Μάνος Κοντολέων

Ημερολόγιο συγγραφικών περιπλανήσεων

Pages

▼

30.8.21

 

Artist Spotlight: Anna Kontoleon And Manos Kontoleon

Welcome to our Artist Spotlight section! Today, we talk with Anna Kontoleon and Manos Kontoleon, a daughter-father duo from Greece and authors of the forthcoming book Comings and Goings. Anna and Manos share their inspirations for the story, how the collaborative writing process took hold, fun travel experiences, and favorite memories during family trips.

 

Anna Kontoleon

Star Bright Books (SBB): What inspired you to collaborate with your father?

 

Anna Kontoleon (Anna): On one of my visits as a writer to a primary school in Chania of Crete, where I live, a young student asked me if I had ever written a book with my father. This question surprised me, realizing that I had never considered this possibility, though I grew up with his stories and I was certainly inspired by him to become a writer myself. So, I answered “no” to the young student, but I kept the idea in a corner of my mind. However, I did not want to collaborate with my father in a book, just because it would be a good idea to do it. I needed a good project that would justify our “co-existence” in the same book.

 

When I later had the idea of Comings and Goings I knew immediately that it was the right opportunity to do it.

 

Manos Kontoleon

SBB: How did it feel to write a book with your daughter?

 

Manos Kontoleon (Manos): The truth is that I had never considered the possibility of writing a book with my daughter. Maybe I should have, however, since Anna always used to be the first reader of my manuscripts and her subtle commentaries were often substantial in defining the last version of my stories. Therefore, when she proposed to me to collaborate in writing together a story inspired by the experiences of our own lives, I was delighted. Having confidence in her vision, I not only accepted her proposal, but I also let her [take] the initiative to develop the storyline and guide me through the whole process.

 

 

SBB: How was the collaborative writing process for Comings and Goings?

 

Anna and Manos: The funny thing is that this book was made in “social distance” far before the social distancing period imposed by the pandemic virus. We all worked remotely: Manos from Athens, Anna from Crete, Fotini Tikkou—who did the illustrations—from Denmark where she lived at the time. We never met [in person] during the writing process and the editing of the book. Thanks to technology this has become possible.

 

As for our collaboration in the writing process, it may not be obvious, but each one of us worked on different parts. Anna had the parts of Alex in a country of Northen Europe, Manos the parts of the relatives in a country of Southern Europe, who are waiting for him and preparing for his longed-for visit. Each of us worked freely and added our own point of view and temperament to the story, without much interference from the other, although of course we had some creative discussions at the editing process.

 

 

SBB: What inspired you to choose the theme for Comings and Goings?

 

Manos: I very often share my personal experiences with the characters of my books. This happened in this story as well. I consented to write the parts of the different members of Alex’s family in his home country, since, you see, Anna kept for her the easy part of the narration of just one main character, the protagonist young Alex and she “charged” me with the parts of seven different persons! (laughing) So, I had to “direct” the preparations of all these people for the visit of their beloved young grandchild, nephew, and cousin. It was expected that I would draw on my own experiences as the grandfather of Anna’s son to talk about my worries and feelings, but I had to get in my other characters’ skin in order to be able to speak for their own feelings and worries as well.

 

 

SBB: Do you identify with any of the book’s characters?

 

Anna: The easy answer would be that I identify with the mother of Alex, which I do of course, but not more than the obvious fact that I am a mother too.

 

I would say that I may identify more with Alex. You know, my personal belief is that the young child we once have been keeps living inside us our whole lives and sometimes takes control of our behavior or our thoughts. And when this child is whispering in our ears, we choose to write children stories.

 

As a child, I traveled a lot on my own without my parents. I think what resurfaces finally in that story is my anticipation of these trips I did on my own, along with the stress before each one of them. Every new step for a child, every change or transition, even a desired one, comes along with intense stress and agony. Because this is how we move forward in life.

 

 

SBB: Were there any particular memories that resurfaced while writing Comings and Goings?

 

Anna and Manos: The story is of course inspired by our personal experiences: the fact that we live far away from each other—well maybe not so far away as we live in the same country, but we still need to travel by airplane or ship to meet since Crete is an island. [Also,] the fact that Anna’s son is always looking forward to visiting his grandparents for the summer holidays, especially at this time when traveling has been for so long forbidden, the preparations before each trip, the waiting and the anticipation of each reunion, the surprise and the joy such a reunion brings. All these personal memories resurface in our history.

 

 

SBB: How do you feel the illustrations represent the anxiety and thrill of traveling?

 

Anna and Manos: We think that the double motif the illustrations use in each [spread] to show what happens at the exact same time in the two different countries, the expressions of doubt, anticipation and anxiety of the characters, the focus on several details and objects that have to do with traveling, and a sense of movement that exists in every page, together with the secret hints to help the child identify where the action takes place (airplane taking off and landing and the compass) and put in order the chaos that precedes each trip, represent very well the anxiety and thrill of traveling.

