Διονύσης Μαρίνος: «Σαν Νορμάλ»

  

Διονύσης Μαρίνος: «Σαν Νορμάλ», Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Μεταίχμιο

 

«Όταν έρχεται η ώρα, μου βγαίνει φυσικό να γράφω σαν κάποιος να μου υπαγόρευε· για αυτό και κάπου κάπου επιβάλλω αυστηρούς κανόνες στον εαυτό μου, δίκην παραλλαγών ενός πράγματος που μάλλον θα κατέληγε μονότονο» -αυτά είναι λόγια του συγγραφέα Χούλιο Κορτάσαρ και θεωρώ πως απόλυτα εκφράζουν τον τρόπο με τον οποίο ο Διονύσης Μαρίνος δόμησε το νέο του σπονδυλωτό μυθιστόρημα που έχει τον περίεργο -μα και απόλυτα επιτυχημένο- τίτλο «Σαν Νορμάλ»

Και ισχυρίζομαι ότι ταιριάζουν μιας και ο ίδιος ο συγγραφέας – αφηγητής της ιστορίας με τον Χούλιο Κορτάσαρ κάποια στιγμή συνδιαλέγεται, ενώ παράλληλα ο ήρωάς του -ακολουθώντας τα μυθιστορηματικά ευρήματα του Κορτάσαρ- παίρνει στα δικά του χέρια την εξιστόρηση των συμβάντων.

Αλλά ας δούμε με μια πλέον βατή εξιστόρηση τα γεγονότα που περιέχονται σε αυτό το σπονδυλωτό μυθιστόρημα.

Μυθιστορηματικός τόπος μια πόλη, η Σαν Νορμάλ. Πόλη που δε θα πρέπει να την αναζητήσει κανείς στον όποιο χάρτη, γιατί μπορεί να είναι η όποια πόλη βάζει κανείς στο νου του, ενώ παράλληλα και δε θα είναι.

Αυτά που συμβαίνουν στην πόλη αυτή, κάλλιστα υπάρχει η πιθανότητα να συμβαίνουν και στην όποια άλλη πόλη. Αλλά όχι ακριβώς τα ίδια. Ή τουλάχιστον όχι με τον όποιο ρεαλιστικό τρόπο γνωρίζουμε.

Στην πόλη Σαν Νορμάλ οι άνθρωποι ερωτεύονται, έχουν κατοικίδια, συνυπάρχουν ποικιλοτρόπως με αλλοδαπούς, πάνε διακοπές, ονειρεύονται εφιάλτες…

Άνθρωποι κανονικοί… Νορμάλ. Κι όμως όχι ακριβώς νορμάλ, μα… σαν νορμάλ. Αφήνονται να τους οδηγούν τα πάθη τους, εμπλέκονται σε πράξεις ατελέσφορες, μετατρέπουν τα όνειρά τους σε εφιάλτες, εξαφανίζονται οικειοθελώς, συνομιλούν, συμπλέκονται, αυτοαναιρούνται. Κι όλα αυτά μέσα  στα πλαίσια μιας αποκλείνουσας ρεαλιστικής κατάστασης.

Με άλλα λόγια είδωλα, αντανακλάσεις της πραγματικότητας που όπως όλα τα είδωλα… αν και ρεαλιστικής εικόνες εν τέλει είναι προϊόντα μιας φαντασίωσης… Δηλαδή μιας συγγραφικής σύνθεσης.

Κάτω από μια τέτοια συνθήκη ο Διονύσης Μαρίνος συνέθεσε τις ιστορίες του, έπλασε τους χαρακτήρες των ηρώων του και κάποια στιγμή ολοκλήρωσε τη μαθητεία του στην ιδιότυπη γραφή του Χούλιο Κορτάσαρ βάζοντας μέσα στις σελίδες του τη διαμάχη ανάμεσα στο δημιούργημα και στον δημιουργό του. Και μας ξαφνιάζει καθώς αναγνωρίζουμε την απολύτως μη λογική συνθήκη ο ένας να είναι ο συγγραφέας του άλλου και να διαφωνούν πάνω στο πως θα πλάσουν την κεντρική ηρωίδα μιας από τις  ιστορίες που ο ένας συνέλαβε και ανέθεσε στον άλλον να την περιγράψει:

«Ο Μπαρτλ ήταν ανένδοτος, αλλά συγγραφείς σαν τον Μπαρτλ δεν θα μπορούσαν να είναι κάτι άλλο. Ακόμα και τη στιγμή που έγραφα την ιστορία γελούσα με την εμμονή του Μπαρλτ στην καθαρότητα των συγγραφικών προθέσεων του και την εριστική διακήρυξη της απόλυτης ελευθερίας του να χαράξει εκείνος -και κανένας άλλος- την πορεία της ιστορίας. Λίγο θα τον ενδιάφερε αν τον πληροφορούσε κάποιος ότι και ο ίδιος γέννημα της μυθοπλασίας ήταν, τίποτε παραπάνω από ήρωας ενός συγγραφέα, που όμως λειτουργούσε περισσότερο δημοκρατικά από εκείνον.  Διατηρώ στον εαυτό μου το δικαίωμα της τελικής απόφασης, αυτό δεν μπορεί να αλλάξει, ένα κείμενο δεν γράφεται μόνο του, χρειάζεται η επενέργεια του συγγραφέα, όμως, κατά τη διάρκεια της γραφής αφήνω πάντα μια ανοιχτή χαραμάδα στην επιείκεια να αφυπνιστεί από την ίδια την πλοκή. Οι ήρωές μου είναι κάτι άλλο από εμένα και τους αντιμετωπίζω ως ανθρώπους που τους γνωρίζω για πρώτη φορά, επομένως θέλω να μάθω πρώτα πως σκέφτονται κι ύστερα, πολύ ύστερα, να τους βοηθήσω να αλλάξουν τροπάρι» (σελ. 275)

 

Διονύσης Μαρίνος

 

Έχουμε λοιπόν, ένα σπονδυλωτό μυθιστόρημα όπου ο ρεαλισμός αν και υπάρχει αυτοαναιρείται και παράλληλα διαβάζουμε για τους υπαρξιακούς νόμους που καθορίζουν τη διαδικασία της συγγραφής.

Μα επειδή οι διάφορες θεωρίες δεν είναι από μόνες τους αρκετές για να στήσουν ένα καλό λογοτεχνικό έργο -και το «Σαν Νορμάλ», ένα καλό λογοτεχνικό έργο είναι- θα πρέπει να τονίσουμε την πλούσια και ενδιαφέρουσα παρουσία του γραπτού λόγου, όπως και την καλοδουλεμένη πλοκή των επιμέρους κεφαλαίων / ιστοριών, μα και βέβαια την ευρηματική πινακοθήκη των χαρακτήρων που πολύ συχνά αφήνουν τις δικές τους ιστορίες και εισέρχονται στις ιστορίες άλλων.

Ο Διονύσης Μαρίνος έγραψε ένα εντελώς πρωτότυπο έργο που καταφέρνει να συνδέσει από τη μια τη μυθιστορηματική οντότητα και από την άλλη τις λογοτεχνικές απόψεις περί θανάτου (μα και παντοδυναμίας) του συγγραφέα.

https://www.fractalart.gr/san-normal/

(666 λέξεις)