15.11.18

Από την Τροία ως τις Μυκήνες





Ο πολυγραφότατος πεζογράφος Μάνος Κοντολέων έχει γράψει συλλογές διηγημάτων, μυθιστορήματα, θέατρο, μικρές ιστορίες και παραμύθια. Τα περισσότερα από τα βιβλία του έχουν ως κέντρο τους βιώματα της παιδικής ηλικίας. «Η Κασσάνδρα στη Μαύρη Άμμο» είναι το τελευταίο του μυθιστόρημα (Μάρτιος 2018), που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ και έχει ως κύριο πρόσωπο την Κασσάνδρα, δίδυμη αδερφή του Έλενου, παιδιά του Πρίαμου και της Εκάβης, με μαντικές ικανότητες, που όμως πολλές φορές δε γίνονται πιστευτές ή δεν μπορούν να αλλάξουν τη μοίρα των ανθρώπων.  «Έψαχνα πάντα τις λέξεις. Πρώτα εκείνες που θα πείθανε… τους άλλους. Μετά όσες θα μπορούνε να παρηγορήσουνε… Εμένα. Πάντα λέξεις έψαχνα κι άφηνα τον καιρό να αποφασίζει. Όλα τα είχα δει να σχηματίζονται πάνω στη Μαύρη Άμμο του εφιάλτη μου. Και πεθάνανε, τώρα κι εγώ πεθαίνω». Είναι η αρχή του μυθιστορήματος, που διαβάζεται σαν ένα παραμύθι και μεταφέρει τον αναγνώστη στο καράβι του Αγαμέμνονα, αυτό που πηγαίνει την Κασσάνδρα, σκλάβα του πλέον μετά την καταστροφή της Τροίας και τη σφαγή των δικών της, από την Τροία στο βασίλειό του, για να πεθάνει μαζί του. Μετά την εξαιρετική ποιητική πρωτοπρόσωπη αφήγηση  της Κασσάνδρας, που λειτουργεί ως πρόλογος, ακολουθούν 30 κεφάλαια στα οποία η ίδια μιλάει για τη ζωή της, την οικογένεια και τα πρώτα της χρόνια, τη σχέση της με τον Απόλλωνα και την άρνησή της να τον ακολουθήσει στον Όλυμπο, για τη Μαύρη Άμμο και τις μαντικές της ικανότητες. Περιγράφει το ταξίδι από την Τροία ως το παλάτι του Αγαμέμνονα που τους περίμενε ο θάνατος, αναφέρεται στον Ευρυμέδοντα και στη γριά πόρνη, καθώς και την περιποίηση που δέχεται από εκείνη για να ικανοποιεί στη συνέχεια τους πόθους του ο Αγαμέμνονας. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τής έρχονται στο μυαλό εικόνες και ιστορίες από τη ζωή της με: τον Έλενο, τον Έκτορα, τον Πρίαμο και την Εκάβη, την Ελένη και τον Πάρη, την Πολυξένη, τη Διοτίμα, τον Αχιλλέα και τη Θέτιδα, την Ανδρομάχη και τον Αστυάνακτα, τον Απόλλωνα και τους ιερείς του, την Καλλιρόη και όλους τους δούλους του παλατιού. Για την Κλυταιμνήστρα μιλάει ελάχιστα, μια και ο Αγαμέμνονας ήθελε, τι τραγικό αλήθεια, να κάνει μαζί της παιδί και να ζήσει ήσυχος στο βασίλειό του. Μετά το τέλος του μυθιστορήματος ακολουθούν: σημείωμα του συγγραφέα, ευχαριστίες και σημειώσεις, με τις οποίες διευκρινίζεται από ποια έργα είναι οι στίχοι που παραθέτονται στην αφήγηση της Κασσάνδρας (Ιλιάδα Ομήρου, τραγωδίες Αισχύλου και Ευριπίδη). Ένα βιβλίο που διαβάζεται ευχάριστα, όπως ένα ηρωικό παραμύθι, γεμάτο από έρωτα, πόθους, αγώνες, πόλεμο και θάνατο, ανθρώπινα και θεϊκά πάθη, όπου τόσο η Κασσάνδρα όσο και οι άλλοι ήρωες δίνουν το δικό τους αγώνα για τη ζωή τους και για τη μοίρα τους. Η Κασσάνδρα του τότε γίνεται ηρωίδα του σήμερα, που προσπαθεί με κάθε τρόπο να αγωνιστεί, μην μπορώντας να ξεφύγει το πεπρωμένο της. Με συγγραφική εμπειρία ο Κοντολέων, κάνει την ποιητική αφήγηση κινηματογραφική ταινία, που φέρνει ζωντανή στα μάτια μας την ηρωίδα και μας κάνει να την αγαπήσουμε και να αισθανθούμε έντονα διάφορα συναισθήματα, όσο διαρκεί το ταξίδι. Μια διαδρομή από την Τροία ως τις Μυκήνες, με τέλειες περιγραφές των τόπων και των ανθρώπινων χαρακτήρων και με πρωταγωνίστρια πάντα την όμορφη Κασσάνδρα, όπως ο Κοντολέων τη φαντάστηκε και μας την παρουσιάζει…

Γράφει η Κατερίνα Λιβιτσάνου-Ντάνου στο fractal

http://fractalart.gr/kassandra-sti-mayri-ammo/?fbclid=IwAR3qTFJW8HlMIwk0EZ04ZntC1PxjDqlAXjyfyd2tMnqhrupc3VUU-YSTK8w