 

 

SBB: What are some of the best family trips you’ve taken together?

 

Anna and Manos: In the distant past we did some marvelous trips as a family to many different Greek islands. It was a careless and wealthy period in our country’s history and we keep some very nice memories from that time. In recent years, we traveled mostly to meet each other, which is always wonderful, but doesn’t include the joy of discovering a new town or country.

 

We definitely reserve a special place in our hearts to the travel we did last year in London. Exactly one month before the pandemic wave forced a worldwide lockdown, we feel we had a last marvelous chance to explore the English capital as we used to know it.

 

We don’t know when and if we’ll be able to travel abroad again together, in what conditions and [under] what specific restrictions. Traveling tends to be complicated these days. But maybe one day we’ll travel together to the US. We won’t give up on dreaming.

 

 

SBB: Besides writing, what do you enjoy doing in your spare time?

 

Anna and Manos: Anna enjoys writing songs on her guitar and singing, spending quality time with her son, walking and exploring new paths, and would wish to have the time to read more.

 

Manos enjoys reading books (he actually has a tremendous library at home with bookselves almost everywhere), and he is writing book presentations of his own impressions as an eager reader in several book magazines, sites, and portals. And he is really active writing for his two blogs.

 

 

SBB: Do you have plans for any future collaborations?

 

Anna and Manos: We’re actually considering a sequel of Comings and Goings where we’ll have the chance to show how Alex spends his fabulous holidays with his relatives, while dealing with his homesickness. And at the same time how his parents, who are left behind in the North, deal with his absence, feeling a mixture of carelessness and emptiness at the same time. The story should end with a surprise reunion.

Comings and Goings by Anna Kontoleon and Manos Kontoleon


https://starbrightbooks.com/blog/artist-spotlight-anna-kontoleon-and-manos-kontoleon/?fbclid=IwAR0BR012RHkIBGDqs9v4mkdXgCfHQ6po9xq8PPSVDfQENGAY1HtfsPH9Duc

Μάνος Κοντολέων στις 7:45 AM No comments:
Share

29.8.21

Ο Ηγεμόνας, η Αρχόντισσα κι ο Καπιτάνο δίνουν μαθήματα

 Ενα σπονδυλωτό μυθιστόρημα-τεκμηριωμένη πρόταση πολιτικής παιδείας και μια απρόβλεπτη ιστορία μυστηρίου, όπου οι καθημερινοί άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με τους υπόγειους φόβους τους και τις κρυμμένες ενοχές τους, υπογράφει ο πολυδιαβασμένος Μάνος Κοντολέων.


Από τη ΓΙΟΥΛΗ ΤΣΑΚΑΛΟΥ

  «Το Νησί με τις Λέξεις που Αγαπάνε»

Εικόνες: Κατερίνα Βερούτσου

Εκδόσεις Πατάκη

Αθήνα, 2020

Ο Ηγεμόνας και η Αρχόντισσα διοικούν εδώ και πολλά χρόνια το Νησί. Καθώς οι ίδιοι γερνάνε, συνειδητοποιούν πως το Νησί καταστρέφεται έτσι όπως οι κάτοικοί του το εκμεταλλεύονται με λάθος τρόπο.

Το ίδιο το ζευγάρι δεν έχει φυσικούς απογόνους και αποφασίζει να ανακαλύψει το διάδοχό του μέσα στους άξιους υπηκόους που τυχόν έχουν απομείνει.

Ανακοινώνουν πως η επιλογή θα γίνει ανάμεσα σε όσους στείλουν ανώνυμα μια ιστορία που θα περιέχει λέξεις που αγαπάνε.

Λαμβάνουν έξι φακέλους και διαβάζουν έξι ιστορίας, που όμως μιλάνε γι’ αυτά που γεννιούνται από τις λέξεις που αγαπάνε.

Ο Ηγεμόνας και η Αρχόντισσα διαβάζουν (μαζί με τους αναγνώστες του βιβλίου) όλες τις ιστορίες. Δυσκολεύονται να επιλέξουν. Ζητάνε να γνωρίσουν εκείνους που τις έγραψαν.

Και όταν αυτό συμβεί, τότε ο Ηγεμόνας και η Αρχόντισσα κατανοούν πως ο σωστός διάδοχος, αυτός που θα σώσει όλο το Νησί, δεν μπορεί να είναι μόνο ένας, αλλά όλοι εκείνοι που έγραψαν τις ιστορίες. Ολοι μαζί.

Μια νέα πρόταση διακυβέρνησης αξίζει να εφαρμοστεί. Η Δημοκρατία.

Ο Μάνος Κοντολέων για μια ακόμα φορά αποδεικνύει πως τα βιβλία για παιδιά μπορούν και μια μεγάλη λογοτεχνική ποιότητα να διαθέτουν και παράλληλα να προσφέρουν ουσιαστικούς προβληματισμούς που βοηθάνε τους νέους αναγνώστες να αποκτήσουν αισθητικά κριτήρια και κοινωνικές ανησυχίες.

