Ελένη Πριοβόλου
«Στη ζωή νωρίς νυχτώνει»
Καστανιώτης
Η Ελένη Πριοβόλου είναι από τους συγγραφείς μας εκείνους που
ιδιαίτερα τους απασχολεί το πως η σύγχρονη ιστορία – του 19ου και
του 20ου αιώνα- μπορεί να αποτελέσει το βασικό υλικό δημιουργίας
ένας μυθιστορηματικού σύμπαντος.
Και συνηθίζει να ‘διαβάζει΄ την Ιστορία όχι ως μια σειρά γεγονότων που διαθέτουν κυρίως τη
σφραγίδα των ολίγων, αλλά τα αποτυπώματα των πολλών.
Και μόνο με αυτή τη στάση, ο πολιτικός προσανατολισμός της
Πριοβόλου είναι ξεκάθαρος και σαφής.
Στο νέο της μυθιστόρημα αναζητά μεταξύ των άλλων και το
πως μπορεί ο απλός άνθρωπος να εκφράσει και να διεκδικήσει το δικαίωμα να
επιλέγει τη δική του κοιτίδα εντός της οποίας θα διαμορφώσει και θα ολοκληρώσει
τις επιθυμίες και τις απόψεις του.
Ο μυθιστορηματικός χρόνος ξεκινά από τη εποχή -κάπου γύρω
στα 1963- όπου δυο νέες κοπέλες, η Άρια και η Οριάνθη, γνωρίζονται και πολύ γρήγορά συνδέονται με
μια ουσιαστική φιλία.
Αλλά τα γεγονότα -πολιτικά και οικογενειακά- θα τις
χωρίσουν.
Η Άρια θα βρεθεί μέσα στην καρδιά της αντίστασης προς τη
Χούντα των Συνταγματαρχών, ενώ η Οριάνθη θα οδηγηθεί στο Λίβανο όπου ο πατέρας
της υπηρετεί στην Ελληνική Πρεσβεία της Βηρυτού.
Μετά από 50 περίπου χρόνια, μια άλλη σειρά συγκυριών θα τις
επανενώσει και έτσι και οι δυο θα αφηγηθούν, η μια στην άλλη, τις ζωές τους
Ζωές που κυλήσαν στην Ελλάδα, στον Καναδά, στον Λίβανο, που
πέρασαν μέσα από εμφύλιους πολέμους και ατομικές διαψεύσεις, που γευτήκανε τα
όσα χώρισαν αλλά και συνδέσανε τη Δύση με την Ανατολή.
Δυο νέες γυναίκες, λίγα χρόνια μετά από τις τραυματικές εμπειρίες του Β΄
Παγκόσμιου Πολέμου, αναζητούν την δική τους ταυτότητα, το τρόπο να εκφράσουν
τον δικό τους λόγο, άλλοτε ως πολιτικά όντα, άλλοτε ως γυναίκες ερωτευμένες,
άλλοτε ως κόρες ή μάνες.
Η Πριοβόλου επέλεξε να δημιουργήσει δυο αρκετά διαφορετικές
ηρωίδες και να τις τοποθετήσει τριγύρω από τον κόσμο της Μεσογείου. Έτσι
καταφέρνει να προσφέρει στον αναγνώστη της μια ιδιαιτέρως κυκλική γνώση και των όσων
εδώ, στην Ελλάδα, συνέβαιναν τα τελευταία 30 χρόνια του προηγούμενου αιώνα,
αλλά και να κάνει γνωστά με επάρκεια και με γλαφυρότητα, τα ιστορικά συμβάντα
που χάραξαν στο Λίβανο της τραγική του μοίρα.
Δίπλα στις δυο αυτές γυναίκες αναπνέουν μυθιστορηματικά
πολλά πρόσωπα που το καθένα φέρνει το δικό του στοιχείο περιγραφής εκείνης της
εποχής -από τον αριβίστα εργολάβο της αντιπαροχής στον φλογερό επαναστάτη, από
τον συνετό διπλωμάτη στον σεμνό οικογενειάρχη, από τον ευκολοπροσάρμοστο
πολιτικό στην μέση νοικοκυρά.
Και μαζί με τα πρόσωπα, η Πριοβόλου ζωντανεύει και τους
τόπους. Η Αθήνα της δικτατορικής και μεταδιδακτορικής εποχής, η Βηρυτός με τον
πλούτο και τα ερείπιά της. Στο τέλος η Αθήνα του σήμερα.
Επαγγέλματα, κτίσματα, μέσα μεταφοράς. Όλα μελετημένα με
ακρίβεια και γραμμένα με συγγραφική οικονομία.
Τελικά αυτό που το έργο χαρίζει πέρα από την καθαρή συγκίνηση μιας ολοζώντανης
μυθιστορηματικής αφήγησης, είναι και η τεκμηριωμένη θέση πως πέρα από τις
αποφάσεις των άλλων, είναι η ατομική στάση ζωής που θα επιλέξει το σημείο –
σταθμό του καθενός μας. Γιατί – «Μια εκεχειρία έτσι κι αλλιώς είναι η ζωή!» θα
πει μια από τις δυο ηρωίδες και με αυτή τη φράση θα ολοκληρωθεί όλο το έργο.
Με άλλα λόγια -μπορεί στη ζωή να νυχτώνει νωρίς, αλλά η
επόμενη μέρα θα χαράξει.
https://diastixo.gr/kritikes/ellinikipezografia/16500-stigmi-mesa-chrono
