3.3.19

Τις νύχτες έπαιζε με τις σκιές



Τέσυ Μπάιλα
«Τις νύχτες έπαιζε με τις σκιές»
Μυθιστόρημα
Εκδόσεις Ψυχογιός

           

Κάπου κοντά στο Ηράκλειο της Κρήτης, το 1898, ένα αγόρι γεννιέται. Η μητέρα του πεθαίνει στη γέννα κι έτσι αυτό θα μεγαλώσει με τις φροντίδες του παππού και της θείας του, αλλά και με την αλλοπρόσαλλη και βίαιη συμπεριφορά του πατέρα του.
Από τον παππού του θα μυηθεί στα μυστικά των χρωμάτων και στις δικές του ζωγραφικές συνθέσεις θα ανακαλύψει πρώτα τη διέξοδο διαφυγής από την πατρική καταπίεση και στη συνέχεια τον τρόπο να μπορεί ο ίδιος να εκφράζει συναισθήματα και ιδέες.
Θα δραπετεύσει από τον πατρική ασφυξία, θα αναζητήσει τη δική του μοίρα πρώτα σε άλλη πόλη του νησιού, μετά στην Αθήνα όπου και θα καταφέρει να εγγραφεί στην Ανώτερη Σχολή Καλών Τεχνών.
Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος θα τον ωριμάσει και θα του προσφέρει κι άλλες εμπειρίες αναστοχασμών και κοινωνικοποίησης. Δίπλα του θα βρεθεί ένα πιστός μα απρόβλεπτος συναισθηματικά φίλος, ενώ οι γυναίκες άλλοτε θα του χαρίζουν ό,τι δεν γνώρισε ως παιδί κι άλλοτε αυτό που ονειρεύεται ως άντρας.
Μα πάντα η ζωγραφική παραμένει η προσωπική του οδός περάσματος από τη ζωή.
Και τα γεγονότα ενός αιώνα -του 20ου-  θα τον αποθέσουν στο σπίτι απ΄ όπου η ζωή του ξεκίνησε, στο ακρογιάλι όπου γεννήθηκε.
Αυτή είναι η βάση του νέου μυθιστορήματος -του έκτου-  της Τέσυ Μπάιλα.
Θεωρώ πως ένας συγγραφέας που έχει έως αυτή τη στιγμή κυκλοφορήσει έξι μυθιστορήματα, μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει ξεδιπλώσει τις συγγραφικές του ιδιομορφίες.
Κάτι τέτοιο, στην περίπτωση της Τέσυ Μπάιλα, μας κάνει να μπορούμε να σημειώσουμε τα παρακάτω, σχετικά με τη δική της λογοτεχνική ταυτότητα.
α. Η  Μπάιλα  είναι συγγραφέας των μεγάλων -πολυσέλιδων- μυθιστορημάτων.
Αυτό σημαίνει πως στα έργα της αναγνωρίζονται και τα παρακάτω στοιχεία:
β. Οι χαρακτήρες που  δημιουργεί δεν εφησυχάζουν -αναζητούν πάντα κάτι πέρα από αυτό που μόλις κατάκτησαν
γ. Οι γεωγραφικοί περιορισμοί αμφισβητούνται. Η Μπάιλα αφήνει τους ήρωες της ελεύθερους να γνωρίζουν μια άλλη πόλη, μια άλλη χώρα, μια άλλη ήπειρο.
δ. Ο μυθιστορηματικός χρόνος συχνά θα ξεφύγει από τον βιολογικό χρόνο του κεντρικού προσώπου.
ε. Τα ιστορικά γεγονότα διεκδικούν ρόλο συντονιστή της μυθιστορηματικής  εξέλιξης. Όχι, τα έργα της Μπάιλα δεν μπορεί να χαρακτηριστούν αμιγώς ιστορικά. Τα πρόσωπα των σελίδων της δεν επεμβαίνουν στη διαμόρφωση των ιστορικών γεγονότων, αλλά η μοίρα τους καθορίζεται με μια ιστορική αντανάκλαση που τα φέρνει στα όρια μιας ιστορικής ανάπλασης.
στ. Οι ιδεολογίες όλων σχεδόν των προσώπων δεν αποτελούν βασικό στοιχείο των προσωπικοτήτων τους. Βρίσκονται πιο κοντά στην απλότητα καθημερινών ανθρώπων, αφήνονται άλλοτε στις παρορμήσεις μιας γενικής ιδέας, άλλοτε στα πάθη μιας ερωτικής έλξης, άλλοτε στις δεσμεύσεις κοινωνικών συμβάσεων, άλλοτε υποκύπτουν στη μοίρα τους.
ζ. Ακριβώς αυτά τα πιο πάνω χαρακτηριστικά είναι και ο λόγος όπου ο ιστορικός καμβάς αν και δεν δείχνει να πρωταγωνιστεί, στην ουσία αποτελεί το κεντρικό αγωγό δημιουργίας αληθινής  μυθιστορηματικής σύμβασης.
η. Ολοκληρώνοντας την καταγραφή των βασικών χαρακτηριστικών της συγγραφικής παρουσίας της Τέσυ Μπάιλα θα πρέπει να σημειώσουμε τις ιδιαιτέρως πλούσιες περιγραφές τόσο των τόπων, όσο και των συναισθημάτων. Η γλώσσα της Μπάιλα δε διστάζει να αφήνεται στη γοητεία των επιθέτων, αναζητά λέξεις που συχνά ίσως και να έχουν λησμονηθεί, οι διάλογοί της χαρακτηρίζονται από ζωντάνια και εντοπιότητα.

Με τη βοήθεια και τη χρήση όλων αυτών έχει και το μυθιστόρημα «Τις νύχτες έπαιζε με τις σκιές» γραφτεί.
Αλλά αν με τα προηγούμενα έργα της η Τέσυ Μπάιλα ανίχνευσε αδιέξοδα και διεξόδους ανθρώπων λίγο, πολύ καθημερινών, λίγο ή περισσότερο ανθρώπων μιας μορφής δράση σωματικής, τώρα αναζήτησε και κατέγραψε τις πηγές απ΄ όπου πηγάζει η καλλιτεχνική έκφραση και το πως εν τέλει ο καλλιτέχνης εξουσιάζεται από την Τέχνη του.
Μυθιστόρημα πλούσιο σε συναισθήματα, με έντονες περιγραφές βίαιων στιγμών της Ιστορίας, με παραστατικές απεικονίσεις αστικών και επαρχιακών τοπίων. Και πάνω απ΄ όλα ένα έργο που καταφέρνει να δώσει ανάσες σε όλα τα πρόσωπα που ο αναγνώστης θα συναντήσει μέσα στις σελίδες του -από το κεντρικά έως  και αυτά που μόνο με λίγες αράδες περιγράφονται.

Πρώτη ανάρτηση: 

 https://www.literature.gr/i-zoi-kai-i-techni-grafei-o-manos-kontoleon-tis-nychtes-epaize-me-tis-skies-tesy-mpaila/