4.1.18

Συνέντευξη στην Ελένη Γκίκα

1
  

     


      κ. Κοντολέων, τι είναι ο Δον Κιχώτης στη ζωή μας και στη ζωή σας;

Ο Δον Κιχώτης –αυτός ο εμβληματικός ήρωας του Θερβάντες- πέρασε όλη του τη ζωή διαβάζοντας ιπποτικά μυθιστορήματα, μέχρις ότου αποφάσισε πως αξίζει ο ίδιος να ζήσει τη ζωή του ως ένας ιππότης της δικής του καθημερινότητας.
Φόρεσε, λοιπόν,  μια σκουριασμένη πανοπλία , καβάλησε ένα γέρικο άλογο και με τη συντροφιά ένας απλού και αγαθού χωρικού, ξεκίνησε να πείσει τους άλλους πως το όνειρο μπορεί να γίνει αλήθεια ή και το ανάποδο –η πραγματικότητα να μετατραπεί σε κάτι το μαγικό.
Οι περιπέτειες του –αιώνες τώρα- μας κάνουν άλλοτε να γελάμε κι άλλοτε να δακρύζουμε. Και εν τέλει να θεωρούμε τον Δον Κιχώτης  ως ένα σύμβολο ελεύθερης σκέψης.

Γιατί ειδικά αυτήν εδώ την εποχή «ξαναδιαβάζουμε τους κλασικούς»;

Νομίζω πως αναζητούμε να πατήσουμε σε κάτι σταθερό. Να ενεργοποιήσουμε τις ελπίδες μας για το αύριο με τη βοήθεια χαρακτήρων και αξιών που επιβεβαιώθηκαν από τα χρόνια. Κι όπως μάλιστα ζούμε μέσα σε πολύ γρήγορους ρυθμούς, η επιστροφή σε έργα κλασικά μας κάνει να αισθανόμαστε πως μπορούμε να πάρομε βαθιές όσο και ήρεμες ανάσες.

"   «Ζήσε όπως ο Δον Κιχώτης», «Το βιβλίο της ζωής του Μεγάλου Γαργαντούα όταν ακόμα ήταν παιδί και νέος άντρας», Θερβάντες και Ραμπελαί, γιατί ειδικά αυτά;

Τόσο ο Δον Κιχώτης, όσο και ο Γαργαντούας  ήταν –τα χρόνια της παιδικής μου ηλικίας- ήρωες μυθιστορημάτων που κυριαρχούσαν τόσο στη δική μου ζωή, όσο και στις ζωές των φίλων μου.  Θέλησα, ώριμος πλέον, να τους συναντήσω ξανά και ξαφνιάστηκα που διαπίστωσα πως εξακολουθούν να έχουν την ικανότητα να μου κρατάνε μια ενδιαφέρουσα συντροφιά. Έτσι σκέφτηκα να τους χαρίσω κι εγώ ένα δώρο. Και τους έγραψα ξανά με τεχνικές που ταιριάζουν περισσότερο στις προσλαμβάνουσες ενός σημερινού παιδιού και νέου… Αλλά γιατί όχι και  του όποιου σημερινού μέσου αναγνώστη.


      Να θυμηθούμε όταν τα πρωτοδιαβάσατε παιδί;

Μια εποχή όπου κυριαρχούσαν τα κλασικά έργα για παιδιά σε ξεχωριστές διασκευές. Τα περισσότερα ήταν μεταφρασμένα και με πολύ υπεύθυνο τρόπο διασκευασμένα. Επίσης είχαν πολύ όμορφες εικόνες –συνήθως ασπρόμαυρες. Εντός από τον Δον Κιχώτη και τον Γαργαντούα, να θυμηθώ τον Γκιούλιβερ, τους Τρεις Σωματοφύλακες, τον Βασιλιά Αρθούρο, το Νησί των Θησαυρών, και βέβαια έργα του Ντίκενς, του Τουέιν, του Βερν…
Όλα τους έργα τόσο ΄δυνατά’, αλλά και με τόση υπευθυνότητα διασκευασμένα ώστε ο αναγνώστης των μέσων του 20ου αιώνα να μπορεί να αισθανθεί κοντά στους  ήρωές τους και να ενστερνισθεί τις αξίες τους.
Θέλω να πιστεύω πως και ο δικός μου τρόπος –μπορώ να εγγυηθώ πως εργάστηκα με παρόμοια υπευθυνότητα-  θα έχει το ίδιο αποτέλεσμα.

      Να υποθέσουμε- αν κρίνουμε από τη δική σας δουλειά και την εικονογράφηση του Βαγγέλη Παυλίδη- ότι τα ετοιμάζατε καιρό;

Ναι, καιρό. Συγκεκριμένα δυο χρόνια. Καθώς τα έγραφα μελετούσα τα πρωτότυπα, άλλες διασκευές, πολλές μελέτες… Και με τον Βαγγέλη Παυλίδη, αλλά και με την Έλενα Πατάκη αναζητούσαμε το ύφος όχι μόνο της εικονογράφησης αλλά και όλης της έκδοσης.
Θέλω να σταθώ στο σημείο αυτό. Τα δυο αυτά βιβλία ενώ δείχνουν ξεκάθαρα πως θέλουν να είναι μια συνέχεια παλιών παρόμοιων εκδόσεων, την ίδια στιγμή επίσης ξεκάθαρα φανερώνουν πως είναι σχεδιασμένα με μια πολύ σύγχρονη αισθητική ματιά. Νομίζω πως ενώνουν το χτες με το σήμερα.

    Τι βρήκατε σήμερα που όχι απλώς ξαναδιαβάσατε αλλά ξαναγράψατε αυτά τα έργα που δεν είχατε επισημάνει παλιά;

Μα σαν παιδί περισσότερο στεκόμουνα στα γεγονότα και οι όποιες βαθύτερες σκέψεις λειτουργούσαν με ένα υπόγειο τρόπο. Τώρα, καθώς πλέον ως ενήλικος έγραφα αυτές τις ιστορίες, ήταν οι σκέψεις και οι ιδέες που ενεργοποιούσαν όχι μόνο τις επιλογές της διασκευής, αλλά και την ίδια τη γραφή μου. Και έτσι έφτασα ακόμα και στο σημείο να ‘γεννήσω’ εγώ ένα νέο πρόσωπο – αφηγητή της κάθε ιστορίας, που κατά κάποιον τρόπο αποτελεί το alter ego μου -  και ήρθε κι αυτό να συγκατοικήσει με τα πρόσωπα του Θερβάντες και του Ραμπελαί.

     κ.Κοντολέων, θ’ ακολουθήσουν κι άλλα κλασσικά;

Θα το ήθελα… Αναζητώ τους συνεχιστές… Αλλά είναι πολύ νωρίς ακόμα για να έχω πάρει την όποια απόφαση.

     Μπορεί ένα βιβλίο να μας αλλάξει τη ζωή; Ένα τέτοιο βιβλίο μπορεί;

Ένα μόνο του βιβλίο  να αλλάξει τη ζωή ενός ανθρώπου;… Μάλλον αδύνατον. Πολλά βιβλία μαζί  -ναι μπορούν.



Δημοσιευτηκε στην εφημερίδα Φιλελεύθερος (4/1/2018)