25.11.12

Μουρακάμι -μια δεύτερη ανάγνωση




Χαρούκι Μουρακάμι
«Νότια των συνόρων, δυτικά του ήλιου»
μετάφραση: Βασίλης Κιμούλης
Εκδόσεις Ωκεανίδα

Τρία χρόνια τώρα έχω την ευθύνη του συντονισμού σε μια Λέσχη Ανάγνωσης που την φροντίζει η Βιβλιοθήκη "Καίτη Λασκαρίδου" στο υπέροχο νεοκλασικό της οδού Πραξιτέλους στον Πειραιά.
Μου αρέσει να συμμετέχω σε τέτοιες Λέσχες. Μου αρέσει να μοιράζομαι σκέψεις και συναισθήματα που δημιουργεί η ανάγνωση ενός λογοτεχνικού έργου.
Αλλά προχτές αυτό που συνέβη στη Λέσχη ήταν κάτι παραπάνω από μοίρασμα σκέψης και συναισθήματος.
Μιλούσαμε για το μυθιστόρημα του Μουρακάμι «Νότια των συνόρων, δυτικά του ήλιου», για το οποίο είχα εδώ και κάμποσο καιρό εκφράσει τις απόψεις μου σε αυτό το blog.
Μεταξύ των άλλων είχα τότε σημειώσει:

Η ιστορία ενός κοντά σαραντάχρονου γιαπωνέζου, εκπρόσωπου της σημερινής μεγαλοαστικής τάξης, δίνεται μέσα από την καταγραφή των σχέσεών του με τις τρεις γυναίκες – ερωτικές συντρόφους του.
...χαϊδεμένες μεν, αλλά συνετές κόρες πλούσιων μπαμπάδων, διαθέτουν μια μυστηριώδη γοητεία και αφήνονται –όταν αυτές το αποφασίσουν- στους παραδοσιακούς ρόλους θηλυκών εκφράσεων ερωτικής προσφοράς.
Λοιπόν, από τότε κάτι υπήρχε στο όλο έργο που με έκανε να μην είμαι σίγουρος πως το είχα κατανοήσει.
Κι αυτό το κάτι η συζήτηση με 20 άλλους αναγνώστες με έκανε -μας έκανε, στην ουσία- να το ανακαλύψω.
Και έτσι το ίδιο έργο απέκτησε μια άλλη διάσταση, καθώς το κεντρικό γυναικείο πρόσωπο του έργου αποφασίσαμε να το δούμε όχι ως μια γυναίκα πραγματική, αλλά ως ένα είδωλο γυναίκας που ο ίδιος ο ήρωας έστησε για να μπορέσει να οδηγήσει τον εαυτό του στην τελική συγκατάβαση.
Αυτό που ο Μουρακάμι εν τέλει καταθέτει είναι κάτι βαθύτερο από ένα "γαλάζιο" μυθιστόρημα (όπως είχα βιαστεί να διατυπώσω). Κάτι πολύ βαθύτερο. Είναι η πορεία ενός σύγχρονου παγκοσμιοποιημένου άντρα προς την αυτογνωσία του συμβιβασμού του.
Κι έτσι βέβαια, ξετυλίχτηκε στα μάτια και των 20 μελών της ομάδας, η αφάνταστη μαεστρία ενός αληθινού και μεγάλου και ευρηματικού συγγραφέα.
Ας το πως ξεκάθαρα -για κάτι τέτοιες ανακαλύψεις αξίζουν να υπάρχουν οι Λέσχες Ανάγνωσης.  Οι όποιες άλλες παρεμβάσεις τους στο χώρο του βιβλίου, μπορεί να έχουν μια σημασία, αλλά είναι δευτερεύουσα.