Βιβλίο ασυνήθιστο στη δομή του, με έξι υπέροχες ιστορίες φαντασίας και μαγικού ρεαλισμού να συναπαρτίζουν ένα σπονδυλωτό μυθιστόρημα, αποτελεί παράλληλα και μια τεκμηριωμένη πρόταση πολιτικής παιδείας.

Αφού κέρδισε το Βραβείο του Ελληνικού Τμήματος της ΙΒΒΥ (Κύκλος Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου) και αφού ήταν στη μικρή λίστα των Βραβείων του ηλεκτρονικού περιοδικού «Αναγνώστης», δικαιολογημένα συγκαταλέγεται και στα δέκα υποψήφια βιβλία για παιδιά για το Βραβείο Αναγνωστών του Public (https://www.publicbookawards.gr/2021/vote2021.php?auto=1&CatID=7&id=564&fbclid=IwAR0NdbiRVbhzBXENfigNVyf6d5Pe_FM26RPiH3WZNMZ9J38ZS_GJqHqcDX8).

Αξίζει ακόμα να γίνει αναφορά στις ασπρόμαυρες εικόνες τις Κατερίνας Βερούτσου, που με απόλυτη συνέπεια συνοδεύουν τις έξι ιστορίες, όπως και στο όλο μεσογειακό πάθος εξώφυλλο της έκδοσης.


«Η μάσκα του Καπιτάνο»

Μυθιστόρημα

Εκδόσεις Πατάκη, 2021

Ο Φιλ -δεκατετράχρονος έφηβος- αναζητάει τρόπους να ξεπεράσει την ψυχρότητα με την οποία τον μεγάλωσαν οι γονείς του, αλλά και να μπορέσει κάποια στιγμή να μιλήσει χωρίς να μπλέκονται γράμματα και συλλαβές μέσα στο στόμα του.

Και τώρα που τον έστειλαν να μείνει μαζί με τον απόμακρο και αδιάφορο παππού του, οι μόνοι που του κρατούνε συντροφιά είναι η Λάουρα και ο Καπιτάνο.

Η Λάουρα, μια αλλόκοτη ιδιοκτήτρια μιας περίεργης ιστοσελίδας, η οποία συνηθίζει τα λόγια της να τα στολίζει με στίχους παλιών ποιητών.

Ο Καπιτάνο, ο ήρωας ένα παλιού, ξεχασμένου κόμικ – ένας σκληρός, άκαρδος δικαστής που ανελέητα τιμωρεί κάθε έναν που τολμά να τον αμφισβητήσει

Ποια η σχέση που θα συνδέσει αυτούς τους τρεις;

********

Μια απρόβλεπτη ιστορία μυστηρίου, όπου οι καθημερινοί άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με τους υπόγειους φόβους τους και τις κρυμμένες ενοχές τους.

Η μάσκα -προσωπείο απόκρυψης του υπαρξιακού φόβου ή της ένοχης εκδίκησης;- ταυτίζεται με την ανάγκη κάθε ανθρώπου να ανακαλύψει τρόπους όπου θα κρυφτούν οι ανασφάλειές του, μα και θα ενισχυθούν οι επιθετικές διαθέσεις του.

Και η χρησιμοποίηση ενός χάρτινου ήρωα για να αποκτηθούν οι ικανότητες εκείνες που φοβόμαστε να φανερώσουμε.

Τελικά το θύμα πόσο εύκολα μπορεί να μετατραπεί σε θύτη;

Ολα αυτά είναι τα ζητήματα που ενεργοποιούν την εξέλιξη μιας ιστορίας που διαδραματίζεται σε μια ασαφή, μα σίγουρα απρόσωπη περιοχή του πλανήτη μας.

Το πλέον διεθνές μυθιστόρημα του Μάνου Κοντολέων – έτσι το χαρακτήρισε ο Βαγγέλης Ηλιόπουλος.

Ενώ πέντε πανεπιστημιακοί διδάσκαλοι έσπευσαν να γράψουν τις εντυπώσεις τους, σημειώνοντας πως το μυθιστόρημα αυτό έχει να κάνει:

Με την οποιαδήποτε μορφή ρατσισμού (Βίκυ Πάτσιου).

Με την ανδρική ταυτότητα και για τις πολλές εκδοχές ανδρισμού (Μένη Κανατσούλη).

Με τη φαντασία και τη μαγεία που αποτυπώνονται στις πράξεις των ανθρώπων (Γιάννης Παπαδάτος).

Με τη διερεύνηση της ζωής με όλες τις απρόβλεπτες όψεις της (Τζίνα Καλογήρου).

Με την απομόνωση και το φόβο του «άλλου» (Μαρία Δημάκη).

Ο ίδιος ο συγγραφέας δηλώνει: «Πάντα δίπλα στο “εγώ” στέκεται ένας “άλλος”».

