Η Βούλα Μάστορη και η Τετραλογία της Άννας
-Αυγουστιάτικο φεγγάρι
-Στο Γυμνάσιο-
-Ένα – Ένα – Τέσσερα
-Κάτω από την καρδιά της
Πρόσφατα από τις Εκδόσεις Πατάκη κυκλοφόρησαν σε μια νέα έκδοση (με ερμηνευτικές σημειώσεις και καινούργια εξώφυλλα) τα τέσσερα βασικά μυθιστορήματα της Βούλα Μάστορη, αυτά που αποτελούν και την «Τετραλογία της Άννας».
Η Βούλα Μάστορη (1945 -2016) υπήρξε μια από τι βασικότερες
παρουσίες του σύγχρονου ελληνικού βιβλίου για παιδιά και νέους και από τα
κεντρικά πρόσωπα της ανανέωσης αυτού του είδους της λογοτεχνίας.
Το πρώτο της βιβλίο κυκλοφορεί το 1975 κι έτσι μπορεί κανείς
να ισχυριστεί πως αυτή η πρώτη της εμφάνιση
σηματοδοτεί μαζί με την πτώση της επτάχρονης Χούντας των Συνταγματαρχών
και το ξεκίνημα εκείνης της νέας γενιάς συγγραφέων που έμελλε να αλλάξει τη
μορφή, τη θεματολογία και την παιδαγωγική άποψη της λογοτεχνίας για παιδιά.
Πολυγραφότατη, δυναμική ως παρουσία, τολμηρή και ευφάνταστη
στην επιλογή των θεμάτων της και στον τρόπο με τα οποία τα διαχειρίστηκε.
Ανάμεσα στα πολλά έργα της -για παιδιά, εφήβους και
ενήλικες- ξεχωριστή θέση κατέχουν τέσσερα μυθιστορήματά που πλέον τα
συμπεριλαμβάνουμε κάτω από ένα γενικό τίτλο –‘Η Τετραλογία της Άννας’, από το
όνομα της κεντρικής ηρωίδας και των τεσσάρων.
Με τα τέσσερα αυτά έργα της η Βούλα Μάστορη περιγράφει στην
ουσία τα 35 χρόνια (1945 -1975) που σημάδεψαν τη νεότερη ιστορία αυτού του
τόπου.
Αμέσως μετά ή και παράλληλα με μυθιστορήματα άλλων γυναικών
συγγραφέων ( Άλκη Ζέη, Ζωρζ Σαρρή, Λότη Πέτροβιτς – Ανδρουτσοπούλου κ.α) στήριξε και αυτή σημαντικό μέρος των
μυθιστορημάτων της σε ιστορικά γεγονότα του δεύτερου μισού του 20ου
αιώνα και τα οποία σήμερα αποτελούν μια ενδιαφέρουσα πηγή όχι μονό πληροφοριών,
αλλά και κοινωνικών καταγραφών και ατομικών εκφράσεων εκείνων των χρόνων.
Όπως και πιο πάνω έχω γράψει κεντρική ηρωίδα των τεσσάρων
αυτών μυθιστορημάτων είναι η Άννα.
Σήμερα μπορεί κανείς να δει αυτή τη λογοτεχνική περσόνα ως
το alter ego της ίδια της Μάστορη.
Στο α’ μυθιστόρημα –«Τ΄ αυγουστιάτικο φεγγάρι»- έχουμε ένα
νέο κορίτσι που ζει στην ελληνική επαρχία αμέσως μετά το πέρας του Εμφύλιου και
αναζητά να προσδιορίσει τις σχέσεις της με τον ίδιο της τον εαυτό αλλά και με
τους δικούς της.
Με το β’ μυθιστόρημα –«Στο Γυμνάσιο»- η Άννα έχει εισέλθει
στην εφηβεία. Θα συναντήσει ανθρώπους που θα τη στηρίξουν και άλλους που θα
θελήσουν να την εκμεταλλευτούν.
Στο «Ένα – ένα –
τέσσερα» η Άννα κυκλοφορεί μέσα στην επαναστατική ατμόσφαιρα της άνοιξης του
1960 και βιώνει την νεότητα και απαιτεί το μέλλον της.
Τέλος στο «Κάτω από την καρδιά της» η Άννα -νέα γυναίκα πια-
στο κλίμα της επτάχρονης δικτατορίας θα γνωρίσει τον αληθινό έρωτα και την
μητρότητα.
Μέσα σε τέσσερα μυθιστορήματα η Μάστορη αναπτύσσει με
ζωντάνια τόσο την κεντρική ηρωίδα της όσο
και τους υπόλοιπους χαρακτήρες, ενώ
περιγράφει τα κοινωνικά και πολιτικά συμβάντα του δεύτερου μισού του 20 αιώνα,
παράλληλα ολοκληρώνει και την πορεία ενηλικίωσης μιας Ελληνίδας που φεύγει από
την περιορισμένη αντίληψη μιας μικρής επαρχίας και φτάνει να γίνει μια γυναίκα
έτοιμη να διεκδικήσει το μέλλον της.
Μυθιστορήματα γραμμένα με τη ρέουσα γλώσσα και τις
ολοζώντανες περιγραφές της Μάστορη που ιδιαιτέρως προσέχτηκαν όταν
πρωτοκυκλοφόρησαν, ενώ υπήρξαν ακόμα και
αιτία κάποιων αντιδράσεων λόγω του ρεαλιστικού (για εκείνη την εποχή)
τρόπου γραφής τους.
Τελικά η συγγραφική ειλικρίνεια είναι το βασικό στοιχείο που
κρατά ζωντανά τα έργα της λογοτεχνίας. Και αυτά τα τέσσερα μυθιστορήματα (όπως
βέβαια και όλα τα άλλα έργα της Βούλας Μάστορη) με ειλικρίνεια γράφτηκαν και γι
αυτό παραμένουν ικανά να κερδίσουν την αναγνωστική αναγνώριση εφήβων της τρίτης
δεκαετίας του 21ου αιώνα.
(570 λέξεις)
9/11/2023
https://www.fractalart.gr/voyla-mastori-books/
