Σε αυτόν εδώ
τον ιστότοπο συνήθως αναρτώ κείμενα μου που έχουν να κάνουν με βιβλία άλλων ή
και δικά μου.
Σπάνια γράφω
αντί για ένα βιβλίο, για τον συγγραφέα του.
Όποτε το έχω
κάνει ήταν για να αποχαιρετήσω συγγραφέα και φίλο –τη Νένη Ευθυμιάδη, ας πούμε,
τη Στέλλα τη Βογιατζόγλου, την Άννα Γκέρτσου - Σαρρή και κάποιος άλλους ακόμα
που και ως άτομα και ως δημιουργοί μου κρατήσανε συντροφιά.
Τον ιστότοπο
αυτόν άρχισα να τον κρατώ από το 2007. Έτσι, λοιπόν, τίποτε δεν έχει αναρτηθεί
σε αυτόν για τον Ι. Δ. Ιωαννίδη, τον Γιάννη μας.
Ο Ι. Δ.
Ιωαννίδης (έτσι πάντα έγραφε το όνομά του στα εξώφυλλα των βιβλίων του) υπήρξε
ένας από τους πλέον σημαντικούς συγγραφείς της λογοτεχνίας για παιδιά και
εφήβους.
Έφυγε από
κοντά μας, εντελώς ξαφνικά, στα 69 του χρόνια, το 2000.
Την
τελευταία του πνοή την άφησε σε ένα καλντερίμι του Άγιου Λαυρέντιου, του χωριού
στο Πήλιο που ο ίδιος ήταν από τους πρώτους που είχε ανακαλύψει και είχε
λατρέψει.
Έμεινε να
μας τον θυμίζει ένα ιδιαιτέρως σημαντικό έργο κυρίως στον τομέα της παιδικής –
εφηβικής λογοτεχνίας, που είχε την ιδιαιτερότητα να συνδυάζει τη
μυθιστορηματική πλοκή με την βιωμένη εμπειρία μιας στάσης ζωής που ξέφευγε κατά
πολύ από την όποια σύμβαση συμπαράστασης προς τον άλλον.
Με τον
Γιάννη είμαστε χρόνια φίλοι και ήταν τόσο καθοριστική η γνωριμία του ώστε αυτός
ήταν που έγινε η αφορμή ο Άγιος Λαυρέντιος να μπει στη ζωή και της δικής μου
οικογένειας.
Εκεί,
λοιπόν, στο χωριό αυτό, ένα φθινοπωρινό –φθινόπωρο πρέπει να ήταν- βράδυ προς τα τέλη του 20ου, στον μοναδικό
(ακόμα τότε) ξενώνα, στον Κένταυρο ο
Γιάννης είχε προσκαλέσει την Κώστια, εμένα, ένα παραδοσιακό αρχιμάστορα του
χωριού, έναν άλλον κύριο που είχε ζήσει για χρόνια στον Καναδά προτού φτιάξει
το σπίτι του στον Άγιο Λαυρέντιο και μαζί με τον ιδιοκτήτη του ξενώνα και την
φιλόξενη γυναίκα του, παρέθεσε ένα εορταστικό γεύμα σε ζευγάρι αμερικανών που
κάποτε, πριν από τριάντα και βάλε χρόνια, τους είχε στην Αμερική γνωρίσει και
που τώρα εκείνοι οι δυο εορτάζανε τα 60 χρόνια του γάμου τους με ένα ταξίδι
στην Ευρώπη. Μα το είχαν έτσι σχεδιάσει αυτό το ταξίδι ζωής ώστε την μέρα
ακριβώς που είχαν παντρευτεί να τη γιορτάσουν στο τόπο όπου ζούσε ο παλιός τους
φίλος.
Λοιπόν, αυτό
το δείπνο το εορταστικό όπου τόσο διαφορετικών τρόπων ζωής και σκέψης άνθρωποι
συμμετείχαν, υπήρξε ότι πιο αρχοντικό τραπέζι έχω ποτέ μου καθίσει. Κι αυτό
γιατί ο ίδιος ο Ι. Δ. Ιωαννίδης, ξεδίπλωνε αβίαστα όπως ανέπνεε αυτήν την
αρχοντικιά αγάπη του και την ολότελα ανιδιοτελή προσφορά φιλίας. Ο Ιωαννίδης δε σεβότανε μόνο τον άλλον, αλλά
κυρίως σεβότανε τα συναισθήματα αυτού του άλλου. Και γι αυτό κατάφερνε να
φέρνει στην επιφάνεια ότι πιο καλό ο συνομιλητής του διέθετε.