Σε κάθε περίπτωση, ο Μάνος Κοντολέων επιβεβαιώνει πως είναι ένας συγγραφέας που με κάθε νέο του βιβλίο όχι μόνο ξαφνιάζει τους αναγνώστες τους αλλά και αποδεικνύει πως η έμπνευση σε ένα γνήσιο δημιουργό συνεχώς ξέρει να ανακαλύπτει τρόπους να ανανεώνεται.

Σύγχρονη αφήγηση μαθητείας από το συγγραφέα που έφερε στην Ελλάδα το μυθιστόρημα crossover.

https://eleftherostypos.gr/politismos/809513-o-igemonas-i-arxontissa-ki-o-napitano-dinoun-mathimata/



Μάνος Κοντολέων στις 6:56 AM No comments:
Share

Ολυμπιακοί Βερολίνο 1936: Τζέσι Όουενς εναντίον Λουτζ Λογκ

 

Ολυμπιακοί Βερολίνο 1936: Τζέσι Όουενς εναντίον Λουτζ Λογκ

Βερολίνο, 1936. Ο Τζέσι Όουενς κερδίζει τέσσερα χρυσά μετάλλια στα 100μ., στα 200μ., στο μήκος και στα 4Χ100. Στο αγώνισμα του μήκους ο συναγωνισμός του με τον γερμανό πρωταθλητή Λουτζ Λογκ ήταν σκληρός. Η σχέση όμως που αναπτύχθηκε ανάμεσα στους δυο άντρες ήταν πολύ δυνατή… Και για τον ένα τους, τραγικά καθοριστική.

Δέκα δάχτυλα, δυο χρώματα. Πριν τον χτυπήσει το προμήνυμα του πολέμου, τον είχε μπουκώσει η μπόχα της καταπίεσης, τον έκανε να ασφυχτιά η προσπάθεια επιβολής μιας μαζικής υστερίας. Άκουγε γύρω του να υποστηρίζονται ιδέες φασιστικές, σκέψεις παράλογα άδικες και έβλεπε να συντελούνται πράξεις που αγγίζανε το όρια του συλλογικού εγκλήματος.
Αλλά εκείνος γνώριζε την δημοκρατική ιδιαιτερότητα των σωμάτων, είχε μεγαλώσει μέσα στην άμυλα του αθλητικού πνεύματος και είχε μάθει να αναγνωρίζει την ατομική προσπάθεια που δημιουργούσε τον νικητή.

Του λέγανε πως ήταν γεννημένος για να κερδίζει πάντα την πρώτη θέση, τον υμνούσανε ως δείγμα τελειότητας της φυλής του, τον προορίζανε να γίνει το σύμβολο μιας νέας τάξης πραγμάτων. Δεν τα αποδεχότανε όλα αυτά, αφηνότανε στις τιμές, αλλά δεν υπέκυπτε στα παραπλανητικά σχέδια των άλλων. Σε τελική ανάλυση -σκεφτότανε- όλα όσα συμβαίνουν γύρω μου, δεν μπορεί να έχουν και τόση σημασία για το δικό μου έργο. Αθλητής ήταν! Αυτός και το σώμα του, αυτός και η ψυχή του, αυτός και το άθλημά του, αυτός και οι συναθλητές του. Ο κόσμος του είχε τους δικούς του νόμους, νόμους που δεν είχαν σε τίποτε να κάνουν με πολιτικές προπαγάνδες και πολιτικούς αριβισμούς.

Η λαχτάρα της αναμονής

Κι άλλωστε είχε φτάσει η χρονιά που μια ζωή ονειρευότανε, που χρόνια γι αυτήν προετοιμαζότανε. Η χρονιά της τέλεσης των Ολυμπιακών Αγώνων. Η χώρα του τους διοργάνωνε, η πόλη του -μια από τις μεγάλες πρωτεύουσες του κόσμου- θα τους φιλοξενούσε. Ο λαός του θα ήταν οικοδεσπότης. Κι αυτός -α, πόσο το λαχτάραγε!- θα ήταν το πιο τιμημένο πρόσωπο.

Ο αθλητής που θα αποδείκνυε ότι η ψυχή του λαού του ήταν δυνατή και εξαίσια αγωνιστική. Μια ψυχή που είχε βρει κατά καιρούς φωλιά μέσα σ’ ένα Γκαίτε, σ’ ένα Μπετόβεν, σ’ ένα Σοπενχάουερ, σ’ ένα Μπρεχτ. Και τώρα η ψυχή αυτή θα έδειχνε πως για κατοικία της είχε διαλέξει κι εκείνον εκπρόσωπο του αθλητικού πνεύματος που ξεκινούσε από τα χρόνια του Όμηρου και του Φειδιππίδη.

