O Μάνος Κοντολέων μιλάει στο ΙΑΝOS Magazine για την Λέσχη Ανάγνωσης του ΙΑΝΟΥ της Αθήνας

15 Ιουνίου 2016

Εκτύπωση

Ποια είναι η χρησιμότητα των Λεσχών Ανάγνωσης;

Η ανάγνωση της λογοτεχνίας είναι μια μοναχική υπόθεση. Όπως άλλωστε και η συγγραφή της. Μόνος είναι ο συγγραφέας όταν γράφει το μυθιστόρημά του, μόνος και ο αναγνώστης όταν θα το διαβάσει. Αλλά μετά… Μετά η ανάγνωση του κάθε αναγνώστη είναι όμορφο να ‘συνομιλεί’ με τις αντίστοιχες αναγνώσεις άλλων αναγνωστών. Αυτή την συνομιλία προσφέρει μια Λέσχη Ανάγνωσης. Τα θέματα μα και τα συναισθήματα που ο κάθε αναγνώστης γνώρισε όσο καιρό διάβαζε κάποιο μυθιστόρημα, έρχονται να ενωθούν με τις σκέψεις και τις ιδέες άλλων αναγνωστών. Και ξαφνικά ένα μυθιστόρημα γίνεται η ευκαιρία να δημιουργηθούν γνωριμίες, φιλίες, νέοι προβληματισμοί.  Μια ευκαιρία να συναντηθούν άνθρωποι με παρόμοια ενδιαφέροντα –να τι είναι μια Λέσχη Ανάγνωσης

Υπάρχουν πολλές Λέσχες στην Αθήνα;

Υπάρχουν πολλές. Πόσες ακριβώς δεν ξέρω. Κάποτε το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου τις είχε καταγράψει. Λέσχες που άλλες ασχολούνται με τη ελληνική ή τη ξένη λογοτεχνία, άλλες με το ιστορικό μυθιστόρημα, άλλες με το αστυνομικό… Λέσχες παιδικής και νεανικής λογοτεχνίας, λέσχες για παιδιά. Νομίζω πως και σε κάποια Κέντρα Απασχόλησης Ηλικιωμένων λειτουργούν. Λέσχες που τις φιλοξενούν φορείς, Δήμοι, σωματεία, βιβλιοπωλεία. Λέσχες που τις αποτελούν φίλοι από παλιά, άλλες πάλι που στάθηκαν αφορμή να ξεκινήσουν νέες φιλίες.

Ποιοι είναι οι στόχοι σας για την Λέσχη Ανάγνωσης του ΙΑΝΟΥ;

Το βιβλιοπωλείο του ΙΑΝΟΥ είναι στο κέντρο της Αθήνας. Παράλληλα είναι  ένα από τα πιο μεγάλα και ενημερωμένα βιβλιοπωλεία της πόλης μας. Λογικό είναι να υποθέτω πως οι πλέον ουσιαστικοί αναγνώστες της λογοτεχνίας μας περνάνε τακτικά από τους χώρους του ΙΑΝΟΥ. Θέλω να βοηθήσω αυτοί οι απαιτητικοί αναγνώστες –εννοώ εκείνους που αναζητούν την καλή λογοτεχνία και θέλουν να μοιραστούν με άλλους τις απόψεις και τις συγκινήσεις τους- να έχουν την ευκαιρία δυο φορές το μήνα να συναντιόνται. Κι όλοι μαζί να μιλάμε για τις μεγάλες μας αγάπες –τα μυθιστορήματα που εμπλουτίζουν την καθημερινότητά μας.

Πότε θα θεωρήσετε ότι πετύχατε το σκοπό σας;

Όπως ξέρετε, έχουμε αποφασίσει οι συναντήσεις των μελών της Λέσχης Ανάγνωσης να γίνονται δυο φορές το  μήνα. Κι αυτό γιατί ακόμα κι αν κάποιο μέλος δε θα έχει προλάβει να ολοκληρώσει την ανάγνωση και των δύο μυθιστορημάτων, θα θέλει να ακούσει τις γνώμες των άλλων για αυτό.  Με άλλα λόγια θέλω τα μέλη αισθανθούν πως δυο φορές το μήνα ‘βλέπονται’ με φίλους που έχουν κοινά ενδιαφέροντα. Και έτσι θα περιμένουν με αγωνία την κάθε συνάντησή μας. Σκέφτομαι, μάλιστα να προτείνω μια φορά το μήνα, μετά το τέλος της συνάντησής μας στον ΙΑΝΟ, να συνεχίζουμε –όσοι, βέβαια, θα μπορούν-

τις λογοτεχνικές κουβέντες μας σε άλλους χώρους με συνοδεία… Ενός τσίπουρου, μιας μπύρας… Να το πω διαφορετικά –θα θεωρήσω πως πέτυχα το σκοπό μου αν αποκτήσω νέους φίλους, λάτρεις κι αυτούς σαν κι εμένα της λογοτεχνίας.