Ηλίας Κουνέλας «Το εγχειρίδιο ενός καλού κλόουν»


Ηλίας Κουνέλας
«Το εγχειρίδιο ενός καλού κλόουν»
Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο




Κάποτε ήταν οι γελωτοποιοί –σήμερα τους συναντάμε με τη μορφή των κλόουν.
Οι γελωτοποιοί, κάποτε, προσφέρανε το γέλιο –αλλά και όχι μόνο- άλλοτε σε ομαδικές συναθροίσεις καθημερινών ανθρώπων κι άλλοτε μέσα στις αυλές των βασιλιάδων.
Το γέλιο, αλλά και όχι μόνο αυτό. Με τη βοήθεια ενός αστεϊσμού μπορούσαν να διατυπώσουν κρίση που αν και πικρή και καυστική δεν προκαλούσε τη μήνη καθώς την ‘γλύκαινε’ το χαμόγελο, συχνά ακόμα και το γέλιο.
Πασίγνωστος γελωτοποιός ο Γιόρικ, από τον Άμλετ.   «Ολόκληρος ένα ταξίδι μέσα στο όνειρο» μονολογεί ο εσωστρεφής πρίγκιπας καθώς κρατά στα χέρια του το κρανίο του γελωτοποιού της βασιλικής αυλής.
Αν η φιγούρα του γελωτοποιού κάποτε πρόσφερε το γέλιο μαζί με μια ματιά προς την σκοτεινή πλευρά των σκέψεων και των συναισθημάτων –είδωλο στην ουσία του προσώπου που δε θέλουμε να παραδεχτούμε πως μπορεί να είναι και δικό μας- σήμερα αυτό τον ρόλο τον έχει πάρει ο κλόουν.
Ο κλόουν βρίσκεται συνέχεια / στο εκτελεστικό απόσπασμα / και δεν είναι ποτέ έτοιμος.
Οι παραπάνω προτάσεις υπάρχουν στο βιβλίο «Το εγχειρίδιο ενός  καλού κλόουν» του Ηλία Κουνέλη που κυκλοφορεί από το Καλειδοσκόπιο σε μια ιδιαιτέρως υπέροχη εκδοτική μορφή.
Ο Ηλίας Κουνέλης είναι ηθοποιός και σκηνοθέτης και πολύ συχνά ενδύεται τα ενδύματα ενός κλόουν και τριγυρνά σε μέρη όπου ο πόνος αναζητά το πολυεπίπεδο βάλσαμο ενός χαμόγελου.
Με πολύ, λοιπόν, γνώση, αλλά και ουσιαστικό προβληματισμό για  μια μεταμφίεση που μετατρέπει το άτομο σε μια μορφή όπου μόνιμα υπάρχει πάνω της ζωγραφισμένο ένα δάκρυ ή ένα χαμόγελο, σε μια μορφή που από τη μια προσφέρει το χαμόγελο και από την άλλη  τη λύτρωση του να μην υπάρχει ανάγκη να είσαι πάντα ο νικητής, που πείθει  πως και η πτώση μπορεί να είναι και μια εμπειρία ανάτασης –με εφόδια όλα αυτά ο Κουνέλης καταγράφει σκέψεις πάνω σε ότι μπορεί να είναι ένας κλόουν και την ίδια στιγμή έχει καταθέτει μια ιδιότυπη σειρά φιλοσοφικών σκέψεων πάνω στην ίδια τη ζωή.
Σταχυολογώ προτάσεις (η κάθε μια καλύπτει αισθητικά και μια σελίδα)
-         Ο κλόουν δε θεωρεί / πιο έξυπνο είδος/ τον άνθρωπο / εφόσον οι άνθρωποι / δεν ξέρουν να γελούν.
-         Ο κλόουν ξέρει / πως είναι πιο σημαντικό / το να μοιράζεσαι / από το να δίνεις
-         Κάθε πρόσωπο / έχει πολλές εμμονές/ ίδια χρώματα / ίδιες γραμμές / δεν είναι όμως ποτέ το ίδιο.
Το «Εγχειρίδιο ενός καλού κλόουν» ασφαλώς και δεν είναι αυτό –ή έστω μόνο αυτό- που υπονοεί ο τίτλος . Πρόκειται για μια ασυνήθιστη, ως προς την υλοποίηση της,  αναζήτηση κλίμακας αξιών όπου  το ανώτατο σκαλοπάτι είναι η ταύτιση του Εγώ με τον Άλλον.
Μια κλίμακα που την ανεβαίνει εκείνο το άτομο που έχει καταφέρει να κρύψει τις δικές του ανάγκες και να αφεθεί στο να υπηρετήσει τους φόβους του συνανθρώπου του. Ένας κλόουν δηλαδή. Ίσως γιατί…
Ο κλόουν είναι ένας άγγελος/ που έχασε το δρόμο του.
Αληθινά ένα ξεχωριστό βιβλίο. Σε κάθε σελίδα μπορεί ο αναγνώστης να σταθεί. Για να συλλογιστεί, να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει … Να αμφισβητήσει –το κυριότερο.
Αφού…
Ο κλόουν / έρχεται σε στύση / μόνο όταν κλέβει.

Πρώτη ανάρτηση:
https://diastixo.gr/kritikes/diafora/10962-to-egxeiridio-enos-kalou-klooun?utm_source=MailingList&utm_medium=email&utm_content=manoskontoleon%40gmail.com&utm_campaign=Newsletter_14_10_2018_14_19