11.12.13

Τζ. Μ. Κούτσι «Η παιδική ηλικία του Ιησού»


Συναρπαστική αναγνωστική εμπειρία.
Ο αναγνώστης αυτού του μυθιστορήματος που θα αναζητά μια αφήγηση που θα στηρίζεται σε λογικά ή έστω αναμενόμενα γεγονότα,  πρόκειται να απογοητευθεί.
Ο Κούτσι –έτσι κι αλλιώς ‘κλειστός’ συγγραφέας-  εδώ στήνει το εντελώς δικό του προσωπικό κόσμο. Τον στήνει με απόλυτο ρεαλισμό, μόνο που αυτός ο ρεαλισμός ύπουλα κρύβει την απόλυτη υποταγή του στον συμβολισμό.
Συμβολισμός ακόμα και από τον ίδιο τον τίτλο –Η παιδική ηλικία του Ιησού.
Μα για ποιον Ιησού θα διαβάσουμε;
Το αγόρι που πρωταγωνιστεί είναι ένα πεντάχρονο παιδί που κανείς δεν γνωρίζει το παρελθόν του και που διαθέτει κάποιες περίεργες ικανότητες για ένα φυσιολογικό παιδί…
Όμως ποιος μας λέει πως ο Ιησούς υπήρξε ένα φυσιολογικό παιδί;
Πάντως ο Νταβίντ δεν προσθέτει τα μήλα, μιας και το καθένα το θεωρεί ως μια ξεχωριστή οντότητα, απαιτεί να κατανοούν οι ενήλικες τις δικές του αρχές, επικοινωνεί με τα ζώα και μπροστά σε αυτό που ο ίδιος θεωρεί πως πρέπει να γίνει δε διστάζει να γίνει σκληρός ακόμα και απέναντι αυτών που αγαπά και τον φροντίζουν. Ένα πλάσμα που δηλώνει πως η αλήθεια είναι αυτό το ίδιο.
Λογικό είναι κάποια στιγμή η συντεταγμένη κοινωνία να θελήσει τον περιορισμό του.
Ας είναι! Έχουμε, λοιπόν, ένα αγόρι που θα πρέπει να το αντιστοιχήσουμε με τον Ιησού. Έχουμε και ένα κηδεμόνα του –όχι πατέρα του- που έχει αναλάβει το μέγιστο καθήκον να τον φροντίζει.
Εδώ εύκολα μπορούμε να στραφούμε προς την εικόνα του Ιωσήφ. Μόνο που ο Κούτσι θα του έχει δώσει το όνομα Σιμόν.
Μα το παιδί δεν έχει μητέρα. Οι γονείς του αγνοούνται. Έχουν χαθεί. Δεν υπάρχουν μέσα στο μυθιστόρημα.
Ο Σιμόν θεωρεί απαραίτητο να βρεθεί μια μητέρα για το παιδί. Μια γυναίκα που θα πειστεί πως είναι η πραγματική του μάνα. Μια γυναίκα που θα δεχτεί την ευθύνη της μητρότητας.
Θα την ανακαλύψει στο πρόσωπο της Ινές. Αλλά η Ινές είναι παρθένα.
Θα μπορούσε, λοιπόν, να δούμε στο πρόσωπό της την… Μαρία;
Κι έτσι έχουμε την Οικογένεια.
Μια Οικογένεια που ζει σε τόπο που αν και έχει τάξη και νόμους, δεν έχει μια συγκεκριμένη εθνική ταυτότητα. Σε τόπο που έχουν επιλέξει να μιλάνε γλώσσα που έτσι κι αλλιώς τη μιλάνε πολλά, τα περισσότερα εκατομμύρια των ανθρώπων του Δυτικού Κόσμου.
Τόπος χωρίς εθνική ταυτότητα και με ενιαία γλώσσα… Στο νου μας έρχεται μια αυτοκρατορία. Γιατί όχι η Ρωμαϊκή;
Αν όλα αυτά –συμβάσεις ή ευρήματα- τα αποδεχτούμε, τότε θα μπορέσουμε να ξετυλίγουμε το νήμα της κατανόησης των οραμάτων ενός συγγραφέα που φτάνει στη σημείο να στήνει τον δικό του κόσμο και να φτιάχνει τη δική του Καινή Διαθήκη.
Κι άλλωστε όλο το βιβλίο είναι γραμμένο σε μια γλώσσα απλή, πάρα πολύ απλή –μα και τα Ευαγγέλια σε γλώσσα απλή είναι γραμμένα.
Και τα πρόσωπα που περνάνε μέσα στο βιβλίο, αν και άτομα που ανήκουν στη μεσαία ή και στην εργατική τάξη, εκφέρουν ιδέες σύνθετες, όχι όμως με περίπλοκο τρόπο. Πρόσωπα που τους έτυχε η δωρεά να συνυπάρξουν με κάτι ασυνήθιστο.
Προσπάθησα να ανακαλύψω το κλειδί που ο Κούτσι κάπου μέσα στις αράδες του έργου του έκρυψε.
Δεν θέλω να ισχυριστώ πως είναι το μόνο. Κι αν είναι, πάλι δεν ισχυρίζομαι πως ξεκλείδωσα όλα τα συρτάρια με τα νοήματα και τις παραβολές.  
Αλλά μπορώ να διαβεβαιώσω πως χάρηκα ιδιαιτέρως τη ροή της αφήγησης που με οδηγούσε σε ένα κόσμο τόσο οικείο, όσο και απροσδόκητο.
Και βέβαια –δεν μπορώ να μην το σημειώσω και αυτό- την τεχνική με την οποία κατατίθεται η σχέση που συνδέει τα δυο κεντρικά πρόσωπα.
Σχέση μύησης που και εν τέλει  επανατοποθετεί τη θέση του Ιωσήφ –ενήλικα στην πορεία πνευματικής ωρίμανσης του Ιησού.
Συναρπαστική αναγνωστική εμπειρία!
Ναι –και ας  θυμόμαστε πως ίσως τα πλέον σημαντικά είναι όσα μας αντιστέκονται.