20.12.24

Κώστα Λογαράς «Διπλή ζωή»

Κώστα Λογαράς «Διπλή ζωή» Μυθιστόρημα Εκδόσεις Καστανιώτη Με το πλέον πρόσφατο μυθιστόρημα του, ο δόκιμος πεζογράφος Κώστας Λογαράς επιχειρεί μαζί με την μυθιστορηματική πλοκή να κάνει και μια τολμηρή ανάλυση των ερωτικών -κυρίως- ηθών πάνω στο πως αυτά εκφράζονται σε επίπεδο κοινωνίας ανάλογα με τις εποχές, μα και το πως επίσης ενεργοποιούν ατομικές αντιδράσεις. Για μια κάπως πλέον άμεση προσέγγιση του έργου, αντιγράφω από το οπισθόφυλλο της έκδοσης: «Ποιο είναι το αληθινό πρόσωπο του Παύλου Παυλή; Είναι εσωστρεφής και απόμακρος, όπως υποστηρίζει η κόρη του; Άνθρωπος με δαίμονες μέσα του που πρέπει κάπως να τους θρέψει, όπως αποδέχεται η γυναίκα του; Είναι ο ιδανικός σύντροφος και εραστής, όπως τον βλέπει η ερωμένη του; Ο υποκριτής που εξαγοράζει με δώρα τη σιωπή των θυμάτων του, όπως καταγγέλλει ο γιος της ερωμένης; Είναι ο ρεαλιστής που θεωρεί πως η κοινωνία αλλάζει και οι σχέσεις πρέπει να αναμορφωθούν; Ή μήπως ο ανήθικος ηδονοθήρας που υπονομεύει τον θεσμό της παραδοσιακής οικογένειας, όπως αποφαίνεται ο εισαγγελέας; Οι έξι διαφορετικές εκδοχές του ίδιου ανθρώπου σχηματίζουν το αντιφατικό πολύπτυχο που συνθέτει το πορτρέτο ενός περίπλοκου, ίσως και αμφιλεγόμενου χαρακτήρα». Κεντρικό, λοιπόν, πρόσωπο του μυθιστορήματος ένας άνδρας (θα τον παρακολουθήσουμε για κοντά 20 χρόνια) που με τον τρόπο που θέλει να συνδυάζει ερωτική και οικογενειακή ζωή, άλλοτε προκαλεί θετικές αντιδράσεις από μέλη του περιβάλλοντός του και άλλοτε αρνητικές. Ο ίδιος -στις σελίδες 194 / 195- θα δηλώσει: «Δεν είναι απάτη να κρατάς μυστική την άλλη σχέση… Όχι όταν υπάρχει συνομολογία. Ήδη πέραν των μονογαμικών σχέσεων λειτουργούν σήμερα οι πολυγαμικές, η πολυπιστία μέσα στην ομάδα, οι παράλληλες σχέσεις διαφόρων μορφών. Η σεξουαλική συμπεριφορά των ανθρώπων δεν είναι κολάσιμο αμάρτημα, αλλά ελευθερία και δικαίωμα…Είναι ο μόνος τρόπος να διατηρηθεί ζωντανός και υγιής ο θεσμός της οικογένειας». Αλλά οι απόψεις του ενός έχουν άμεσο αντίκτυπο στις ζωές των άλλων. Και αυτόν ακριβώς τον αντίκτυπο ο Κώστας Λογαράς περιγράφει μυθιστορηματικά καθώς δίνει φωνή στα πρόσωπα που ζούνε δίπλα στον κεντρικό χαρακτήρα του έργου. Στο κείμενο του οπισθόφυλλο (που πιο πάνω αντέγραψα) τα πρόσωπα αυτά φαίνεται πως το καθένα με τον δικό του τρόπο αντιδρά. Αλλά από ένα σημείο και πέρα, πρακτικές που ίσως επιφέρουν διατάραξη του κοινωνικού status απασχολούν και τη θεσμοθετημένη κοινωνία. Οπότε δίπλα στη σύζυγο, την κόρη, στην ερωμένη και στον γιο της ερωμένης, άποψη θα εκφράσει και ένας δικαστικός λειτουργός. Κι αυτό γιατί οι αντιδράσεις των άλλων απέναντι στις δικές μας πράξεις μπορούν να μετατραπούν και σε ποινικά αδικήματα. Ο ίδιος ο συγγραφέας προσπαθεί να παραμείνει αμέτοχος -όσο αμέτοχος μπορεί να είναι ο δημιουργός μιας ιστορίας. Προτιμά να προσφέρει ανάσες και παλμούς στα πρόσωπα του έργου του και μέσω αυτών να τεθούν τα θέματα -φλέγοντα θέματα όπως όλα όσα επηρεάζουν την καθημερινότητά μας, διαμορφώνουν τις νέες γενιές, υποχρεώνουν το κάθε άτομο να πάρει άλλοτε μια θέση κι άλλοτε να κρατηθεί στο περιθώριο. Αληθινά ενδιαφέρον μυθιστόρημα που φέρνει τη σημερινή ελληνική λογοτεχνική κοινότητα (συγγραφείς όσο και αναγνώστες) μπροστά σε ζητήματα και καταστάσεις που από τη μια επιχειρούν να εμποδίσουν την όποια -θετική ή μη- εξέλιξη και από την άλλη να τη βοηθήσουν να κατανοήσει τις αλλαγές που ήδη έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται. (516 λέξεις) https://www.literature.gr/dipli-zoi-kosta-logaras-ekdoseis-kastanioti/

No comments: