Τριστάνος και Ιζόλδη- Μια ιστορία των γλάρων: Όταν ο Μ. Κοντολέων καθηλώνει

Le roman de Tristan et Iseut. Το μυθιστόρημα του Τριστάνου και της Ιζόλδης. Μια σχεδόν αρχετυπική ιστορία που ταξίδεψε από τον 11ο αιώνα ως τις μέρες μας κατακερματισμένη, καθώς άλλες εγγραφές εχάθηκαν εξ’ όλοκλήρου και άλλες, ευτυχώς, μας διέσωσαν μεγάλα τμήματα, όπως αυτή του περίπου σύγχρονου της ιστορίας ποιητή Μπερούλ και του Τομάς, κάπου τρεις χιλιάδες στίχοι έκαστος. Ο Τριστάνος του Γάλλου συγγραφέα και μελετητή του Μεσαίωνα Τζόζεφ Μπεντιέ, πάλι, που συνετέθη στο τέλος του δεκάτου ένατου αιώνα, έφερε στους αναγνώστες την ιστορία των δύο ερωτευμένων που “ήπιαν την αγάπη και τον θάνατο” με τον τρόπο των γνήσιων τροβαδούρων και όπως τραγουδήθηκε στους κουρασμένους από τις μάχες Γάλλους στρατιώτες του 11ου αιώνα, έτσι όπως η Κέλτικης γέννας αυτή ιστορία γοήτευσε τους προ εννέα αιώνων Γάλλους και έσπειρε τον ρομαντισμό του παντού, κατά τα φαινόμενα και σε αριστουργήματα της παγκόσμιας δραματουργίας, βλέπε Ρωμαίος και Ιουλιέτα.

Στα βιβλία των Μπερούλ και Μπεντιέ στηρίχθηκε ο Μάνος Κοντολέων για να δημιουργήσει τη δική του διασκευή επί της ιστορίας αυτής. Δεδομένης της χρήσης ενός εντελώς διαφορετικού αφηγηματικού σχήματος, των αφηγητών γλάρων που ίπτανται πάνω τα βράχια της Κορνουάλης και τις ακτές της Ιρλανδίας θωρώντας σκωπτικά κάθε εξέλιξη, της παράλειψης αρκετών γεγονότων και της ενσωμάτωσης άλλων πρωτογενών, αλλά κυρίως της ύπαρξης τόσο Κοντολεωνικού ύφους και γλώσσας, σχεδόν ακροβατούμε όταν μιλάμε για διασκευή του μεσαιωνικού θρύλου. Ο διαπρεπής Έλληνας συγγραφέας επανεγγράφει, μετά τον Θερβάντες με το Ζήσε όπως ο Δον Κιχώτης και τον Ραμπελαί με Το βιβλίο της ζωής του Μεγάλου Γαργαντούα όταν ακόμα ήταν παιδί και νέος άντρας, τον κλασικό μύθο του Τριστάνου και της Ιζόλδης, μετασχηματίζοντάς τον με τέτοιο τρόπο και με τα προαναφερθέντα δομικά χαρακτηριστικά, έτσι ώστε να διαβάζουμε κάτι του οποίου γνωρίζουμε μόνο τον βασικό ιστό του.

Ο Μ. Κοντολέων αποσύρει το κέντρο βάρους του αναγνώστη από τις σταθερές του ερωτικού ειδυλλίου, από το τι και πώς έγινε και μεταθέτει το ενδιαφέρον στο σαρκαστικό, λακωνικό βλέμμα των γλάρων επί των ανθρώπινων πεπραγμένων, τους καθολικούς νόμους της φύσης που σαλεύουν τον νου των ανθρώπων και στις επιλογές του να ιχνηλατήσει τον έρωτα και τον θάνατο Σολωμικά (“μόλις εἶν᾿ ἔτσι δυνατὸς ὁ Ἔρωτας καὶ ὁ Χάρος”*) και θα έλεγα με την γλυκύτητα του δημοτικού τραγουδιού (“τι έρωτας τι θάνατος δεν έχεις να διαλέξεις“*) και να ισορροπήσει έτσι ώστε να παραδώσει τον μύθο θελκτικό για κάθε αναγνωστική ηλικία.

