Ο Διονύσης Λεϊμονής στο bookia.gr
http://www.bookia.gr/index.php?action=Suggestions&book=226159
Ποια είναι η Κασσάνδρα; Mία ηρωίδα του χτες που απευθύνεται
στο σήμερα και το μέλλον; Mία τραγική ηρωίδα ή απλά μία γυναίκα που πληρώνει
για τα λάθη της; Μια μάντισσα; Μια πριγκίπισσα; Και γυναίκα; Είναι, άραγε μια
γυναίκα πέρα από τις υψηλές ιδιότητες με τις οποίες την έχει επιφορτίσει ο
μύθος;
Κι από την άλλη γιατί να μας ενδιαφέρει η ιστορία μίας
γυναίκας, που τα ίχνη της χάνονται στους αιώνες; Η μήπως η ζωή της έχει πολλά
σημάδια του σήμερα; Είναι μια γυναίκα αναγνωρίσιμη γύρω μας;
Ποιά η σχέση της Κασσάνδρας με τον συγγραφέα Μάνο Κοντολέων;
Και οι δύο ψάχνουν τις λέξεις… Πρώτα εκείνες που θα πείθανε τους άλλους και
μετά εκείνες που θα μπορούσανε να τους παρηγορήσουν.
Τον Μάνο και την Κασσάνδρα, την Κασσάνδρα και τον Μάνο.
Πώς τα ατομικά αδιέξοδα διαμορφώνουν μία στάση ζωής;
«Το να τολμάς να
οδηγείς στα άκρα τον ίδιο σου τον εαυτό – οι Θεοί δεν το συγχωρούν»
Υπάρχει μία μοίρα για τον καθένα μας ή μήπως ο καθένας μας έχει την ελευθερία
να διαλέγει από μόνος του τη ζωή που θα ζήσει;
Κάπου δίπλα στην Κλωθώ, τη Λάχεση, την Ατραπό περπατά και η
Ευθύνη. Αυτή η μικρή θεά είναι που τελικά αποφασίζει.
Η Κασάνδρα αυτή την ευθύνη αποδέχτηκε και με το όνομά της
θέλει να τη θυμούνται οι άνθρωποι των επόμενων γενιών.
«Πώς να μισήσεις τον εχθρό, όταν ξέρεις πολύ καλά πως θα
πονέσει, όπως πονάνε και οι δικοί σου άνθρωποι;», αναρωτιέται η ηρωίδα του
Κοντολέων. Και κάποια στιγμή αναφωνεί: «Αχ, εμείς, οι ανίσχυροι θνητοί –πιόνια
είμαστε στις διαθέσεις των θεών. Όμως,
λέω πως ακόμα κι αν είσαι θνητός, μπορείς να έχεις τη δυνατότητα επιλογών. Μπορείς να διαλέξεις
τον θάνατο ή το τέλος που σου ταιριάζει».
Κι ο θεός Φοίβος σε άλλο σημείο της δίνει την απάντηση: «Το
λάθος σου ήταν ότι πίστεψες πως οι άνθρωποι μπορεί να έχουν σωστή κρίση. Δεν
έχουν», λέει ο Φοίβος στην Κασσάνδρα λίγο πριν τη σφαγή της.
Η Κασσάνδρα ανίσχυρη να αντιδράσει στα όσα συνειδητοποιεί
ότι θα συμβούν αποτελεί για τον Κοντολέων το σύμβολο του ανθρώπου που μπορεί να
δει με λογική αυτό που οι άλλοι πράττουν με παραλογισμό.
Η «μαύρη άμμος» της Κασσάνδρας είναι η επίγνωση όσων θα
συμβούν, αφού μπορεί να διακρίνει νηφάλια ποιες θα είναι οι συνέπειες των
ανθρώπινων πράξεων, που γίνονται υπό την κυριαρχία της συναισθηματικής
φόρτισης.
Ο δραματικός εσωτερικός μονόλογος της Κασσάνδρας συντροφεύει
τις τελευταίες σκέψεις της ίδιας αλλά και τους προβληματισμούς των σύγχρονων
αναγνωστών και ακουμπά τους φόβους, τα πάθη, τα όνειρα κάθε αναγνώστη.
Τελειώνοντας την ανάγνωση του βιβλίου νιώθει κανείς σαν να
έχει μόλις βιώσει μία ιεροτελεστία κάθαρσης.
Και φυσικά η πένα του Μάνου Κοντολέων ζωγραφίζει επιδέξια
τον εσωτερικό και εξωτερικό κόσμο της Κασσάνδρας. Η ποικιλία αφηγηματικών τεχνικών, η συνεχής εναλλαγή των
χρόνων από το παρόν στο παρελθόν αλλά και στο μέλλον, η επιτυχημένη χρήση
επιθέτων και ουσιαστικών που καίρια περιγράφουν τους χαρακτήρες του έργου αλλά
και η ενδελεχής έρευνα στα αυθεντικά κείμενα των αρχαίων τραγικών με τα οποία
συνδιαλέγεται ελεύθερα, όπως κάθε δημιουργός έχει το δικαίωμα να κάνει,
χαρίζουν στην Κασσάνδρα μία θέση μακριά από τη Μαύρη Άμμο της Λήθης και την
εγκαθιστούν στον θρόνο της Μνήμης.
Ένα βαθιά φιλοσοφικό κείμενο που αποδεικνύει τη
διαχρονικότητα των ανθρώπινων τύπων.Ίδιοι οι άνθρωποι από τα χρόνια της
Κασσάνδρας μέχρι σήμερα.Τους ίδιους φόβους και τα ίδια όνειρα μοιράζονται.Δε θα
μπορούσε λοιπόν η Κασσάνδρα να λείπει από τη σημερινή εποχή, όπου οι άνθρωποι
αβέβαιοι για το μέλλον τους εναποθέτουν τη σωτηρία τους στον Θεό ή οι σύγχρονοι
άνακτες θεωρούν πως δεν έχουν ανάγκη τον Θεό, αφού καταχράστηκαν τη θέση Του.
Η επίγνωση του τέλους που έρχεται χαρίζει στην Κασσάνδρα τη
γαλήνη που χρόνια αποζητούσε, αλλά και την ικανοποίηση ότι ως άνθρωπος έπραξε
το καθήκον της.
Προσπάθησε να ζήσει, να αγαπήσει, να προστατεύσει,
παραπαίοντας ανάμεσα στα ανθρώπινα πάθη και την ανιδιοτελή αγάπη για την
πατρίδα, τους ξένους, τους ανήμπορους, ακόμη και για τον εχθρό της. Μια ηρωίδα
,που αν και δεν έχει λευκό ποινικό μητρώο, τη δικαιώνουν στο τέλος οι πράξεις
της.
Δεν είναι εύκολη ηρωίδα η «Κασσάνδρα» ούτε το βιβλίο είναι
για να περάσεις ένα χαλαρό απόγευμα. Αντίθετα είναι ένα βιβλίο που θέτει
προβληματισμούς, αφορμή για κουβέντα -με τον εαυτό μας ή με άλλους- βάζει το
δάκτυλο στον τύπο των ήλων στρέφοντας τη ματιά του στα βάθη της ανθρώπινης
ψυχοσύνθεσης.
Με άλλα λόγια είναι ένα βιβλίο που σίγουρα θα αφήσει
ανεξίτηλα σημάδια στην ψυχή των αναγνωστών του.
No comments:
Post a Comment