«Αρκαδία»
Μετάφραση:
Χαρά Σκιαδέλλη
Εκδόσεις
Πόλις
Η
Εμμανυέλ Μπαγιαμάκ – Τακ δεν είναι γνωστή στη χώρα μας. Κι όμως στο ενεργητικό
της έχει έντεκα μυθιστορήματα, δύο θεατρικά έργα και πέντε νουάρ μυθιστορήματα
(αυτά με το ψευδώνυμο Ρεμπέκα Λιγκιέρι)
Το
«Αρκαδία» έχει τιμηθεί με το βραβείο Livre-
Inter και ήταν ανάμεσα στις τελικές λίστες και άλλων σημαντικών
βραβείων.
Χωρίς,
λοιπόν, να γνωρίζω τίποτε περισσότερο για τη συγγραφέα αυτή, ολοκλήρωσα την
ανάγνωση αυτού του μυθιστορήματος.
Και
ομολογώ πως από την αρχή βρέθηκα δέσμιος μιας διαφορετικής λογοτεχνικής
αφήγησης, καθώς από τη μια αναζητούσα να αποκρυπτογραφήσω τον τίτλο και από την
άλλη να συνθέσω τη φιλοσοφική θέση του κειμένου - Η αγάπη νικάει τα πάντα!
Αυτό
είναι το αξίωμα που διέπει τη ζωή του Liberty House, ενός ουτοπικού κοινοβίου,
τα μέλη του οποίου ζουν σε μια ειδυλλιακή ατμόσφαιρα, μακριά από τον σύγχρονο
πολιτισμό και τις νέες τεχνολογίες: κηρύσσοντας την ανεκτικότητα, χαίρονται τη
φύση και τον ελεύθερο έρωτα. Οι πάντες –κοινωνικά απροσάρμοστοι, όμορφοι ή
άσχημοι, γέροι ή νέοι, στρέιτ ή γκέι, υγιείς ή άρρωστοι– έχουν δικαίωμα σε μια
ειρηνική και αρμονική ζωή, όπως και στη σεξουαλική απόλαυση, χωρίς διακρίσεις.
Σε
αυτή την κοινότητα, την οποία καθοδηγεί η γοητευτική μορφή του Αρκαντύ, ζει
μαζί με τους γονείς της η νεαρή Φαρά. Μπαίνοντας στην εφηβεία, ανακαλύπτει πως
δεν είναι πια και τόσο κορίτσι όσο νόμιζε, καθώς το σώμα της γίνεται όλο και
πιο αρρενωπό. Και με αυτό το ιδιαίτερο
σώμα προσπαθεί να βρει τον δικό της πόθο, μαθαίνει να ζει με την
απροσδιόριστη σεξουαλική της ταυτότητα.
Η
ειδυλλιακή ζωή της κοινότητας αναστατώνεται από την άφιξη ενός νεαρού
μετανάστη. Γρήγορα αποδεικνύεται ότι η διακηρυσσόμενη ανεκτικότητα έχει ένα
όριο και δεν ισχύει για όλους ανεξαιρέτως. Ο Αρκαντύ και το ποίμνιό του
κηρύσσουν την αγάπη, αλλά κλείνουν κατάμουτρα τις πύλες του παραδείσου τους
στους μετανάστες.
Η
Φαρά καλείται να επιλέξει ανάμεσα στη στοργή της για την κοινότητα και τις
ιδέες της. Γιατί τι αξίζει η ευτυχία αν δεν μπορούμε να τη μοιραστούμε;
Με
αυτά περίπου τα λόγια, το οπισθόφυλλο συστήνει το μυθιστόρημα στον υποψήφιο
αναγνώστη του.
Αλλά
η ολοκληρωμένη ανάγνωση του έργου φέρνει στην επιφάνεια ακόμα πιο εκκεντρικά
καίριους προβληματισμούς.
Η
Αρκαδία -η μυθική ουτοπική χώρα της απόλυτης ελευθερίας- μπορεί να υπάρχει
αποκομμένη από τον υπόλοιπο κόσμο;
Και
σε αυτήν την ανεκτική κοινωνία έχουν θέση μόνο οι προνομιούχοι;
Αλλά
και πέρα από αυτό, εντός μιας κοινωνίας που υπηρετεί την ευδαιμονία, πόσο
αποδεχτή μπορεί να είναι εκείνη η ομάδα όπου η δική της πρακτική δείχνει να
αντιστρατεύεται τα αποδεχτά από τους πολλούς άλλους;
Το
τέλος των κατοίκων του Liberty House
είναι
ξεκάθαρο. Η επιμέρους ελευθερίες δεν γίνονται αποδεκτές. Και γι αυτό και
καταστρέφονται.
Η
ίδια, όμως, η Φαρά -με απόλυτη αποδοχή
της μη κατηγοροποιημένης σεξουαλικότητάς της- θα πάρει την απόφαση να ξεκινήσει
έναν αγώνα παγκοσμιοποίησης της ανεκτικότητας του άλλου.
«…αισθάνομαι
ικανή να ιδρύσω μια νέα κοινότητα που θα μάθαινε από τα λάθη της παλιάς και δεν
θα αναπαρήγαγε τον αυτάρκη τρόπο λειτουργίας της, τις σφαλιστές πόρτες, τη
φθονερή κατοχή της ευδαιμονίας. Η ιδέα είναι να συγκροτήσουμε μια κινητή ομάδα,
μια νομαδική δύναμη επέμβασης η οποία θα πηγαίνει στις ζώνες που χρειάζονται
υπεράσπιση αντί να δρα από ένα κάστρο – βάση, ένα φρούριο βολικά κρυμμένο πίσω
από τα τείχη του. Το Liberty House ήταν ένας παράδεισος, όμως στο εξής θα κουβαλάμε τον
παράδεισο μαζί μας και θα προσπαθήσουμε να τον εγκαθιδρύσουμε παντού.»
Νομίζω
πως η θέση του μυθιστορήματος είναι ξεκάθαρη
και κάτω από αυτή τη σκοπιά, ερμηνεύεται και ο τίτλος του – Αρκαδία.
Μια
ουτοπία από το παρελθόν να αναζητά να
μετατραπεί σε ένα όραμα για το μέλλον.
Αληθινά
πρωτοποριακό όσο και ασυνήθιστο έργο. Από μια άποψη ένα είδος απάντησης στην
δυστοπία των έργων του Μισέλ Ουελμπέκ.
Κλείνοντας
θα πρέπει να σημειώσω την πάρα πολύ καλή μετάφραση της Χαράς Σκιαδέλλη. Οι
απαιτήσεις της εκφοράς του λόγου μιας ηρωίδας με τα ιδιότυπα χαρακτηριστικά της
Φαρά μεταφέρθηκαν με απόλυτη επιτυχία από τα γαλλικά στα ελληνικά.
No comments:
Post a Comment