Αυτά εκείνος σκεφτότανε και προσπαθούσε να μην τον ενοχλούν οι μαζικές υστερίες των εμβατήριων, οι παράφρονες κραυγές ενός τυχάρπαστου πολιτικάντη. Κι αν γύρω του τις έβλεπε τις αδικίες να χτυπάνε άτομα και ομάδες, είχε την πίστη πως με τις δικές του πράξεις θα μπορούσε να αποδείξει ότι η ισότητα μένει πάντα αξία εν ισχύ, η συνύπαρξη λαών είναι πάντα πηγή δημιουργίας των μεγάλων έργων της ανθρωπότητας

Οι δυο αντίπαλοι

Εκείνη τη μέρα το στάδιο ήταν ασφυχτικά γεμάτο. Στις κερκίδες νέοι και ηλικιωμένοι, άντρες και γυναίκες, άνθρωποι από κάθε μεριά της γης, επίσημοι και απλοί πολίτες. Ένας ολόκληρος κόσμος που είχε έρθει να παρακολουθήσει το δικό του θρίαμβο. Ένα θρίαμβο που για να συντελεστεί έπρεπε πρώτα να δαμαστεί το υπέροχο και πολυσύνθετο ταλέντο ενός άλλου αθλητή.

Νάτος! Λίγα μέτρα πιο πέρα. Τον βλέπει. Τον παρατηρεί. Μέσα στο θαμπό φως μιας χλιαρής μέρας, το σώμα του εκπέμπει τη λάμψη μιας δύναμης, μιας δύναμης που λες και ασφυχτιά κάτω από την μαύρη επιδερμίδα, μιας επιδερμίδας τόσο λείας, τόσο υπέροχα γυαλιστερής. Και οι μυς διαγράφονται και μαρτυρούν όχι μόνο τη σκληρή εκγύμνασή τους, αλλά και τη σοφή συνεργασία τους.

Αυτός είναι ο αντίπαλός του. Τον κοιτά και ξέρει, καταλαβαίνει πως του αξίζει ο σεβασμός.
Κάποιοι έρχονται δίπλα του, του ψιθυρίζουν πως αυτός ο αντίπαλος είναι ειδικά που πρέπει να νικηθεί, γιατί αυτός εκπροσωπεί μια φυλή κατώτερη, μια φυλή σκλάβων… Τους ακούει και θέλει να γελάσει. Σκλάβος αυτός! Αυτή η μαύρη σπίθα, η μαύρη αστραπή- μα σκλαβώνεται ποτέ αυτή η μοναδική αρμονία δύναμης, ομορφιάς και ψυχής;

Πρέπει να τον νικήσει! -συνεχίζουν να του λένε. Αν τον νικήσει -σκέφτεται εκείνος- θα το κάνει μόνο αν καταφέρει η δικιά του ξανθιά λάμψη να καλύψει τη μαύρη φλόγα του άλλου. Θα το κατορθώσει αν η δικιά του θέληση αποδειχτεί περισσότερη δυναμική από την θέληση του άλλου. Τον κοιτά! Από τις κερκίδες ακούγονται κραυγές αποδοκιμασίας. Τις ακούει κι ανατριχιάζει. Είναι κραυγές ενός όχλου που σε τίποτε δε θυμίζει μια σύναξη πολιτών με συνείδηση θεατών ολυμπιακού αγωνίσματος.

Αντιμέτωποι Όουενς και Λογκ

Τον κοιτά. Θέλει να του στείλει ένα βλέμμα συμπαράστασης. Να του μεταφέρει τη σκέψη του «Θέλω να συναγωνιστώ μαζί σου με ίσους όρους! Θέλω αν σε νικήσω να έχω νικήσει έναν αντάξιό μου. Αν με νικήσεις, να έχω νικηθεί από ένα καθαρά και δίκαια ανώτερό μου!»
Τον κοιτά και δεν ξέρει αν η σκέψη του τον έχει φτάσει. Μάλλον όχι! Γιατί ο άλλος δείχνει αμήχανος, κόμποι ιδρώτα σταμπάρουν την μαύρη επιδερμίδα και σκοτεινιάζουν το πλατύ κούτελο. Δεν είναι ο ιδρώτας της προσπάθειας, είναι ο ιδρώτας της απελπισίας.

Τον κοιτά και παρακολουθεί τον τρεμουλιαστό βηματισμό, τις άκυρες προσπάθειες. Τον κοιτά και ακούει τις κραυγές της αποδοκιμασίας. Και θυμώνει. Θυμώνει με το πλήθος που συμπεριφέρεται σαν μάζα. Θυμώνει με τον άλλο που δεν τολμά την υπέρβαση της αδιαφορίας.
Θα αποκλειστεί. Μια ακόμα προσπάθεια του μένει. Δεν δείχνει ικανός να την εκτελέσει με αποφασιστικότητα. Οι μυς του δείχνουν να έχουν χάσει τον έλεγχο ενός συντονισμού. Μέσα στα μάτια του έχει βασιλέψει το σκοτάδι της σύγχυσης. Θα αποκλειστεί.