Και
σκέφτηκα, θυμάμαι- εκείνο το βράδυ – «Αυτός είναι ένας αληθινός άρχοντας!»
Τα θυμήθηκα
όλα αυτά και τα γράφω σήμερα, μιας και σήμερα ήταν το μνημόσυνο της Ρίτας
Ιωαννίδη –σαράντα μέρες περάσανε από το θάνατό της.
Η Ρίτα ήταν
η σύντροφος του Γιάννη. Όποιος είχε γνωρίσει τον έναν, ήταν σα να γνώριζε και
τον άλλον. Όποιος αγάπησε τον έναν, αγαπούσε και τον άλλον. Ίδια ανοιχτές
καρδιές, ίδια ευθύνη απέναντι στον τρόπο που εφαρμόζαν στην καθημερινότητα τα
πιστεύω τους, ίδιο πείσμα στο να υπερασπίζονται αυτό που θεωρούσαν σωστό και
όποιον αγαπούσαν –και αγαπούσαν τόσους.
Αρχόντισσα
και η Ρίτα. Κομψά όσο και πρακτικά ντυμένη, με οικολογική συνείδηση και πίστη
τις δυνατότητες του όποιου άλλου, κυκλοφορούσε στα καλντερίμια του χωριού.
Μα ήταν
–όπως κι ο Γιάννης- άτυχη. Αλλά αν εκείνος είχε την ατυχία να φύγει ξαφνικά σε
νεαρή σχετικά ηλικία, η Ρίτα είχε την σκληρή μοίρα να δει τον εαυτό της να
μαραζώνει και τις δυνάμεις της να την εγκαταλείπουν.
Μα όσα
χρόνια η Ρίτα έδινε με αξιοπρέπεια τη μάχη για την ζωή της, παράλληλα η κόρη
τους η Λητώ ξεδίπλωνε τον δικό της τρόπο αρχοντικής συμπεριφοράς.
Ευτυχισμένοι
οι γονείς που αξιώνονται να έχουν παιδί με τέτοιο ήθος και τρυφερότητα. Την ικανότητα τη δική τους την έχει και η
κόρη τους κληρονομήσει –αυτήν την ικανότητα το απλό να το κάνεις σημαντικό, το
πικρό να το μετατρέπεις σε ουσιαστική στάση ζωής. Και να σέβεσαι δείχνοντας αγάπη σ’ αυτούς που
σε μεγάλωσαν, σε χαϊδέψανε, σε εμπιστευθήκαν.
Στο
μνημόσυνο σήμερα δίπλα στο δάκρυ υπήρξε και το χαμόγελο. Δίπλα στο θρησκευτικό
ύμνο το παραδοσιακό τραγούδι. Δίπλα στο «Αντίο» το «Θα τα ξαναπούμε» και μαζί
με το σακουλάκι με τα κόλλυβα, ένας σπόρος λουλουδιού και σελίδες από κείμενα
–πεζά και ποιήματα- της λογοτεχνίας.
Τελικά –ναι,
αυτό το κείμενο το αναρτώ για τον συγγραφέα Ι. Δ. Ιωαννίδη. Για αυτόν τον
συγγραφέα που κάποτε είχα γράψει πως :
τα μυθιστορήματά του, αν και είναι αναγνωρίσιμα ως
προς την αυθεντικότητά τους, εντούτοις παράλληλα και κυρίως προτείνουν μια άλλη
στάση ζωής, μια άλλη ανάγνωση του κόσμου, ώστε στο τέλος ο ρεαλισμός τους να
μετατρέπεται σε ένα ιδεαλισμό που δεν έχει σε τίποτε να κάνει με μια ουτοπία,
μιας και ο αναγνώστης πείθεται ότι αυτός ο τρόπος όρασης και πράξης είναι εφαρμόσιμος.
Και
που, πια, τώρα μπορώ με απόλυτη
συναίσθηση του τι γράφω να προσθέσω πως κατάφερε να μετατρέψει τη ζωή σε Τέχνη.
Και για αυτό και τα πρόσωπα που ζήσανε δίπλα του αποκτούν κι αυτά τα
χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες αρχόντων. Αρχόντων της Ψυχής και της Καρδιάς.
(Είναι το τραγούδι που μετά το
μνημόσυνο τραγούδησε η αγαπημένη ανιψιά της Ρίτας, η Κατερίνα)
