Μικρό Αλφαβητάρι Αφήγησης

Τα λαϊκά παραμύθι –κεντρικά στοιχεία σύμπραξης της ατομικής ανάγκης με την κοινωνική συνείδηση- έχουν εδώ και πάρα πολλά χρόνια πάψει να δημιουργούνται. 

Οι άνθρωποι από τη μια ανακάλυψαν άλλους τρόπους έκφρασης τόσο της ατομικής τους ταυτότητας, όσο και της κοινωνικής τους συνείδησης και από την άλλη έχουν αφεθεί σε τρόπους ψυχαγωγίας που κυριαρχεί η εικόνα.

Τα λαϊκά παραμύθια έτσι όπως από στόμα σε στόμα κυκλοφορούσαν και ανανεωνόντουσαν έχουν πλέον θεωρηθεί ως κομβικά σημεία των λαϊκών πολιτισμών και μέσα από αυτά μπορεί κανείς να διαπιστώσει τι ένωνε και τις διαφοροποιούσε τις πληθυσμιακές ομάδες από εποχή σε εποχή και από περιοχή σε περιοχή.

Αλλά ενώ το λαϊκό παραμύθι ως είδος έχει πλέον θεωρηθεί ως κάτι με μουσειακή αξία, η αφήγησή του διανύει μια όχι μόνο νέα περίοδο αναζωογόνησης αλλά και αποτελεί ένα τρόπο κατάθεσης ατομικών και ομαδικών συναισθημάτων και ιδεών.

Η αφήγηση μιας ιστορίας για να υπάρξει προϋποθέτει την ύπαρξη δύο ανθρώπων -αυτού που αφηγείται και αυτού που ακούει.

Σχέση που αποκτά θεμελιώδεις διαστάσεις ακόμα και σήμερα. Όλοι μας μπορούμε να ανατρέξουμε στην προσωπική μας μνήμη και να θυμηθούμε τι μας συνέδεε με τον άνθρωπο που μας έλεγε μια ιστορία ή με εκείνον που εμείς του αφηγηθήκαμε μια άλλη.

Κι έτσι όπως η σημερινή καθημερινότητα στηρίζεται πλέον στο απρόσωπο  μιας παγκοσμιοποιημένης κοινότητας, μια τέτοια διαπροσωπική σχέση που προσφέρει η αφήγηση αποκτά ένα νέο πολυδύναμο περιεχόμενο.

Αυτό το περιεχόμενο θέλησε να καταγράψει η Λίλη Λαμπρέλλη με την κυκλοφορία του τελευταίου της βιβλίο «Μικρό αλφαβητάρι αφήγησης»

Η συγκεκριμένη αφηγήτρια και συγγραφέας έχει και στο παρελθόν γράψει βιβλία που στηρίχτηκαν στον τρόπο που μια αφήγηση αξίζει να υλοποιείται στις μέρες μας, αλλά και την αξία που η πράξη της αφήγησης προσφέρει επίσης στις μέρες μας.

Με αυτό όμως το νέο της βιβλίο κάνει κάτι εντελώς πρωτότυπο. Επιχειρεί την καταγραφή των αξιών που η πράξη της αφήγησης εμπεριέχει.

Με την έξυπνη δομή ενός ας πούμε λεξικού αφηγηματικών προβληματισμών, φωτίζει άλλοτε σκέψεις που έχουν μείνει στο σκοτάδι κι άλλοτε επιβεβαιώνει άλλες που ίσως οδεύουν προς αφανισμό.

Έτσι, λοιπόν, ανάμεσα στα λήμματα του Α και συγκεκριμένα στο Αφηγητής διαβάζουμε πως όλοι μας είμαστε εν τέλει αφηγητές καθώς όλοι μας έχουμε μια προσωπική αντίληψη του κόσμου που μας περιβάλλει και του εαυτού μας και πως όλο αυτό είναι μια εσωτερική , προσωπική, αφήγηση.

Με μια τέτοια σκέψη φωτίζεται η μοναχικότητα της εποχής μας, καθώς η προσωπική αφήγηση δεν απαιτεί την ύπαρξη κάποιου που να την ακούει.

Από το γράμμα Ε επιλέγω λίγες γραμμές απ΄ όσες αφορούν τη λέξη Ελευθερία  και αντιγράφω τις σκέψεις της συγγραφέα: Η ελευθερία που κατακτιέται μέσα από απώλειες  (σαν τις συνεχείς απώλειες του ήρωα) και μας συντροφεύει στις αφηγήσεις μας δε συνίσταται στο να μην έχουμε καμιά δέσμευση , αλλά στο να επιλέγουμε τις δεσμεύσεις μας και να αναλαμβάνουμε την ευθύνη να τις φέρουμε εις πέρας.

Προχωρώντας στο γράμμα Μ και στο λήμμα Μύθος η Λαμπρέλλη μας τονίζει πως ο μυθικός λόγος ήταν μπολιασμένος με όνειρα και δικαιοσύνη και πως θα πρέπει να μας θυμίζει  πως θα πρέπει να είμαστε πιο ταπεινοί απέναντι σε ό,τι είναι έξω από τον άνθρωπο –απέναντι στην ίδια τη φύση που καταστρέφουμε με αλαζονεία.

Από τις ιδιαιτέρως ενδιαφέροντες απόψεις που καταγράφονται κάτω από το γράμμα Π, μένω στην άποψη πως η αφήγηση είναι ως ένα Παιχνίδι καθώς προτείνει τον ου-τόπο της φαντασίας, της αποδοχής του απρόσμενου , της αποδοχής της ανατροπής, την αναζήτηση και την αποδοχή του εαυτού αλλά και του άλλου.

Και πάντα μένοντας στο Π, δεν μπορώ παρά νη συμφωνήσω πως ο  Παραμυθάς είναι εξ’ ορισμού επαναστάτης, γιατί ο λόγος που υπηρετεί είναι ανατρεπτικός πάντα με τη μεριά του αδύναμου, του διαφορετικού , του αθώου.

Σταματώ την σύντομη περιήγηση σε αυτό το τόσο ενδιαφέρον αλφαβητάρι της αφήγησης με τα όσα αναφέρονται κάτω από τη λέξη Χαραμάδες. Η αφήγηση –υποστηρίζει η Λαμπρέλλη – πρέπει να αφήνει κάποιες στιγμές απόλυτης ελευθερίας, χαραμάδες χαλάρωσης ώστε τόσο ο αφηγητής όσο και εκείνος που ακούει την αφήγηση να μη χάνουν την προσωπικότητά τους.

Αυτά  -εν συντομία- θέλησα να καταγράψω σε μια παρουσίαση ενός  βιβλίου που ομολογώ πως με κέρδισε όχι μόνο με την πρωτότυπη σύλληψή του, αλλά κυρίως με το ότι καταφέρνει να μετατρέψει μια πράξη –την αφήγηση- που ίσως πολλοί από εμάς να  θεωρούμε πως έχει ένα περιορισμένο λόγο ύπαρξης στην εποχής μας, σε μια σταθερά φιλοσοφημένη και ουσιαστικά πολιτικοποιημένη στάση ζωής και ατομικής δημιουργίας



Πρώτη ανάρτηση: http://diastixo.gr/kritikes/diafora/7774-lamprellh-alfavhtari