Άρης Αλεξανδρής
«Πώς ο Ιγνάτιος Καραθοδωρής έχασε τα πάντα»
Εκδόσεις Μεταίχμιο
Οι σύγχρονοι έλληνες συγγραφείς δεν συνηθίζουν να γράφουν
έργα όπου κυριαρχεί η σάτιρα και το χιούμορ.
Προσωπικά ελάχιστες φορές έτυχε να διαβάσω μυθιστορήματα ή
διηγήματα όπου η συγγραφική αφήγηση επιστρατεύει τη σάτιρα για να περιγράψει το
κοινωνικό γεγονός.
Πρόχειρα θα αναφέρω τα μυθιστορήματα «Ο Ιούδας φιλούσε
υπέροχα» της Μάιρας Παπαθανασοπούλου (Πατάκης 1998), και το «Σαμπάνια με γύρο» του Παρασκευά Ακαμάτη (Ωκεανίδα 2009),όπως και τα μικροδιηγήματα του Γιάννη Αντάμη «Το
ανταμομπίλ» (Χαραμάδα 2017) -αν και αυτά σε κάπως διαφορετικό άξονα κινούνται.
Τρία έργα που τελικά αυτό το οποίο κυρίως τα συνδέει είναι η
κοινωνική κριτική μέσα από τη διάθεση καταγραφής της με χρήση των πολλαπλών
δυνατοτήτων του χιούμορ και τις σάτιρας.
Δίπλα σε εκείνες τις αναγνώσεις μου, ήρθε να προστεθεί και
το μυθιστόρημα «Πώς ο Ιγνάτιος Καραθοδωρής έχασε τα πάντα» που το έχει γράψει ο
πρωτοεμφανιζόμενος Άρης Αλεξανδρής.
Ο Ά. Α. γεννήθηκε το 1991 στην Αθήνα και μεγάλωσε στον
Πειραιά. Σπούδασε στη Νομική Σχολή αλλά δεν ασχολήθηκε ποτέ με το αντικείμενο.
Από το 2011 αρθρογραφεί σε ιστοσελίδες, περιοδικά και εφημερίδες, ενώ παράλληλα
δουλεύει ως κειμενογράφος σε διαφημιστικές εταιρείες και creative agencies.
Από αυτό το βιογραφικό μπορεί κανείς να καταλάβει πως έχουμε
έναν νέο άνθρωπο, ο οποίος ασχολείται ιδιαίτερα και με την ηλεκτρονική
δημοσιογραφία και με τη διαφήμιση, δηλαδή έναν νέο άνθρωπο απόλυτα
εναρμονισμένο με το κυρίαρχο πνεύμα που επικρατεί στους κύκλους των ανθρώπων
που έχουν μπει στην τέταρτη δεκαετία της ζωής τους, δηλαδή που είναι απόλυτα
εναρμονισμένοι με ένα σύγχρονο τρόπο σκέψης και αντίδρασης.
Αυτός είναι και ο ήρωας του μυθιστορήματος. Ο Ιγνάτιος
-περίπου δέκα χρόνια νεότερος του συγγραφέα του- μας περιγράφει τη ζωή του.
Μεγαλωμένος στην Κομοτηνή, αναζητά μέσω των σπουδών να ξεφύγει από τη μιζέρια
μιας μεσοαστικής κοινωνίας, κλασικοί εκπρόσωποι της οποίας είναι οι γονείς του.
Επιλέγει να σπουδάσει ΜΜΕ, όχι γιατί θέλει να ασχοληθεί
ουσιαστικά με αυτά, αλλά γιατί τα θεωρεί πως είναι ένας σύγχρονος όσο και
εύκολος τρόπος να ζήσει και να αφομοιώσει την καταναλωτική όσο και παθητική
στάση ζωής που η γενιά του καλείται να αποδεχτεί ως την μόνη η οποία αξίζει.
Κάτω από αυτή τη συλλογιστική θα ξεκινήσει να ζει στην
πρωτεύουσα και χωρίς συνείδηση του που μπορεί να τον οδηγήσει αυτός ο τρόπος
ζωής, αφήνεται στο τυχαίο γεγονός -τυχαία σχέση, τυχαίοι τρόποι έκφρασης της,
τυχαίες εργασίες, τυχαίες επιτυχίες, τυχαίες αποτυχίες. Τυχαίες καταστροφές.
Με άλλα λόγια το μυθιστόρημα περιγράφει το προσωπικό όσο και
κοινωνικό αδιέξοδο των ανθρώπων του σήμερα -όσων ενδιαφέρονται για το
‘φαίνεσθαι’ και επιζητούν το ‘εύκολο’.
Δεν είναι πως απουσιάζει η ηθική από τις σκέψεις και τις
πράξεις του Ιγνάτιου. Απλώς σιωπά και έχει αποσυρθεί.
Αλλά πέρα από τον στόχο του μυθιστορήματος, αυτό που το
κάνει να διαβάζεται με απροσδόκητο ενδιαφέρον είναι πως όλα αυτά συγγραφικά και
μυθιστορηματικά υλοποιούνται με μια άνετη, καθημερινή κι όμως προσεγμένη γλώσσα
και με το πλάσιμο χαρακτήρων που σπαρταρούν μέσα στην αληθοφάνειά τους.
Εικόνες της καθημερινότητας όλων μας αποκτούν τη σημασία με
την οποία θα έπρεπε να τις αντιμετωπίζουμε, καθώς περιγράφονται μέσα από μια
διάθεση εντέλει αυτοσαρκαστική και σταθερά αυτοαποδυναμούμενη.
Ο Α. Α. χρησιμοποιεί στιγμές και γεγονότα που έχουν κατά
καιρούς απασχολήσει τα ΜΜΕ, επιστρατεύει χαρακτήρες που συνήθως είναι άνθρωποι
της διπλανής μας πόρτας και τελικά οδηγεί τον ήρωά του στην αυτοσυνείδηση χωρίς
να του μεταλλάσσει το κρυμμένο ηθικό status.
«Η διάθεσή μου βρίσκεται σε πολύ καλά επίπεδα. Δεν σταματάω
να σκέφτομαι όσα συνέβησαν, αλλά όσο εξαρτάται από εμένα προτιμώ να το
αποφεύγω… Όλα καλά. ¨Όταν σκέφτομαι πως έχασα τα πάντα, λέω στον εαυτό μου πως
ίσως ποτέ δεν είχα τίποτε. Όλα καλά»
Μια φρέσκια, νέα παρουσία στη σύγχρονη λογοτεχνία μας που
αξίζει να την προσέξουμε.
(600 λέξεις)
Fractal, 18/1/2023