Δεν πρέπει να αποκλειστεί. Τον θέλει για αντίπαλο. Θέλει να γνωρίσει το ρίγος της σκληρής άμιλλας. Θέλει να γευτεί αυτό που αιώνες τώρα έχουν γευτεί οι μεγάλοι αθλητές, οι αθάνατοι ολυμπιονίκες. Τον κοιτά. Κι έπειτα τον πλησιάζει. Στα ρουθούνια του φτάνει η μυρωδιά του ατομικού αδιέξοδου. Απλώνει το χέρι του. Αγγίζει τον ώμο του άλλου. Η αφή του του στέλνει το μήνυμα πως έχει αγγίξει το υπέροχο σώμα ενός αθλητή την ώρα που καταρρέει. Αγνοεί τις φωνές του πλήθους, τα αυτιά του ακούνε μοναχά την κοφτή ανάσα του άλλου. Η ματιά του βουλιάζει μέσα στα μάτια εκείνου. Και τα δάχτυλά του σφίγγουν τον ώμο, η γλώσσα του ψάχνει να συλλαβίσει τις λέξεις που θα προσφέρουν το χαμένο κουράγιο, που θα ξυπνήσουν τη ναρκωμένη βούληση.

Δυο χρώματα-μια συνεννόηση

Συμβουλεύει, ενισχύει, τονώνει, απαιτεί. «Σε θέλω ίσο μου! Αν είσαι καλύτερός μου απόδειξέ το! Μπορείς!» Ο άλλος στρέφει το βλέμμα και τον κοιτά. Και η ανάσα του αρχίζει να επανέρχεται στους σωστούς ρυθμούς της, η επιδερμίδα του αποβάλει το γλοιώδη ιδρώτα της απόσυρσης. Κι έπειτα δυο χέρια σφίγγονται. Δέκα δάχτυλα. Δυο χρώματα. Μια συνεννόηση.

Το πλήθος σιωπά. Η σιωπή της έκπληξης. Ο αφηνιασμένος δικτάτορας δαγκώνει τα χείλια και αποφασίζει τη μελλοντική εκδίκησή του. Πάνω από το στάδιο έχει απλωθεί το αρχαίο πνεύμα, το αθάνατο. Το αγώνισμα συνεχίζεται. Ο πιο άξιος το κερδίζει. Η μαύρη φλόγα συγχαίρει την ξανθιά λάμψη. Ο ένας κέρδισε ένα μετάλλιο, ο άλλος αξιώθηκε το υπέρτατο ήθος.

Κι έπειτα πέρασαν κάποια χρόνια. Ο πόλεμος κυριάρχησε. Αυτός που είχε υπηρετήσει τη συνείδησή του έπρεπε να δολοφονηθεί. Υπήρχαν τόσα πολλά πεδία μαχών. Θέμα χρόνου σε ποιο απ’ όλα θα γινότανε ο προμελετημένος φόνος. Κι άλλος που είχε αξιωθεί να δεχτεί τη συμπαράσταση του αθλητικού ιδεώδους ποτέ δεν την ξέχασε αυτήν την πράξη. Όταν τον ονομάζανε το πιο μεγάλο αθλητή της εποχής του, χαμογελούσε. «Μην είστε και τόσο σίγουροι»! αντέτεινε, «Για μελετήστε πιο προσεχτικά την ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων… Θα σας περιμένουν εκπλήξεις!» τους διαβεβαίωνε.

https://slpress.gr/politismos/olympiakoi-verolino-1936-tzesi-ooyens-enantion-loytz-logk/

itter
LinkedInEmailPrintViberShare

Μάνος Κοντολέων στις 6:51 AM No comments:
Share

22.8.21

Ολυμπιακοί Μεξικό 1968: Η γροθιά και το χάδι

Πόλη του Μεξικό, 1968. Οι δυο νέγροι Αμερικανοί δρομείς Τόμι Σμιθ και Τζον Κάρλος (χρυσό και χάλκινο, αντίστοιχα, μετάλλιο στα 200 μ.) παρουσιάστηκαν, την ώρα της απονομής, ξυπόλητοι και καθώς παιζότανε ο εθνικός ύμνος των ΗΠΑ, εκείνοι σήκωσαν ψηλά τη γροθιά τους, σε μια ένδειξη υπενθύμισης της παρουσίας της Μαύρης Δύναμης.

Η Πόλη του Μεξικού θύμιζε μια γυναίκα που φόρεσε ετερόκλητα ρούχα. Άλλα που θα ταίριαζαν σε μια μέρα επίσημης γιορτής κι άλλα που θα τα φόραγε η πολιτεία εκείνη που θα είχε ολότελα δοθεί σε κοινωνικούς, επαναστατικούς αγώνες. Οι φοιτητές στους δρόμους διαδηλώνανε την αντίθεσή τους στην διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων. «Η χώρα μας είναι φτωχή!» φωνάζανε, «Οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα κάνουνε τους φτωχούς φτωχότερους και τους πλούσιους πλουσιότερους… Ο λαός μας χρειάζεται ψωμί και όχι θεάματα!»

