22.5.07


Ποια είναι μεγάλη λογοτεχνία;
Απαντήσεις πολλές, ίσως όλες ασαφείς. Αλλά για μένα το βιβλίο εκείνο που θα μου προσφέρει μαζί με την αισθητική ικανοποίηση και ένα άλλο κοίταγμα του γνωστού κόσμου, αυτό -ναι!- είναι, ανήκει στη μεγάλη λογοτεχνια.
"Τα μελένια λεμόνια" του Θανάση Τριαρίδη είναι ένα περίεργο κείμενο, δεν εντάσσεται σε κάποιο συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος, αλλά είναι καθαρή και μεγάλη λογοτεχνική σύνθεση. Γιατί δεν μένει μόνο στο τι θέλει να πει, αλλά κυρίως στο πως το λέει.
Αιρετικά ηθικό, αχαλίνωτα ερωτικό, τρυφερά αγωνιστικό. Υπαρξιακά πολιτικό.
Μπορεί να προκαλέσει συζητήσεις έως και πάθη, μπορεί και κανείς να μην το προσέξει.
Μου είναι αδιάφορο. Σημασία έχει πως γράφτηκε και κυκλοφορεί -υπάρχει.
Υπάρχει, την ίδια ώρα που σεμνά αναρωτιέται:
"Τι του απέμενε, λοιπόν;
Μπροστά στο τρομερό το πεπρωμένο που τον κύκλωνε,
μέσα στη μεγάλη νύχτα των δολοφόνων αστών
ο Ρέμπραντ Βαν Ρέιν στάθηκε απέναντι από την αγαπημένη γυναίκα
και προσπάθησε να ζωγραφίσει αυτό που ζούσε και συνάμα αυτό που έχανε*
τον αγώνα για ένα χαμόγελο, το τρέμουλο του χείλους,
το δισταγμό του χεριού, τη μυρωδιά του κόκκινου γαρύφαλλου-
κυρίως εκείνη την ασθενική τη μυρωδιά"
... Ασθενική μυρωδιά. Ναι, κάπως έτσι κυκλοφορεί ανάμεσά μας η λογοτεχνία που είναι προορισμένη να ζήσει.

8 comments:

ange-ta said...

Καλημέρα Μάνο,
Θα ήθελα να πώ, κάνοντας με τρόπο αυτό μια έμεση κρίση για τα Μ.Λεμόνια, ότι εμείς οι αναγνώστες, εμείς που απλώς διαβάζουμε για να δούμε τον κόσμο από τα μάτια του λογοτέχνη, του ανθρώπου των γραμμάτων, αλλά και για να κατανοήσουμε τις απόκρυφες δίπλες του κόσμου , εμείς που δεν ασκούμε το επάγγελμα του συγγραφέα, ή του κριτικού,
Εμείς λοιπόν αναπτύσουμε μια σκοτεινή έξη, στο να διασθανόμαστε τα καλά βιβλία.
Και όταν λέω καλά βιβλία, εννοώ αυτά που θα τα διαβάζουν με την ίδια ευχαρίστηση, τουλάχιστον τα παιδιά μας.
Και να μη παρεξηγηθώ, όταν λέω εμείς, δεν εννοώ εμείς οι συγκεκριμένοι, αλλά εμείς οι αναγνώστες διαχρονικά. Εμείς οι άγνωστοι.
Ο reader είχε κάνει αφιέρωμα για τα μελένια.

Μάνος Κοντολέων said...

ange-ta

Μα αναγνώστες όλοι είμαστε. Προσωπικά δε, θα μπορούσα ίσως να αποποιηθώ την ιδιότητα του συγγραφέα, αλλά με τίποτε εκείνη του αναγνώστη.
Κι έτσι αυτή τη σκοτεινή έξη τη διαθέτω κι εγώ (δε θέλω να μιλώ εκ μέρους όλων των συγγραφέων).
Ο χρόνος είναι ένας τρόπος ελέγχου της ποιότητας. Αλλά συνήθως δεν μπορούμε να τον χρησιμοποιούμε για τα νέα έργα που διαβάζουμε. Μας μένει, λοιπόν, το ένστιχτό και η υποκειμενική άποψη. Και το ρίσκο της... Α, και η ελευθερία της.

ange-ta said...

"Και το ρίσκο της... Α, και η ελευθερία της"
σωστό!!
κυρίως το δεύτερο, που είναι και ο καλίτερος σύμβουλος του καλού βιβλίου, αλλά κάποτε - κάποτε, νομίζουμε ότι είμαστε ελεύθεροι αλλα, δεν.

Μάνος Κοντολέων said...

ange-ta

Κι ο Θεός καμάρωνε για το έργο του(ς)

ioeu said...

το ανεπαίσθητο...το καλά κρυμμένο, ζει ανάμεσά μας, θα ζει μετά από μας κι εμείς μέσα απ' αυτό, αν το μυρίσουμε...

scalidi said...

Το βιβλίο με έχει μαγέψει απολύτως, ιδίως η γλώσσα και η ροή της, φρέσκια και ζωντανή. Νιώθω ότι διαβάζω καθαρτήρια κλασική λογοτεχνία. Τίποτα λιγότερο.

Μάνος Κοντολέων said...

scalidi

Κι εγώ πιάνω τον εαυτό μου να ανοίγει κάθε τόσο το βιβλίο σε τυχαία σελίδα και να τη διαβάζει και να χάνεται στη μαγεία των λέξεων.
Με δηλωμένη και δημόσια τη φιλία που με δένει με τον συγγραφέα, ίσως να φαίνομαι υποκειμενικός κριτής του έργου του. Ξέρω όμως πως οι κρίσεις μου δεν είναι υποκειμενικές. Αλλά χαίρομαι όταν και κάποιοι άλλοι τις συμμερίζονται.

ΝΙΟΒΗ ΛΥΡΗ said...

ενα μυθιστόρημα στο διδίκτυο, στο www.niovi-lyri.blogspot.com