31.12.18

Γεωργία Γαλανοπούλου «Οι Ψηλοκάραβοι»


Γεωργία Γαλανοπούλου
«Οι Ψηλοκάραβοι»
Εικόνες: Κατερίνα Χαδουλού
Εκδόσεις Πατάκη

   


Η Γεωργία Γαλανοπούλου είναι μια χαμηλόφωνη, αλλά απολύτως διακριτή παρουσία στο χώρο της λογοτεχνίας για παιδιά και νέους. Γράφει, μεταφράζει, κρίνει.  Πάντα ενήμερη –σπάνιο αυτό στο χώρο στον οποίο η ίδια καταθέτει τις προσωπικές της  απόψεις.
Τα βιβλία με τη υπογραφή της δεν είναι πολλά  -επτά έως τώρα. Και συνηθίζει να στηρίζει τις ιστορίες της σε μύθους παλιούς –άλλοτε από τα χρόνια τα μεσαιωνικά, άλλοτε πάνω σε λαϊκούς θρύλους.
Τρία χρόνια πιο πριν, είχε συνεργαστεί με τον σπουδαίο μας σκιτσογράφο Βαγγέλη Παυλίδη για να στήσουν  το βιβλίο με τίτλο «Ο Βόρακας, ο Κόρακας και η Σονάτα της Φανής».   Μια συμβολική ιστορία φαντασίας όπου η οικολογική συνείδηση αποκτούσε υπαρξιακή ταυτότητα και ποιητική φόρμα. Δικαίως το βιβλίο διακρίθηκε και βραβεύτηκε.
Εφέτος η Γαλανοπούλου έρχεται να προσφέρει μια άλλη ιστορία. Καταφεύγει σε ένα παλιό θρύλο και τον αναπλάθει με τέτοιο τρόπο ώστε τα όσα μέσα σε μια ιστορία που θυμίζει παραμύθι αναφέρονται, απόλυτα παραπέμπουν σε συνθήκες του ελληνικού σήμερα.
Το μικρό νησί όπου ο άρχοντας του και οι συνδιοικούντες αντί να φροντίζουν για το καλό του ίδιου του τόπου, στρέφουν την προσοχή τους στη δικιά τους καλοπέραση. Οι κάτοικοί του που αναγκάζονται για να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις των διοικούντων να προσφέρουν ολοένα και περισσότερους φόρους. Οι ηλικιωμένοι που μιας και θεωρήθηκαν ως βάρος (καταναλώνουν χωρίς όμως να παράγουν) εξορίζονται σε άγονη περιοχή και αφήνονται στη μοίρα τους. Τα μικρά παιδιά που μεγαλώνουν χωρίς το χάδι μιας γιαγιάς, το παραμύθι ενός παππού…
Όλα αυτά είναι σαφέστατο ότι μέσα από μια στολισμένη με στοιχεία θρύλου ιστορία παραπέμπουν σε ένα επώδυνο, αδιέξοδο σήμερα.
Αλλά στους θρύλους και στα παραμύθια πάντα έρχεται η κάθαρση. Αυτό θα συμβεί και στην ιστορία της Γεωργίας Γαλανοπούλου. Και στη δική της περίπτωση,  αυτή την κάθαρση με τη μορφή της απόδοσης δικαιοσύνης θα την φέρουν οι Ψηλοκάραβοι.
Ας αφήσω τους αναγνώστες να χαρούν μόνοι τους την αποκάλυψη του ποιοι κρύβονται πίσω από αυτό το τόσο ασυνήθιστο όνομα.
Αλλά δεν μπορώ να μην επισημάνω την ποιότητα της γλώσσας της αφήγησης. Χωρίς  ίσως την απόλυτη υποταγή στον ποιητικό ρυθμό του προηγούμενου βιβλίου, αλλά και γι αυτό πλέον εύπλαστη, πιο άμεση, περισσότερη ταιριασμένη με τη δομή των φράσεων μιας αφήγησης λαϊκού παραμυθιού.  Κι όμως τόσο, μα τόσο σύγχρονη. Η Γεωργία Γαλανοπούλου γνωρίζει πολύ καλά πως το σωστό βιβλίο για παιδιά πρέπει να είναι γραμμένο με υψηλών προδιαγραφών λογοτεχνική υπόσταση.
Αυτή την ποιότητα του λόγου, έρχεται να υποστηρίζει και η υψηλή ποιότητα της εικονογράφησης.  Η Κατερίνα Χαδουλού –από τις πλέον προικισμένες σύγχρονες εικονογράφους μας- αφήνεται στην κυριαρχία των φωτοσκιάσεων, τολμά να συνομιλήσει με έργα του Γκόγια και τελικά να γεμίζει τις σελίδες με εικόνες όπου από τη μια έχουν τη σκοτεινιά της αδικίας και από την άλλη το πάθος της απόδοσης δικαιοσύνης.
Μια άψογη έκδοση. Βιβλίο κόσμημα.  Ασφαλώς για αναγνώστες κάθε ηλικίας , μα πάντα με αναγνωστικές απαιτήσεις.

Πρώτη ανάρτηση: https://diastixo.gr/kritikes/paidika/11300-oi-pshlokaravoi