώνει πως έχει ιδιαίτερα μελετήσει Στωικούς φιλοσόφους και Επίκουρο- αναζητά το αποτύπωμα του ανθρώπου καθώς από τη μια σφραγίζει την εποχή του και από την άλλη χαρακτηρίζεται από αυτήν. Θέλει να δει την πορεία του ενός, δίπλα στα πάθη των πολλών.

Οι χαρακτήρες του -ένα ακόμα ζητούμενο του ιστορικού μυθιστορήματος- πείθουν τον αναγνώστη για την αλήθεια τους.

Αν και μπορεί ίσως κάποιος να σκεφτεί πως ο κεντρικός χαρακτήρας του έργου  συχνά δείχνει να διαθέτει στοιχεία υπερήρωα, εντούτοις με τίποτε δεν μπορεί να κατηγορηθεί ως ψεύτικος ή εκτός της εποχής του.

Ιδιαίτερος συγγραφέας ο Θεόφιλος Ελευθεριάδης. Θεωρώ πως το κοινό και η κριτική δεν τον έχουν ανακαλύψει όσο θα του άξιζε.

Τα έργα του έχουν δομή, δράση, τεκμηρίωση. Σαφώς και δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν ως ένα επιφανειακό ιστορικό ανάγνωσμα.

Αν  κάτι θα μπορούσε κανείς να του προσάψει ως προς την μυθιστορηματική σύνθεση είναι πως οι περιγραφές των γεγονότων είναι ιδιαιτέρως λεπτομερείς.

Αλλά από την άλλη αυτός είναι -πιστεύω- και ο στόχος του Ελευθεριάδη. Να αποδείξει πως όσο το άτομο επιδρά πάνω στην εποχή του, δυο φορές περισσότερο αυτή το διαμορφώνει. Και τελικά η πολυπόθητη ισορροπία του ατόμου  μέσα στο Σύμπαν επιτυγχάνεται. Στην ουσία διαβάζει και αναπλάθει την Ιστορία κάτω από μια βιωμένη γνώση του Στωικισμού και των θέσεων του Επίκουρου.

 (Πρώτη ανάρτηση: https://www.fractalart.gr/to-chnoydi-tis-leykas/ )