Αλλά μέσα στα στάδια, κάποιοι άλλοι Μεξικάνοι είχαν αφεθεί στον παροξυσμό της συνεχούς κατάρριψης νέων παγκόσμιων ρεκόρ. Θα ‘λεγε κανείς πως η Πόλη του Μεξικού ήταν χωρισμένη στα δύο. Στους δρόμους το πάθος μιας επαναστατικής αντίθεσης. Μέσα στα στάδια το πάθος μιας αθλητικής ιδέας.

Δύο κόσμοι διαφορετικοί

Δυο ξεχωριστοί κόσμοι… Αλήθεια, πόσο, τελικά, ξεχωριστοί; Δεν ξέρω, αλλά έχω την εντύπωση πως δεν είναι δυνατό να διαχωρίσει κανείς τις πολλαπλές εκφράσεις και δυναμικές που τα μεγάλα γεγονότα πάντα έχουν. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες ήταν ανέκαθεν –από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας– ένα γεγονός που δίπλα στο καθαρώς αθλητικό του προφίλ, διέθετε και ένα έντονο πρόσωπο πολιτικού συμβάντος.

Κι έτσι ήταν αναμενόμενο η διαμαρτυρία από τους δρόμους να εισχωρήσει στο στάδιο. Κι ήταν την ώρα της απονομής των μεταλλίων των 200μ. που κάτι τέτοιο συνέβη. Ανάμεσα στους τρεις νικητές, οι δυο νέγροι. Εκπρόσωποι μιας πολιτικής και αθλητικής υπερδύναμης. Ανεβαίνουν στα βάθρα ξυπόλητοι. Η πρώτη ένδειξη πως θέλουν να σημειώσουν τις απαρχές μιας φυλετικής καταβολής, αλλά και το γεγονός μιας επίσης φυλετικής εκμετάλλευσης.

Οι σημαίες έχουν ανέβει στους ιστούς τους και από τα μεγάφωνα ακούγεται ο εθνικός ύμνος.
Και τότε οι δυο αθλητές υψώνουν τις γροθιές τους. Στα πρόσωπά τους γραμμένος ο θυμός. Ο θυμός της αδικίας. Τα χείλια σφιχτά, το βλέμμα βουτηγμένο στο πάθος, πάνω στο μαύρο δέρμα στάλες από τον ιδρώτα της απόφασης.

Οι γροθιές που έγιναν λόγια

Οι φωτογράφοι τρέχουν να αποθανατίσουν τη σκηνή. Οι δημοσιογράφοι καταγράφουν το γεγονός. Οι επίσημοι αισθάνονται την αμηχανία να τους μουδιάζει τα μέλη. Οι θεατές στις κερκίδες σταματούν να ζητωκραυγάζουν. Κοιτάνε, παρακολουθούν, αναρωτιούνται… Ίσως, κάποιοι και να ανατρίχιασαν.

Κι έπειτα, όταν η απόλυτη σιγή έχει επικρατήσει στο στάδιο, τότε έρχονται η δηλώσεις από τον κάτοχο του χάλκινου μεταλλίου. Η φωνή του έχει όλο εκείνο το βάθος της φωνής των ανθρώπων της φυλής του. Κι όλο τον μη ελεγχόμενο θυμό αυτών που έχουν πάνω στο μαύρο πετσί τους βιώσει την αδικία της λευκής φυλής, μια αδικία αιώνων.

«Γιατί θα πρέπει να φοράμε τις ίδιες φόρμες και τις ίδιες φανέλες οι εκπρόσωποι κάθε χώρας; Γιατί θα πρέπει να παίζεται για το νικητή ο εθνικός ύμνος της χώρας από όπου προέρχεται; Γιατί θα πρέπει πάντα εμείς οι Αμερικάνοι να κουβαλάμε την υποχρέωση να νικάμε τους Σοβιετικούς συναθλητές μας; Πού είναι, λοιπόν, η ολυμπιακή ιδέα που λέει πως ο αγώνας είναι πάντα ανάμεσα σε άντρες, σε άτομα ελεύθερα;…»

Η αντίθεση και το παράπονο

Λόγια σταλμένα για να δηλώσουν μια αντίθεση. Και πίσω από την αντίθεση να κρύβεται η ανάσα ενός παράπονου. Όσοι από τους θεατές μέσα στο στάδιο έτυχε να τον ακούσουν, έμειναν κάπως δισταχτικοί. Καταλάβαιναν το τι εννοούσε. Συμφωνούσαν, όμως, μαζί του; Οι αρμόδιοι της αποστολής της χώρας του, οι αρμόδιοι της τέλεσης των Ολυμπιακών Αγώνων, δεν μπορούσαν να μείνουν στον όποιο δισταγμό. Έπρεπε να προχωρήσουν στην απόλυτη απόρριψη και κατακραυγή μιας τέτοιας στάσης. Κι έτσι έκαναν.

