Τα φαντάσματα του Ντέμιν

 

Τον Μάιο 1945, αμέσως μετά την πτώση του Βερολίνου και την ολοκληρωτική κατάρρευση του Γ’ Ράιχ, στην πόλη Ντέμιν στο γερμανικό κρατίδιο του Μεκλεμβούργου – Πομερανίας, έλαβε χώρα η μεγαλύτερη ομαδική αυτοκτονία στην ιστορία της Γερμανίας.

Περίπου 900 – 1.000 κάτοικοι της μικρής αυτής κωμόπολης αφαίρεσαν οι ίδιοι τόσο τις ζωές τους όσο κι αυτές των οικογενειών τους, καθώς υπήρξε μια μαζική υστερία για τα αντίποινα που πιθανολογούσαν πως θα αντιμετώπιζαν από τον προελαύνοντα Σοβιετικό Στρατό.

Αυτό το σχεδόν άγνωστο στους πολλούς γεγονός και που στην ουσία ακόμα πλήρως δεν έχει διευκρινισθεί, χρησιμοποιεί ως βάση για το πρώτο της μυθιστόρημα η νεότατη γερμανίδα συγγραφέας Βερένα Κέσλερ.

Η υπόθεση εξελίσσεται στις μέρες μας και η κεντρική ηρωίδα του έργου, η ανήσυχη έφηβη Λάρι, αναζητά τον δρόμο που θα την οδηγήσει στην τοποθέτηση του εαυτού της μέσα σε ένα οικογενειακό όσο και κοινωνικό περιβάλλον που σκιάζεται από το γεγονός εκείνο της ομαδικής αυτοκτονίας των κατοίκων της κωμόπολης.

Η Κέσλερ δεν στέκεται στις ερμηνείες (φόβο ή ενοχές) που μπορεί να έκαναν  τόσους ανθρώπους να αναζητήσουν τον θάνατο.

Αφήνει το παρελθόν να υπάρχει ως ένα σκοτεινό νέφος που καλύπτει τον τόπο. Μα κάτω από αυτό το νέφος μπορεί μεν να εξακολουθούν να ζούνε μερικοί ακόμα από τους επιζήσαντες της ομαδικής παράκρουσης (όπως η γηραιά γειτόνισσα της Λάρι, που σε βαθύ γήρας και καθώς ετοιμάζεται μετακομίσει σε οίκο ευγηρίας, αποχαιρετά μνήμες και στο τέλος με καθυστέρηση εβδομήντα περίπου χρόνων επιλέγει και αυτή την αυτοκτονία), αλλά ζούνε πλέον και νέοι άνθρωποι που έχουν δει την ζωή τους να αλλάζει.

Η Γερμανία είναι και πάλι ενωμένη, οι περισσότεροι από εκείνους που μεγάλωσαν στην ανατολική πλευρά της προσπαθούν να συντονίσουν τα προσωπικά τους και επαγγελματικά τους βήματα μέσα στις νέες συνθήκες και οι νεότεροι, όπως η Λάρι και ο φίλος της ο Τίμο, από τη μια αναζητούν στη φυγή μια διέξοδο, ενώ από την άλλη δεν μπορούν τουλάχιστον εύκολα να αποκοπούν από ένα παρελθόν που αποτελεί για τους ίδιους στοιχείο της βαθύτερης ψυχοσύνθεσής τους.

Η αφήγηση είναι βασικά πρωτοπρόσωπη -η Λάρι αφηγείται τον χωρισμό των γονιών της, τον πόνο από το ατύχημα που της στέρησε τον μεγάλο της αδελφό, τις σχέσεις που την συνδέουν με την πιο στενή της φίλη, το ερωτικό σκίρτημα που της ξυπνά ο Τίμο, την ασυνείδητη εξάρτησή της από το ίδιο το γεγονός του θανάτου.

 

Βερένα Κέσλερ

 

Ενδιάμεσα, μεσολαβούν, τριτοπρόσωπες αφηγήσεις για τις αναμνήσεις και τις τελευταίες στιγμές της γηραιάς κυρίας που είχε διαφύγει η ίδια από την ομαδική αυτοκτονία.

Με αυτή την τεχνική, η Κέσλερ περιγράφει τη βαριά σκιά του παρελθόντος και την προσπάθεια να ξεκινήσουν όλα από την αρχή.

Αισθαντική γραφή, ιδιαίτερα επιτυχημένη τόσο στις περιγραφές των αντιδράσεων των εφήβων, όσο όμως και των συναισθημάτων των ενηλίκων.

Ένα πολύ καλό δείγμα μυθιστορήματος cross over που με τεχνική αξιοπρόσεχτη μετέφερε στη γλώσσα μας η Δέσποινα Κλεομβρότου.