Με απαράμιλλο ρυθμό, με την υψηλή ποιότητα και την παραμυθένια αύρα τον λέξεων του Μ. Κοντολέων, η δύναμη του Τριστάνου και της Ιζόλδης, του έρωτα και του θανάτου, έρχεται με ορμή και σαγήνη να καθηλώσουν κάθε αναγνώστη. Ο συγγραφέας παίρνει την διαχρονικότητα του οικουμενικού αυτού έπους αγάπης και επανανοηματοδοτεί τις αξίες του αφού αυτές γίνονται διάτρητες στο ράμφος των γλάρων της Κέλτικης θάλασσας που θυμίζουν αφηγητή και χαμηλόφωνο σχολιαστή πίσω από την φωνή του τροβαδούρου. “Αν θέλετε να μάθετε την ιστορία ενός τόπου, τα πάθη και τα όνειρα όσων τον κατοικούνε, ελάτε σ’ εμάς… Ζητήστε να σας τα πούμε όλα”.

Κι είναι αυτός, ένας γλάρος που ξεκινά να ξετυλίγει μια από τις πιο ωραίες ιστορίες των “παιχνιδιάρηδων” ανθρώπων και ίσως μόνο “παιχνιδιάρηδων”, εκείνη στους απόκρημνους βράχους της Κορνουάλης στην Νοτιοδυτική Μεγάλη Βρετανίας την εποχή που βασιλιάς της ήταν ο Μάρκος.

Η αδερφή του παντρεύτηκε, πριν πολλά χρόνια τον κύρη ενός νησιού (βασιλιάς Ριβαλάν) που την ερωτεύτηκε σφόδρα, πήγε στα μέρη του να γεννήσει ένα αγόρι, μα η δύσμοιρη πέθανε πάνω στη γέννα, έζησε το αγόρι, που μεγάλωσε δίχως μάνα. Και το όνομά του ήτανε Τριστάνος, που σημαίνει θλιμμένος. Και πήγε σαν μεγάλωσε στο κάστρο του Μάρκου να κερδίσει με το σπαθί του τον τίτλο του ιππότη. Μπήκε στη φρουρά του άρχοντα ο Τριστάνος κι ύστερα γίνηκε υπασπιστής του, δίχως να ξέρει πως είναι ανιψιός του.

Κι όταν ήρθε ο Μόρχολτ, αδερφός της γυναίκας του βασιλιά της Ιρλανδίας, απαιτώντας από τον Μάρκο φόρο υποτέλειας από ήττα παλιά τριακόσια αγόρια και κορίτσια, ο Μάρκος αρνήθηκε και ο φοβερός Μόρχολτ ζήτησε έναν να μονομαχήσει μαζί του για να κριθεί η απονομή του φόρου. Και ο Τριστάνος προσφέρθηκε εθελοντικά να πολεμήσει με τον ανίκητο γίγαντα που τους απειλούσε. Και τον νίκησε και το όνομά του τράνεψε μεμιάς εκείνη τη μέρα. Μόνο που ένα μικρό κομμάτι από το ατσάλινο σπαθί του έμεινε στο κορμί του Μόρχολτ. Κι αυτό το μικρό κομμάτι ήταν που έκαμε την αδελφή του, να ορκιστεί να εκδικηθεί όποιος σκότωσε τον αδερφό της.

Ο Μάρκος έπρεπε να παντρευτεί, να αποκτήσει τον δικό του γιο. Και η εκλεκτή ήταν… η Ιζόλδη, η πριγκίπισσα του τόπου του Μόρχολτ. Η αδερφή του! Η συνέχεια στο βιβλίο…

“Να ένα ακόμα από τα τερτίπια του Έρωτα που δεν μπορώ να καταλάβω. Να φέρνει τον θάνατο μαζί με τη ζωή”

Εκδόσεις Πατάκη. Από 9 περίπου ετών. Θαυμάσιο. Προτείνεται.

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

*Ο Κρητικός- Δ. Σολωμός

Από Απόστολος Πάππος -27/11/20190284
https://www.elniplex.com/%cf%84%cf%81%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%ac%ce%bd%ce%bf%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b9%ce%b6%cf%8c%ce%bb%ce%b4%ce%b7-%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%81%ce%af%ce%b1-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%b3%ce%bb%ce%ac%cf%81%cf%89%ce%bd-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%bc%ce%ac%ce%bd%ce%bf%cf%85-%ce%ba%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%bf%ce%bb%ce%ad%cf%89%ce%bd/?fbclid=IwAR0b3Epii_pleokudaAA4fLoPryPk0SREz0EPFbK8AJkJnu_7gtO_rph6bI