Πόσες λέσχες ανάγνωσης έχετε δημιουργήσει μέχρι τώρα και ποια ήταν η καλύτερη και ποια η χειρότερη εμπειρία σας από αυτές;

Για δέκα συνεχόμενα χρόνια υπήρξα υπεύθυνος μιας Λέσχης Ανάγνωσης σε μεγάλη βιβλιοθήκη του Πειραιά. Εγώ τη ξεκίνησα και θυμάμαι πως την πρώτη χρονιά ενώ περιμέναμε γύρω στα 5 με έξι άτομα  να εγγραφούνε, ήρθαν γύρω στα 12 και προτού κλείσει εκείνη η πρώτη περίοδος, είχαν φτάσει να συμμετέχουν πάνω από 15. Τα επόμενα χρόνια συνεχώς ο αριθμός των μελών και αυξανότανε και ολοένα και νέα πρόσωπα ερχόντουσαν. Φτάσανε τα εγγεγραμμένα μέλη να είναι 40 και πιστέψτε με είναι πολύ δύσκολο να συντονίζεις για δύο ώρες τόσα άτομα και να τους δίνεις την ευκαιρία να εκφράζονται όποτε τα ίδια το θελήσουν. Από αυτό και η καλύτερη εμπειρία μου –τόσοι άνθρωποι να σε εμπιστεύονται και να σε αγαπούν. Τρεις με τέσσερεις φορές το χρόνο βγαίναμε και έξω και πολύ συχνά ήταν μαζί μας και ο έλληνας συγγραφέας του βιβλίου που πριν από λίγο συζητούσαμε μαζί του.  Τώρα αν υπάρχει χειρότερη εμπειρία… Δεν ξέρω ίσως είναι εκείνη που είχε να κάνει με κάποιο άτομο που ήθελε να μιλά συνέχει και να διαβάζουμε μόνο τα βιβλία που εκείνο ήθελε. Χειρότερη με την έννοια πως τελικά δεν κατάφερα να το εντάξω στην ομάδα. Έφυγε.

Παράλληλα με τη Λέσχη αυτή, συμμετέχω ενεργά και σε μια άλλη στην Κηφισιά. Περίπου 15 άτομα –φίλοι πλέον- μαζευόμαστε δυο φορές το μήνα στα σπίτια μας και αφού αναλύσουμε βιβλία και ανταλλάξουμε απόψεις, γευόμαστε τα εδέσματα που στο διπλανό τραπέζι μας περιμένουν,

Τι θα λέγατε σε κάποιον που σκέφτεται να γραφτεί στη λέσχη ανάγνωσης του ΙΑΝΟΥ, αλλά είναι διστακτικός;

Αν αγαπά τη λογοτεχνία, τα μυθιστορήματα εκείνα που τον κάνουν κάτι νέο να σκέφτεται… Τότε ας έρθει για να ανακαλύψει τη χαρά του να μοιράζεσαι σκέψεις και συναισθήματα με άλλους. Και βέβαια να ενημερώνεσαι για το τι γράφεται σε όλον τον κόσμο. Να ενημερώνεσαι με ένα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα τρόπο –από τους άλλους αναγνώστες.

Τελικά, η λογοτεχνία μπορεί να μας αλλάξει τη ζωή ή είναι απλά μια περιπλάνηση στη φαντασία και έναν ιδεατό κόσμο;

Με απόλυτη συνείδηση λέω πως ναι, μας την αλλάζει. Όχι ίσως απότομα και βίαια. Μα σιγά, σιγά. Αργά, αργά. Γιατί μας κάνει πιο πλούσιους σε εμπειρίες ζωής. Η ζωή είναι μέσα στη λογοτεχνία και η λογοτεχνία επεμβαίνει στη ζωή. Όχι σε ομαδικό επίπεδο. Μα σε ατομικό. Σε παρέες, αν θέλετε. Κι αυτές είναι οι αλλαγές που έχουν διάρκεια και ποιότητα.

Αυτό το διάστημα γράφετε; Τι σας απασχολεί;

Πάντα γράφω. Συνέχεια. Γράφω και διαβάζω. Και πειραματίζομαι σε αναγνώσεις και γραφές. Τώρα ασχολούμαι με ένα εμβληματικό ήρωα της παγκόσμιας κλασικής λογοτεχνίας. Ψάχνω να δω τρόπους να τον πλησιάσω με τις ανάγκες ενός ανθρώπου της εποχής μας. Παράλληλα, μέσα στο φθινόπωρο κυκλοφορεί το νέο μου μυθιστόρημα. Μπορώ να σας πω τον τίτλο –«Αμαρτωλή Πόλη». Μυθιστόρημα ενηλικίωσης. Το θεωρώ ένα καθαρόαιμο crossoverμυθιστόρημα γραμμένο μέσα στην επώδυνη γνώση αυτών των πρώτων χρόνων του νέου αιώνα.

Ποιο είναι το μεγαλύτερο όνειρό σας;

Να μην αναγκαστώ εγώ –κι όλοι οι συνάνθρωποι μου – να εγκαταλείψουμε την αξιοπρέπειά μας.

Ποιο είναι το αγαπημένο σας βιβλίο;

Εραστής των βιβλίων είμαι.  Πολλών, πάρα πολλών βιβλίων… Οπότε…

Πώς θα περάσετε το καλοκαίρι σας;

Γράφοντας για τον ήρωα που πιο πριν σας ανέφερα και διαβάζοντας βιβλία, πολλά πάρα πολλά βιβλία,  προσπαθώντας να διαλέξω εκείνα που θα τα συζητήσω με τα μέλη της Λέσχης Ανάγνωσης του ΙΑΝΟΥ.