Έρχεται κάποτε ο καιρός που δεν ενθυμείσαι πια τη ζωή που
έζησες, αλλά μια μόνο στιγμή της. Σταματάς να βλέπεις τη ζωή να ζει. Την
καταβροχθίζει εκείνη η στιγμή – η μια και μοναδική. Η στιγμή της Αυλίδας.
Η Κλυταιμνήστρα, κόρη του Τυνδάρεω και της Λήδας, από τα
πρώτα παιδικά της χρόνια μαθαίνει να ζει στη σκιά της αδερφής της Ελένης, όμως
εκείνη το βλέπει ως πλεονέκτημα και όχι σα μειονέκτημα. Μαθαίνει τη τέχνη της
εξουσίας δίπλα στον πατέρα της αλλά και να παρατηρεί και να ακούει τους
ψιθύρους του παλατιού, πεπεισμένη πως αν κατέχει αυτές τις ικανότητες αν όχι να
διοικεί στρατούς, σίγουρα να διευθύνει βασιλικούς οίκους. Ώσπου, μια μέρα μια
νύμφη προφητεύει ότι τρία αρσενικά θα σφραγίσουν μοιραία τη ζωή της, η Κλυταιμνήστρα
θα κρατήσει με δισταγμό τα λόγια του πλάσματος και θα παραμονεύουν στο πίσω
μέρος του μυαλού της.
Η προφητεία δε αργήσει να βγει αληθινή όταν ο Αγαμέμνωνας
σκοτώσει τον πρώτο της σύζυγο, γιό του Θυέστη Τάνταλο, και τη ζητήσει σε γάμο
από τον πατέρα της. Εκείνη θα παραδοθεί φανερά στη μοίρα της, μα θα περιμένει
υπομονετικά τη στιγμή της εκδίκησης. Μόνο που αυτή η στιγμή αναβάλλεται, ο
Πάρης απαγάγει την Ελένη και οι Αχαιοί καλούνται να πολεμήσουν στο πλευρό του
οίκου των Ατρειδών, και η Κλυταιμνήστρας δράττει την ευκαιρία να καθορίσει της
μοίρα της ως άνασσα των Μυκηνών. Όμως, τα πλοία παραμένουν στην Αυλίδα, μια
θυσία απαιτείται για ούριο άνεμο. Ο Αγαμέμνωνας με δόλο παρασέρνει τη
Κλυταιμνήστρα και την Ιφιγένεια, ανυποψίαστη για τη τραγική μοίρα της αγαπημένης
της κόρης. Συντετριμμένη από την αδίστακτη θυσία της Ιφιγένειας, δε βλέπει
τίποτα άλλο πάρα μόνο την εκδίκηση. Τότε τα λόγια της νύμφης ξαναέρχονται στο
λογισμό της «Τρία θα είναι τα αρσενικά – δύο κι ένα, έτσι να τα μετράς! –
που θα σε κάνουν δική τους… Τρία! Να το θυμάσαι! … Φονικά θα σε δέσουν και με
τα τρία! Τα δύο και … το ένα!»
Είδα μητέρα και σφετερίστρια του θρόνου μου. Είδα μάνα
δική μου και φόνισσα του πατρός μου. Είδα θήλυ που αμφισβήτησε αρσενικό … Είδα
άνασσα … Είδα …
Ο Ορέστης μεγαλώνει στη σκιά του πατέρα του, εκπαιδεύεται
για να γίνει ο επόμενος άνακτας και κατακτητικής. Ο παιδαγωγός του τον μαθαίνει
από τη παιδική του κιόλας ηλικία να κραυγάζει «Ανήρ ειμί» και διδάσκεται
τη τέχνη του πολέμου στην αυλή του βασιλιά της Φωκίδας. Ονειρεύεται να
συνοδεύσει ως διάδοχος τον νικητή πατέρα του που επιστρέφει από τη Τροία. Όμως,
τα νέα που φτάνουν από τις Μυκήνες είναι δυσοίωνα και η Ηλέκτρα τον καλεί πίσω
και να τηρήσει το ηθικό χρέος απέναντι στο νεκρό πατέρα του. Η τιμή που
καλείται να πληρώσει είναι ακριβή και οδυνηρή. Άραγε η Ιστορία θα τον
μνημονεύει ως δίκαιο τιμωρό ή ως μητροκτόνο και μόνο;
Εγκλωβισμένος στο βασίλειο των σκιών εκείνης… Πως
αλλιώς; Και δε διαμαρτύρομαι. Δεν επιζητώ οίκτο. Άλλωστε, τα γεγονότα
ενθυμούμαι και ιστορώ.
Ο Μάνος Κοντολέων εμπνεόμενος από την ιστορία της βασιλικής
οικογένειας των Μυκηνών δίνει τη δική του σύγχρονη εκδοχή και «ντύνει» το
αρχαίο δράμα με μια μεταφεμινιστική ερμηνεία των ταυτοτήτων των δύο φύλων.
Αφηγητές αυτής της τραγωδίας η Κλυταιμνήστρα και ο Ορέστης, μητέρα και γιός,
θύμα και θύτης, αλλά και οι δύο θύματα της γοητείας της εξουσίας και των
προσωπικών τους ερινυών. Ο συγγραφέας δίπλα σε αυτή τη σχέση αφήνει να φανούν
και οι σχέσεις Κλυταιμνήστρας – Ελένης – Λήδας, Κλυταιμνήστρας – Ηλέκτρας, Κλυταιμνήστρας
– Αγαμέμνονα και Κλυταιμνήστρας – Αιγίσθου. Ο αναγνώστης παρακολουθεί όλα τα
στάδια της ζωής της Κλυταιμνήστρας από τη γέννησή της και τα παιδικά – εφηβικά
της χρόνια στη Σπάρτη μέχρι τη παράνομη σχέση της με τον Αίγισθο και τη
δολοφονία της από τον Ορέστη. Η εναλλασσόμενη διήγηση των γεγονότων τόσο από τη
πλευρά της Κλυταιμνήστρας όσο από τη πλευρά του Ορέστη είναι συγκλονιστική, με
αποκορύφωμα τη τελική τους κάθαρση. Κλείνοντας, μιλάμε για μια εξαιρετική
ανατύπωση της γνωστής τραγωδίας που πρόκειται να εντυπωσιάσει μέχρι και τους
πιο απαιτητικούς αναγνώστες!
Το μυθιστόρημα του Μάνου Κοντολέων «Οι σκιές της Κλυταιμνήστρας» κυκλοφορεί
από τις Εκδόσεις Πατάκη.
By Editor4 Οκτωβρίου
20, 2023
https://www.pna.gr/politismos/books/item/88849-diavasame-oi-skies-tis-klytaimnistras-apo-ton-mano-kontoleon