Όταν μετά από κάποιες μέρες οι αγώνες τελειώσανε, στις τελετές λήξης οι δυο εκείνοι μαύροι δρομείς δεν ήταν πια στο Μεξικό. Τους είχαν υποχρεώσει να επιστρέψουν πίσω. Και τους είχαν καταλογίσει μια πράξη που ξέφευγε ολότελα από το ολυμπιακό πνεύμα. Αλλά τα λόγια είχαν ακουστεί. Οι γροθιές είχαν υψωθεί. Η διαμαρτυρία, έτσι κι αλλιώς υπήρξε. Όπως υπήρχαν και οι λόγοι που τη δημιούργησαν

Δίκιο είχε ή άδικο; Μια ερώτηση με δίχως, ίσως, νόημα. Αυτός που δεν έχει δίκιο δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη πως έχει άδικο. Κι ούτε όποιος έχει σε κάτι δίκιο, νομιμοποιείται να αγνοεί το δίκιο κάποιων άλλων. Βέβαια, εγώ –εκπρόσωπος της λευκής φυλής και έχοντας μέσα στα κύτταρά μου τη σιγουριά μιας μακραίωνης παρουσίας της φυλής μου στον ίδιο τόπο– ξέρω πολύ καλά το τι σημαίνει πατρίδα, φυλή και έθνος. Γνωρίζω το πόσο πολύ ταυτίζονται.

Το δίκιο και το άδικο

Οι δικές μου πράξεις την ίδια τη στιγμή που είναι ολότελα προσωπικές, την ίδια τη στιγμή μπορεί να θεωρηθούν πως εκφράζουν τον τόπο μου, το έθνος, την πατρίδα και τη φυλή μου.
Αλλά δεν μπορώ και να μην καταλάβω κάποιον άλλο που εκεί όπου γεννήθηκε και ζει τον αντιμετωπίζουν ως πολίτη δεύτερης κατηγορίας και δεν του αναγνωρίζουν ίσα δικαιώματα.

Αλλά που αντιθέτως του παρακρατούν το όποιο κέρδος είναι ικανός, λόγω ακριβώς της φυλετικής του καταγωγής, να προσφέρει, του το παρακρατούν, του το αρπάζουν, το καταγράφουν στη δικιά τους την φυλετική ταυτότητα, μια ταυτότητα που στον ίδιο αμέσως μετά αρνιούνται να του την επιδώσουν.

Δεν είχε, ίσως, δίκιο. Αλλά, σίγουρα, δεν είχε κι άδικο. Κι έπειτα αν θέλει κάποιος να δει τους Ολυμπιακούς Αγώνες της εποχής μας σαν μια απόλυτη συνέχεια εκείνων της αρχαιότητας, θα πρέπει να σκεφτεί πως τότε, οι αθλητές αγωνιζόντουσαν σε επίπεδο ατομικό, γιατί τελικά όλοι από το ίδιο έθνος προερχόντουσαν. Τότε αυτά, τώρα άλλα. Δεν είχε, ίσως, δίκιο. Αλλά, σίγουρα, δεν είχε κι άδικο.

Το παράπονο έχει πάντα δίκιο

Κι ίσως το μόνο που ζητούσε την ώρα της υψωμένης της γροθιάς να ήταν ένα και μόνο. Να τον προσέξουν. Αυτόν και μαζί μ΄ αυτόν όλα τα παιδιά της φυλής του. Κι ίσως το μόνο που επιζητούσε λέγοντας τα όσα είπε ήταν να κάνει τους άλλους, όλους εμάς να μας κάνει να σκεφτούμε και να δούμε… Να καταλάβουμε και να ανατριχιάσουμε.

Πίσω από την λαμπρότητα της νίκης, κρύβεται πάντα η καρδιά ενός παιδιού που αποζητά να παίξει –να νικήσει και να νικηθεί– με άλλα παιδιά… Παιδιά που θα μπορεί να τα ονομάζει φίλους του. Και που να είναι βέβαιος πως το ίδιο φίλο και αυτά το θεωρούνε.

Έτσι πάντα γίνεται. Η σφιγμένη γροθιά σχηματίζεται όταν το χέρι λαχταρά πολύ να ανοιχτεί και να προσφέρει στο πιο απαλό χάδι. Λαχταρά, αλλά φοβάται την απόρριψη. Η σφιγμένη γροθιά είναι μια άμυνα. Ένα παράπονο. Και το παράπονο έχει πάντα δίκιο.

https://slpress.gr/politismos/olympiakoi-mexiko-1968-i-grothia-kai-to-chadi/

Ολυμπιακοί Μεξικό 1968: Η γροθιά και το χάδι, Μάνος Κοντολέων

Μάνος Κοντολέων στις 1:50 AM No comments:
Share
‹
›
Home
View web version

Κι όμως... Τίποτε από εμένα δεν φαίνεται

  • Unknown
  • Μάνος Κοντολέων
Powered by Blogger.