Τρεις χαρακτήρες διαφορετικοί μα τόσο όμοιοι

http://lesxhanagnosis.blogspot.gr/2016/04/blog-post_5.html?spref=fb
http://lesxhanagnosis.blogspot.gr/2016/04/blog-post_5.html?spref=fb


Από τη Χρύσα Κουράκη

Γιατί να το διαβάσω στην τάξη;....Μανόλο, Μανολίτο και...Μανουήλ του Μάνου Κοντολέων

Υπόθεση

 Ένας συγγραφέας – ο Μανόλο. Ένα µικρό αγόρι – ο Μανολίτο. Κι ένα λευκό σκυλί που όµως το φωνάζουνε… Νύχτα. Ζούνε σε µια γειτονιά δίπλα σε ένα ποτάµι. Κι εκεί μαζί "μεγαλώνουν" και "γνωρίζουν" τη ζωή μέσα από μύθους και παραμύθια, μέσα από ιστορίες αληθινές και φανταστικές. Μα θα γνωρίσουν και τον Μανουήλ, τον έφηβο µε τα µαύρα µαλλιά και τα γαλάζια µάτια,που ήρθε κάπου από τα βόρεια – ίσως και από τις σελίδες ενός άλλου βιβλίου, ενός άλλου συγγραφέα… Και που ονειρεύεται πολλά ταξίδια να κάνει… όπως κάποτε τα έκανε ο παππούς του. Μαζί και οι τρεις μοιράζονται τις ιστορίες και τα όνειρα, μα και την πραγματικότητα όπως τη βιώνει ο καθένας.

Γιατί να το διαβάσω στην τάξη;

   Μανόλο, Μανολίτο και Μανουήλ...

  

Τρεις χαρακτήρες διαφορετικοί μα τόσο όμοιοι συνυπάρχουν μυθοπλαστικά μέσα σε ένα κείμενο που χωρίς να το θέλει ο αναγνώστης το συνδέει με την πραγματικότητα του συγγραφέα. Σίγουρα η σχέση του Μανόλο με τον Μανολίτο έχει κάτι από την τρυφεράδα της σχέσης του παππού με το εγγόνι με το οποίο μοιράζονται και το ίδιο όνομα. Ή μήπως ο μικρός Μανολίτο, ο έφηβος Μανουήλ και ο ηλικιωμένος Μανόλο είναι ή θα μπορούσαν να είναι το ίδιο πρόσωπο σε τρεις διαφορετικές ηλικιακές φάσεις; Τρεις γενιές επικοινωνούν σκέψεις, φόβους, συναισθήματα, αναζητήσεις... τη ζωή τους ολόκληρη.

   Όπως ο ίδιος ο συγγραφέας αποκαλύπτει, ο Μανουήλ προέρχεται από ένα άλλο βιβλίο, ενός άλλου συγγραφέα... Ο συγγραφέας αυτός είναι ο Γεώργιος Βιζυηνός και το βιβλίο του είναι "Το μόνο της ζωής του ταξείδιον". Η συγκεκριμένη επιλογή του Μάνου Κοντολέων δίνει μια επιπλέον "ώθηση" για ένα λογοτεχνικό ταξίδι στον αναγνώστη αλλά και στο ίδιο το κείμενο. Η διακειμενική αυτή διασύνδεση, οι παραθέσεις μύθων και παραμυθιών, καθώς και το ποίημα το οποίο αναφέρεται στο τέλος κάνουν το κείμενο με τους χαρακτήρες του να "ζουν" και μετά το τέλος του βιβλίου. Σίγουρα ένας "προχωρημένος" αναγνώστης θα καταλάβει τις συνδέσεις και θα κάνει τους δικούς του συνειρμούς, ενώ ένας "αρχάριος" αναγνώστης θα αναζητήσει τις συνδέσεις αυτές και θα επαναδομήσει τους λογοτεχνικούς ήρωες σε νέα βάση. Με τον συγκεκριμένο τρόπο η απολαυστική ανάγνωση του βιβλίου μετατρέπεται σε μια περιδιάβαση στη λογοτεχνία, στις ανθρώπινες γενεές και στον χρόνο.

   Όλοι μας έχουμε κείμενα που έχουμε αγαπήσει ιδιαίτερα, που κουβαλάμε μέσα μας, που μας εκφράζουν απόλυτα και που πάντα "ξεφυτρώνουν" μπροστά μας. Νομίζω πως ο Μάνος Κοντολέων τα "κομμάτια" του τα αξιοποίησε με τον καλύτερο τρόπο τόσο για τα παιδιά που θα τα διαβάσουν και θα ανατρέξουν να τα βρουν, όσο και για τους ενήλικες που θα τους ξυπνήσουν λογοτεχνικές μα και προσωπικές μνήμες αναζήτησης και ενηλικίωσης.

    Τελειώνοντας, θα ήθελα να σταθώ στα ταξίδια του παππού του Μανουήλ. Ταξίδια με την αφήγηση των οποίων μεγάλωσε ο εγγονός του, ώσπου τελικά τα αναζήτησε και μόνος του. Ταξίδια του νου, που μπορεί να μην πραγματοποιήθηκαν ποτέ, αλλά έδωσαν και στους δύο έναν λόγο να συνεχίζουν και να αντέχουν. Ταξίδια, που αν έστω και για λίγο, παρακινηθούν να κάνουν και οι αναγνώστες του βιβλίου, θα έχει επιτευχθεί ο σημαντικότερος λόγος για να διαβαστεί αυτό το βιβλίο στην τάξη.

Από τη Χρύσα Κουράκη